Samenvatting
Samenvatting Parodontologie Deel 2
- Vak
- Parodontologie
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Deze samenvatting omvat alle informatie uit de slides en wat mondeling werd gezegd tijdens de lessen parodontologie deel 2.
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 82 pagina's
Voorbeeld 6 van de 82 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Introductie parodontologieGrondlegger 1906: Dr. Fones
Leerdoelen: - verleent kwalitatieve parodontale mondzorg vanuit correcte beroepshoudig
- screening individuele behoefte aan parodontale mondzorg
- indiceert, verleent en evalueert mondzorg op basis van paroprotocol
- zorgt voor continuïteit in mondzorg door toepassen van patiëntgericht
Mondzorgtraject
- evidence based basiskennis over parodontologie gerelateerd aan
mondgezondheidszorg
KB 78: 28/03/2021 → mondhygiënist mag enkel in de mond werken onder verantwoordelijkheid van
tandarts
EFP: European Federation of Periodontology
Het ‘paro-protocol is teveel gericht op patiënten die parodontitis hebben en minder gericht op de
preventie van parodontis.
1 Bouw en functie van het parodontium
Bij elke patiënt stelt men de individuele behoefte aan parodontale mondzorg vast. Men indiceert,
verleent en evalueert mondzorg op basis van klinisch redeneren.
1.1 Het parodontium
Het parodontium bestaat uit: - gingiva
- alveolaire mucosa
- parodontaal ligament
- alveolair bot
- wortelcement
Functie van het parodontium: - steun rond tand
- opvang functionele krachten op tand (Parodontaal ligament)
- vascularisatie en innervatie van tandweefsels
- beschermt wortel tegen resorptie door osteoclasten
- maakt tandverplaatsing mogelijk
Het sulcusgebied is een zwakke schakel omdat het
de verbinding vormt met de buitenwereld. Hier
kunnen pathologen binnendringen. Het
aanhechtingsepitheel loopt tot aan de GCG (glazuur
cement grens).
,1.2 De gingiva
De gingiva bestaat uit vrije gingiva (papil), aangehechte
gingiva en alveolaire mucosa. De muco-gingivale lijn
maakt het onderscheid tussen de aangehechte gingiva
en de alveolaire mucosa.
Er bestaat een relatie tussen de breedte van de vaste
gingiva en de mucosa.
Het epitheel van de gingiva bestaat uit een oraal meerlagig
plaveiselepitheel, een sulcus epitheel, een aanhechtingsepitheel en de
GCG.
Het sulcusgebied vormt dus een zwakke schakel die beschikt over
verschillende verdedigingsmechanismen tegen bacteriële invasie die
bepalend zijn voor het immuunsysteem. De belangrijkste cellen van het
immuunsysteem zijn:
1. De cellen van het aanhechtingsepitheel
2. De cellen van langerhans
3. De polymorphonucleaire neutrofielen (PMN’s)
4. De monocyten, de macrofagen en de lymfocyten (T & B)
Functie van de gingiva: - goed bestand tegen mechanische krachten
- beschermt het bindweefsel tegen infectie
- voorkomt uitdroging
- heeft een hoge celdeling (snel herstel bv. Na hechten)
- belangrijke rol in de immuunrespons
1.3 Het parodontaal ligament (PL)
De cellen van het PL: - Eptiheliale resten van Malassez
- Cementoblasten: matrix cellulair cement
- Osteoblasten: botvorming (ortho)
- Osteoclasten: botafbraak (ortho)
- Fibroblasten: aanmaak collageen vezels
25% van de cellen van het PL zijn fibroblasten. Het zijn dus unieke cellen. Fibroblasten zorgen door
de aanmaak en afbraak van collageen vezels en matrix voor de regeneratie van het PL. Ze hebben
hetzelfde fenotype als de fibroblasten van de gingiva maar ze vertonen een ander gedrag.
Fibroblasten uit gingivaal bindweefsel kunnen geen collageen vezels aanmaken.
Er bestaan verschillende collagene vezels die zich in
verschillende richtingen plaatsen. Collagene vezels en zijn
stevig in het alveolair bot verankerd. De uiteinden van de
collageenvezels van het PL worden de vezels van Sharpey
genoemd. Ze dringen aan de ene kant in het alveolair bot
binnen en aan de andere kant in het wortelcement van de
tand. Hierdoor vormt het PL een sterke verbinding tussen het
bot en de wortel.
, Functie van het PL: - Beschermt de wortel tegen resorptie door osteoclasten
- Zorgt voor soepele bevestiging van tand in het bot door zijn groot
adaptatievermogen
- Bij hogere belasting van de tand:
~ aanmaak collageen vezels (verbreding PL bij 36)
~ ankylose (directe stijve verbinding tussen wortel en bot)
- Bij gebrek aan functie:
~ afname collageenvezels
- Enkel aanwezig bij natuurlijke tanden
- Implantaten hebben geen PL
1.4 Het alveolair bot (processus alveolaris)
Het alveolair bot is corticaal, spongieus bot. De bovenste alveolaire
botrand wordt de crista alveolaris genoemd. Bij een normale
bothoogte ligt de crista alveolaris 1-2 mm onder de CEJ (cement-
glazuur-grens). Bij parodontitis is er botafbraak en ligt de crista
alveolaris >2mm onder de CEJ.
Recessie = het verlies van crestaal bot met verlies van weke delen.
Dehiscentie (a) = niet zichtbaar botverlies met een intacte gingiva.
Fenestratie (b) = niet zichtbaar botverlies met intact crestaal bot
en een intacte gingiva. Het is een soort venster op een lager niveau
in het bot.
(recessie is dus eigenlijk dehiscentie zonder intacte gingiva.)
1.5 Het wortelcement
Cement-glazuur verbinding = lijn tussen het glazuur en het
wortelcement
Acellulair cement = 1/3 onder de cement-glazuurgrens
Cellulair cement = 2/3 apicaal
Functie wortelcement: - verankering bieden aan vezels van Sharpey
,1.6 Vascularisatie
De belangrijkste bloedvaten die het parodontium van bloed voorzien:
A. Maxilaris
Arteria carotis interna: belangrijkste slagader
van hoofd en hals
A. Facialis
A. Maxillaris: bloedvaten naar de bovenkaak
→ A. Infraorbitalis
→ A. Alveolaris Superior
→ A. Palatina
A. Facialis: bloedvaten naar de onderkaak
→ A. Lingualis
→ A. Alveolaris Inferior
De belangrijkste zenuwbanen die het parodontium innerveren:
De nervus Trigeminus (ganglion Trigeminale) innerveert het gehele parodontium en het gebit.
N. Maxillaris: innerveert de bovenkaak
→ N. Infraorbitalsi
→ N. Alveolares Superiores
N. Mandibularis: innerveert de onderkaak
→ N. Alveolares Inferiores
→ N. Mentalis
,2 Pathologie gingivitis
2.1 Gingivitis
Gingivitis = een ontsteking die zich beperkt tot de gingiva en niet verder reikt dan de CEJ. De
epitheliale aanhechting en het PL zijn nog intact.
Gingivitis is een plaque-gerelateerde aandoening.
Kenmerken gingivitis: - kleur-zwelling-weefselspanning-bloeding
- PPD < 3mm (ondiepe ontsteking) of bij pseudopockets PPD >3mm
- mogelijk afbraak met gereduceerde bothoogte en recessie
- mogelijk verhoogde mobiliteit door trauma van occlusie
- speelt zich af boven het aanhechtingsepitheel
2.1.1 Model van experimentele gingivitis (Löe et al. 1965)
Onderzoeksmodel:
Dag 1: gebit plaquevrij – plaqueaccumulatie zonder mondhygiëne 3 weken – dag 21: plaquevrij
- causaal verband tussen (bacteriële) plaque en gingivitis
- ontsteking (gingivitis) is reversibel na 21 dagen
- onderzoeksmodel voor bv. Mondspoelmiddelen
Page & Schröeder 1976:
- beschrijven de klinisch en histologisch verloop van gingivitis
“De wijze waarop de ontsteking zich ontwikkelt”
Initiële laesie (2 dagen) – vroege (7 dagen) – Gestabiliseerde laesie of chronische gingivitis (21 dagen)
Van der Weijden et al. 1994:
- de snelheid waarmee gingivitis zich ontwikkelt verschilt van persoon tot persoon
Zolang er geen aanhechtingsverlies is, is de ontsteking reversiebel.
2.2 Vormen van gingivitis
2.2.1 Chronische gingivitis (Caton 1992)
Dit is de meest voorkomende vorm van gingivitis. Bij lokale gingivitis is de BOP <10% en bij
gegeneraliseerde gingivitis is de BOP >30%. Chronische gingivitis is gerelateerd aan plaque,
subgingivale restauraties en overhangende restauraties.
, 2.2.2 Puberteits-gingivitis (Sutcliffe et al. 1972)
Puberteits-gingivitis is gerelateerd aan hoge hormoonconcentraties en aan Prevotella intermedia.
Meestal is het ook gecombineerd met plaque.
2.2.3 Zwangerschaps-gingivitis (Raber-Durlacher et al. 1994)
Zwangerschaps-gingivitis is gerelateerd aan hoge hormoonspiegels, vooral in het 2 e trimester, en aan
plaqueaccumulatie. Soms kan een vrouw een epulis krijgen. Dit is een zwelling van de interdentale
papil. Zwangerschaps-gingivitis verdwijnt spontaan postpartum.
2.2.4 Gingivitis gerelateerd aan systemische condities (Gusberti et al. 1983)
- Diabetes mellitus Type 1 (insuline deficiency) – Type 2 (resistentie insuline receptoren)
- Leukemie
- Cyclische neutropenie
2.2.5 Gingivitis gerelateerd aan medicatie (gingivale hyperplasiën)
- orale contraceptiva (de pil)
- anti-epileptica
- immunosuppressia: Cyclosporine A (orgaan transplantaties)
- anti-hypertensiva: Ca++blokker – nifedipine (hoge bloeddruk)
2.2.6 Necrotiserende gingivitis (ANUG)
Necrose van de papillen. Dit komt voor bij patiënten die veel
stress hebben, die roken of bij patiënten met AIDS (eerste
sydroom van HIV). De grootste oorzaak hierbij is plaque.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lanademu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen