Overzicht Secretie
Speeksel
Speeksel bestaat uit mucines, enzymen, ionen en water. Mucines zijn eiwitten die bij
menging met water mucus vormen. Het speeksel bevat lysozyme, met een antibacterieel
effect. Ook kunnen er verteringsenzymen in het speeksel voorkomen, maar dit is leeftijd- en
diersoortafhankelijk. Bij mensen en varkens komt amylase in het speeksel voor. Verder
bevat speeksel ionen, de samenstelling hiervan is diersoortafhankelijk. De productie van
speeksel begint met een isotone vloeistof met veel NaCl. Door transport van NaCl wordt
deze vloeistof hypotoon. De ionen zijn aanwezig voor de pH regulatie.
Speekselsecretie (ductuscel)
1. Via de Na+/H+ uitwisselaar wordt Na+ vanuit
het lumen de cel in getransporteerd.
2. De Na+/K+ pomp verplaatst Na+ vanuit de
cel naar de interstitiële zijde en K+ de cel in.
3. K+ verlaat de cel aan de lumenzijde via de
K+/H+ uitwisselaar.
4. Cl- vanuit het lumen wordt via de Cl-/HCO3-
uitwisselaar de cel in getransporteerd,
HCO3- kan nu de bufferende werking in het
lumen uitvoeren.
5. Cl- verlaat de cel aan de interstitiële zijde
via een kanaal.
Regulatie
Speekselsecretie wordt volledig gereguleerd door het autonome zenuwstelsel, door de
parasympathicus. In sommige dieren wordt de sympathicus hier ook bij betrokken, maar
deze zenuw heeft geen functie in de vertering.
Maagsap
Maagsap bevat HCl, wat het zuur maakt. Dit zorgt voor het bacteriedodende effect van
maagsap. Ook is het zure milieu nodig om pepsinogeen, wat ook aanwezig is in maagsap,
om te zetten in pepsine. Pepsine kan vervolgens eiwitten afbreken. Maagsap bevat ook
alkalisch slijm, bestaande uit mucus en HCO3-. Dit beschermt de maagwand tegen de lage
pH in het lumen. Water is ook aanwezig vanwege de osmotische gradiënt en ionen (Na+ en
K+) zijn betrokken bij de transporters.
Maagsapsecretie (pariëtale cel)
1. CO2 en H2O komen vanuit de interstitiële
zijde de cel in en worden door
koolzuuranhydrase (CA) omgezet in H+ en
HCO3-
2. H+ wordt aan de lumenzijde uitgescheiden
via de H+/K+ pomp
3. K+ wordt passief uitgescheiden aan de
lumenzijde via een transportkanaal.
, 4. HCO3- gaat via de HCO3-/Cl- uitwisselaar naar de interstitiële zijde
5. Cl- gaat vervolgens passief naar de lumenzijde
6. Door de osmotische druk verplaatst H2O zich passief door de cel heen van de
interstitiële zijde naar de lumenzijde
Regulatie
Maagsapsecretie wordt gereguleerd door het
autonomisch zenuwstelsel (ANS), humoraal en
door het enterisch zenuwstelsel (ENS). Het
ENS stimuleert de uitscheiding via mechano- en
chemoreceptoren. De parasympaticus en de
nervus vagus (acetylcholine) stimuleren de
uitscheiding ook. Endocrien stimuleert gastrine
het maagsap. Paracrien wordt het gestimuleerd
door histamine en afgeremd door
somatostatine. Acetylcholine, histamine en
gastrine hebben synergie, waardoor de
samenwerking voor een grotere stimulatie zorgt
dan ze apart kunnen.
Er zijn 2 soorten gastrine: G17 en G34. G17 is klein en aanwezig in het antrum. De
halfwaardetijd van deze vorm is ongeveer 7 minuten. G34 is groter en aanwezig in het
duodenum. Deze vorm heeft een langere halfwaardetijd, namelijk 38 minuten, waardoor de
werking langer aanhoudt.
Cephale fase (30% maaltijdrespons)
Dit is een feedforward reactie op het zien/ruiken/proeven van voedsel.
1. De n. vagus innerveert de pariëtale cellen, G-cellen en ECL cellen
2. De G-cellen produceren gastrine, wat vervolgens de ECL cellen
en pariëtale cellen stimuleert
3. ECL cellen produceren histamine
4. Gastrine en histamine stimuleren, samen met de n. vagus (ACh),
de pariëtale cellen tot de productie van maagzuur (synergetische
werking)
Gastrische fase (60% maaltijdrespons)
Deze fase wordt gestimuleerd door de rek van de maagwand.
1. Rek wordt gemeten door het ENS, wat vervolgens een
signaal via de n. vagus naar centraal stuurt
2. De n. vagus innerveert de pariëtale cellen, G-cellen en
ECL cellen. De G-cellen worden ook gestimuleerd door de
aanwezigheid van aminozuren en peptiden
3. De G-cellen produceren gastrine, wat vervolgens de ECL
cellen en pariëtale cellen stimuleert
4. ECL cellen produceren histamine
5. Gastrine en histamine stimuleren, samen met de n. vagus
(ACh), de pariëtale cellen tot de productie van maagzuur
(synergetische werking)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankejesse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.