De Koude Oorlog
Te kennen
1. Begrippen
• Koude Oorlog = periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische
wereld in de tweede helft van de 20e eeuw.
• Ijzeren Gordijn = grens door Europa, een scheidingslijn tussen het communistische
zogenaamde 'Oostblok' (de Sovjet-Unie) en het kapitalistische 'Westen' (westerse landen onder
aanvoering van de Verenigde Staten van Amerika). De grens ontstond na de Tweede
Wereldoorlog en werd vrij abrupt afgebroken na de ineenstorting van de macht van de
communistische partijen in Oost-Europa en het uiteenvallen van het Sovjetimperium.
• Containmentpolitiek = ook wel indammingspolitiek genoemd, was een onderdeel van het
Amerikaanse buitenlandse beleid, zoals door president Truman in 1947 werd geformuleerd in de
Truman-doctrine. Door middel van een indammingspolitiek probeerden de Verenigde Staten te
voorkomen, dat het ene na het andere land onder invloed van het communisme zou komen.
• NAVO = Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, na de Tweede Wereldoorlog opgerichte
organisatie door de West-Europese landen, VSA, en Canada. ter ondersteuning van het Noord-
Atlantische Verdrag dat in Washington op 4 april 1949 werd getekend. Het hoofdkwartier van de
NAVO is gevestigd te Brussel.
• Warschaupact = militair bondgenootschap van communistische landen in Oost-Europa, dat
tussen 1955 en 1991 heeft bestaan. Het werd op voorstel van Sovjetpartijleider Nikita
Chroesjtsjov opgericht als tegenhanger van de NAVO.
• BRD = Op 23 mei 1949 wordt de bezetting van de westelijke zones opgeheven en is de Duitse
Bondsrepubliek een feit.
• DDR = Duitse Democratische Republiek, ook vaak Oost-Duitsland genoemd, communistisch
land in Europa, in oktober 1949 door de Sovjet-Unie opgericht in de Sovjet-zone van bezet
Duitsland.
• MAD = Mutual assured destruction, gegarandeerde wederzijdse vernietiging, militaire strategie
die ervan uitgaat dat een gebruik van nucleaire wapens op grote schaal door een van twee
zijden in een oorlog zou resulteren in de vernietiging van zowel de aanvaller als de verdediger.
• Vreedzame co-existentie = beleid om ernaar te streven landen die elkaars politieke
tegenstanders zijn, vreedzaam naast elkaar te laten bestaan, dus politieke conflicten niet te laten
uitlopen tot militaire conflicten.
• Administratieve detentie = administratieve aanhouding, het arresteren en vasthouden van
personen door de staat zonder proces, meestal uit veiligheidsoverwegingen of incasso-
overwegingen.
Pagina 1 van 4
, Yannouk Van Dyck
2. Gelegenheidsalliantie tussen Sovjet-Unie en Westen
• Stalin wantrouwt ommekeer vh Westen, sluit niet-aanvalspact m nazi-Duitsland (1939).
- Sovjets bezetten Oost-Polen, Baltische staten, Bessarabië en Finland.
• Hitler valt Sovjet-Unie aan (juni 1941) en gebieden gaan verloren.
- USSR komt in kamp van W geallieerden.
• Sovjets gaan in tegenaanval (1943), bevrijden O-Europa.
3. Ontstaan van de Koude Oorlog
• Communistische USSR machtshebbers niet populair id kapitalistische wereld.
- Staatsgreep (1917), vervolgingen, wil om revolutie wereldwijd voort te zetten, neg onthaald.
• Isolatie USSR door kapitalistische landen : USSR mag geen lid w vd Volkenbond.
• W mogendheden steunen anticommunistische regimes om een buffer tg USSR te creëren.
- Fascisme en nazisme als extra bescherming tg communisme.
• Contact m USSR wanneer regimes bedreiging beginnen te vormen.
- Hopen dat communisme en fascisme elkaar vernietigen.
• Stalin wantrouwt ommekeer vh Westen, sluit niet-aanvalspact m nazi-Duitsland (1939).
- Sovjets bezetten Oost-Polen, Baltische staten, Bessarabië en Finland.
• Hitler valt Sovjet-Unie aan (juni 1941) en gebieden gaan verloren.
- USSR komt in kamp van W geallieerden.
• Sovjets gaan in tegenaanval (1943), bevrijden O-Europa.
- Bijna heel O-Europa onder controle v Moskou (1945).
• Stalin eist bufferzone in O-Europa tg W.
• Sovjet-Unie installeert id O-Europese landen communistische regimes.
- Communisten verenigen alle pol partijen, vakb en verenig v linkse signatuur ie anti-fasc blok.
- Nemen deel ae brede coalitieregering waarin zij de sleutelpositie innemen (min v Bin Zaken).
- Volledige macht door infiltratie, gedwongen fusies, terreur tg oppositie en geknoei bij verkiezn.
• Volksdemocratie is dict v meerderheid v arbeiders en boeren i th; dict v plaatselijke comm i prakt.
- Ontvangt op haar beurt richtlijnen vanuit Moskou.
• W, vooral Churchill, vreest voor invasie vd rest v Europa door Sovjet-Unie via O-Europa.
- Vraagt bescherming ad Amerikanen tg USSR en communisme.
• Am president Truman belooft econ en milit hulp a bedreigde landen. (Trumandoctrine) (1947)
- Verklaring legt basis vr e nieuw Am buitenlands beleid. (Indamming / Containment v comm)
4. Communistische machtsovername in Oost-Europa
• Sovjets gaan in tegenaanval (1943), bevrijden O-Europa.
- Bijna heel O-Europa onder controle v Moskou (1945).
• Stalin eist bufferzone in O-Europa tg W.
• Sovjet-Unie installeert id O-Europese landen communistische regimes.
- Communisten verenigen alle pol partijen, vakb en verenig v linkse signatuur ie anti-fasc blok.
- Nemen deel ae brede coalitieregering waarin zij de sleutelpositie innemen (min v Bin Zaken).
- Volledige macht door infiltratie, gedwongen fusies, terreur tg oppositie en geknoei bij verkiezn.
• Volksdemocratie is dict v meerderheid v arbeiders en boeren i th; dict v plaatselijke comm i prakt.
- Ontvangt op haar beurt richtlijnen vanuit Moskou.
Pagina 2 van 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YannoukVD. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
