Resectiespecimen: weefsel of orgaan verkregen door operatie
Autopsie: weefsel, orgaan een volledig lichaam na overlijden
CYTOPATHOLOGIE
o Afschrapen van cellen van een mucosa
o Verzamelen van cellen uit een weefsel dmv aspiratie via fijne naald
diagnosen stellen (overwegend tumoren)
o Afwijkende kenmerken cytoplasma en kernen van cellen die deel
uitmaken van tumoren
Voordelen:
o Weinig ingrijpend
o Betrouwbaar screeningsonderzoek
Nadelen:
o Sampling error: staal op verkeerde plaats genomen (punctie bevat
geen cellen van letsel)
o Technische problemen: staal niet goed gefixeerd, uitgestreken of
bewerkt (vraag patholoog om instructies)
o Interpretatieproblemen: niet alle tumoren laten zich diagnosticeren
dmv cytologisch onderzoek, kenmerkende cellen niet opgemerkt,
weinig info over stadiëring van letsel
HISTOPATHOLOGIE
o Vertrekt van weefsels verkregen door prelevaties tijdens diagnostische
ingrepen dmv biopsietang of naald of door resectie van (gedeelten van)
organen
o Paraffinecoupes
o Sneldiagnostiek door vriescoupe
, enzymatische en immunologische eigenschappen van weefsel blijven
bewaard
detail van weefsel in de coupe is minder goed
o Histochemie
o Immunohistochemie
antistof toedienen die zichtbaar gemaakt kan worden
(monoclonaal/polyclonaal)
subcellulaire lokalisatie van antigenen
differentiële diagnose van tumorale en niet-tumorale aandoeningen
o Enzymhistochemie
enzymactiviteit aantonen
o Elektronenmicroscopie
klinisch of morfologisch waarschijnlijke diagnosen bevestigen
o Moleculaire technieken
maken gebruik van complementariteit van sequensen van DNA of
RNA ketens
probe bindt op stukje complementair DNA in de keten
probe zichtbaar maken (radioactief element, enzym)
aan of afwezigheid van gekarakteriseerd gen opsporen
minimale hoeveelheden tumor in weefsel opsporen
AUTOPSIE
o Uitwendige schouwing en inwendige schouwing (sectie)
o Toestemming voor vragen
o Indicaties: medicolegaal of klinisch/wetenschappelijk
H2: CELPATHOLOGIE : CELLULAIRE ADAPTATIE ALS REACTIE
OP CELBESCHADIGING
REVERSIBELE BESCHADIGING
Fysisch (trauma, warmte) , chemisch (toxines) en biologisch (bacteriën,
virussen)
reacties of vormen van celletsels zijn omkeerbaar; wanneer prikkel niet te
intens is kan cel zelf herstellen
Een langdurige subletale beschadiging van cellen leidt tot adaptatie
reacties van de cel in het vijandig milieu
ATROFIE
o = vermindering van de afmetingen en functie van de cel
o Adapteren door een aantal functies af te sluiten zodat energieverbruik
minimaal wordt
, o AZ opname, zuurstofverbruik en eiwitsynthese dalen
o Vermindering aantal mitochondria, ER en cytoplasmatische filamenten
Wanneer komt atrofie voor?
verminderde prikkeling van de cel (immobilisatie van lidmaat)
ischaemie (verminderde toevoer van bloed) en inschemie
onvoldoende aanvoer voedingsstoffen
onderbreken van trofische signalen (hormonaal of neuraal)
voortdurende beschadiging (sigarettenrook veroorzaakt atrofie slijmvliezen
van mond en pharynx)
verouderen
occlusie van een lozingsgang van een exocriene klier
HYPERTROFIE
o Toename afmetingen van de cel en functionele capaciteit van de cel
o Oorzaak: gevolg van trofische signalen of overdreven functionele
belasting
fysiologische hypertrofie: hormonale signalen , sexhormonen leiden tot
hypertrofie van geslachtshormonen tijdens zwangerschap
anabole steroïden leiden tot hypertrofie skeletspieren
overproductie TSH zorgt voor vergroting individuele cellen schildklier
verhoogde functionele belasting: fysiologische hypertrofie van
skeletspier door fysiologische belasting en training van deze spier
overbelasting hartspier (door verhoogde perifere weerstand zoals bij
hypertensie) leidt tot een pathologische hypertrofie van de spiervezels
van het hart
continue toediening van geneesmiddelen die door P450
gemetaboliseerd worden leiden tot hypertrofie van ER vn de levercellen
hypertrofie van de lever
overvoeding: hypertrofie (en hyperplasie) van vetcellen
Verband met toegenomen synthese van eiwitten activeren van aantal
genen reguleren groeifactoren ontstaan tumoren
, HYPERPLASIE
o Toename van aantal cellen in een weefsel of orgaan
o Oorzaken hyperplasie:
hormonale stimuli die voorkomen in puberteit en zwangerschap zorgen
voor toename van aantal cellen in geslachtsorganen
voortdurende functionele belasting
Hypocalcemie en /of hyperfosfatemie zijn een prikkel tot secretie
parathormoon. Chronische hypocalcemie en/of hyperfosfatemie zoals bij
chronische nierinsufficiëntie verzoorzaakt nodulaire hyperplasie van de
bijschildklieren. Chronische hypertensie en chronisch overbelasten van
spieren verorzaakt geen hyperplasie maar wel hypertrofie van myocard of
dwarsgestreepte spieren.
chronische irritatie leidt tot hyperplasie in weefseltypes die gemakkelijk
kunnen delen. Bv. Bij chronische ontsteking van colon bij colitis ulcerosa of
Crohn kunnen hyperplastische eilanden mucosa ontstaan die gaan lijken op
een tumor : inflammatoire pseudopoliepen
METAPLASIE
o Omzetting van celtype in een ander celtype
o Binnen groep van epithelen of binnen verschillende types van
mesenchymaal weefsel
o Meestal herprogrammatie van stamcellen (indirecte metaplasie)
o Omkeerbaar proces
o Omzetting klierepitheel in squameus epitheel
o Chronische irritatie door roken cilindrisch bronchusepitheel wordt
omgezet in squameus epitheel
o Reflux in slokdarm: omzetting squameus epitheel naar cilindercellig
epitheel
o Bij voortdurende beschadiging : metaplastische veranderingen gaan
verder in dysplastische wijzigingen van epithelen (vormen
preludium/begin/aanzet tot neoplasie)
EMT (epitheliale-mesenchymale transitie):
- Fenomeen dat een rol speelt tijdens de embryogenese van weefsels
- Rol vorming mesenchymale cellen bij weefselbeschadiging tgv
inflammatie en trauma (heling, fibrose)
- Rol bij uitzaaiing van epitheliale kankercellen
INTRACELLULAIRE STAPELING
Stapeling van vocht : de hydropische zwelling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chlolauwers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.