WETGEVING DIERENZORG EN DIERHOUDERIJ
WETGEVING ALGEMEEN
Wetgeving is de verzamelnaam om verschillende soorten rechtsnormen aan te duiden. De
rechtsnormen bevatten de rechtsregels die het maatschappelijk en economisch leven regelen. Je kan
de wetgeving vinden in het Belgisch staatsblad, en de website van GAIA en de Vlaamse Overheid
RICHTLIJN
Een richtlijn is iets dat op Europees niveau wordt bepaald. Een Europese richtlijn is bindend, de
resultaten vast, de uitvoeringsmodaliteiten zijn nationaal nog in te vullen.
GOLD-PLATING
Gold-plating is de term die gebruikt wordt als aanduiding van het verschijnsel dat individuele landen
de Europese richtlijnen bij de omzetting naar nationale wetgeving soms veel strenger maken of extra
regels toevoegen. Vaak zijn bedrijven hier weinig enthousiast voor omdat het kan neerkomen op
bijkomende regelgeving die de bedrijven tot extra kosten drijft.
VERORDENING
Een Europese verordening is een bindend besluit dat in de hele EU van toepassing is. Zo heeft de EU
bijvoorbeeld de benamingen van landbouwproducten uit bepaalde streken, zoals Parmaham, met
een verordening beschermd.
WETTEN
Een wet, meestal koninklijke besluiten en ministeriele besluiten, zijn op federaal niveau. Voor een
wet van kracht wordt, moet het parlement hem aannemen.
UITVOERINGSBESLUITEN
Wetten en decreten worden soms verfijnd of aangevuld met uitvoeringsbesluiten (voorwaarden
preciezer omschrijven, procedures verfijnen, systemen van evaluatie en controle inbouwen, … ) Een
Vlaams uitvoeringsbesluit is een ‘Besluit van de Vlaamse Regering’.
KONINKLIJK BESLUIT
Een koninklijk besluit is een besluit van de regering. Hoewel de koning als eerste het besluit
ondertekent, wat de indruk kan wekken dat hij persoonlijk achter het besluit staat, is hij niet zelf
verantwoordelijk. Om die reden worden koninklijke besluiten medeondertekend door de betrokken
ministers en/of staatssecretarissen. Een koninklijk besluit hoeft, in tegenstelling tot een wet niet via
het parlement te gaan. Een koninklijk besluit moet eerst in het Belgisch Staatsblad verschijnen
vooraleer het bindend wordt.
Met een koninklijk besluit zal de federale regering de wetgeving voorzien van de nodige
uitvoeringsbesluiten. De verantwoordelijke federale minister zorgt voor de verdere uitvoering in
detailmaatregelen via een ministerieel besluit.
1
,MINISTERIEEL BESLUIT
Een ministerieel besluit is een norm in het Belgisch recht die uitgaat van een individuele minister van
de federale regering. Een ministerieel besluit moet eerst in het Belgisch Staatsblad verschijnen
vooraleer het bindend wordt.
KADERWET
Een kaderwet is een wet die de algemene principes, verantwoordelijkheden en procedures regelt,
maar geen gedetailleerde regels bevat. Een kaderwet bevat een raamwerk – de kaders – waarbinnen
er gedetailleerde voorschriften kunnen worden uitgevaardigd. In België worden deze wetten
gewoonlijk verder uitgewerkt door Koninklijke Besluiten en Ministeriële besluiten.
DECRETEN
Een decreet wordt via de regionale parlementen van gewesten en gemeenschappen gedaan, via de
Vlaamse Overheid dus.
ORDONNANTIES
Ordonnanties worden gestemd via het Brussels parlement, en reglementen via de provinciale en
lokale overheden.
STAATSTRUCTUUR VAN BELGIË
GEMEENTEN
Gemeenten, zijn samen met provincies, het laagste bestuursniveau. Ze staan onder controle van de
gewesten. België telt ook 581 gemeenten. Gemeenten staan het dichts bij de burger.
Ze organiseren onderwijs of speelpleinen, bouw van sportcentra, onderhouden van de gemeentelijke
wegen …
PROVINCIES
Provincies, zijn samen met gemeenten, het laagste bestuursniveau. Ze staan onder controle van de
gewesten. België telt 10 provincies, namelijk de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen,
Antwerpen, Limburg Vlaams Brabant, Waals Brabant, Luik, Luxemburg, Henegouwen en Namen.
Provincies promoten toerisme en culturele activiteiten.
TAALGEBIEDEN
België telt 4 taalgebieden:
• Nederlands taalgebied (Vlaanderen)
• Frans taalgebied (Wallonië – Duits taalgebied)
• Tweetalig gebied (Brussel-Hoofdstad)
• Duits taalgebied
2
,GEWESTEN
België telt 3 gewesten:
• Vlaams gewest (West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Vlaams Brabant)
• Waals gewest (Waals Brabant, Luik, Luxemburg, Namen en Henegouwen-
• Brussels Hoofdstedelijk gewest (Brussel-Hoofdstad + 19 gemeenten)
Gewesten beslissen over wat gebonden is aan het grondgebied. Zij zijn bevoegd voor milieu,
economie, werkgelegenheid, openbaar vervoer …
Elk overheidsniveau heeft eigen bevoegdheden waarvoor het wetten, decreten … stemt. De gewesten
hebben plaatsgebonden bevoegdheden (bijvoorbeeld: ruimtelijke ordening, stedenbouw …)
GEMEENSCHAPPEN
België telt 3 gemeenschappen:
• Vlaamse gemeenschap
(Vlaams gewest + Nederlandse instellingen Brussels Hoofdstedelijk gewest)
• Franse gemeenschap
(Waals gewest (zonder Duits taalgebied) + Franse instellingen Brussels Hoofdstedelijk
gewest)
• Duitstalige gemeenschap
(Amel, Büllingen, Burg-Reuland, Bütgenbach, Eupen, Kelmis, Lontzen, Raeren en Sankt-Vith)
Gemeenschappen beslissen vooral over wat betrekking heeft op de inwoners zelf en hun taal. Zo zijn
ze bevoegd voor cultuur, taalgebruik, onderwijs, media, jeugdzorg, ouderenzorg ….
Elk overheidsniveau heeft eigen bevoegdheden waarvoor het wetten, decreten … stemt. Voor de
gemeenschappen zijn dit persoonsgebonden bevoegdheden (bijvoorbeeld: cultuur, gezondheidszorg
…)
FEDERALE STAAT
De staatsstructuur van België is een Federale staat. Dit wil zeggen dat elk gewest en gemeenschap
zijn eigen parlement en regering heeft. Behalve voor het Vlaamse gewest en de Vlaamse
gemeenschap, zij hebben slecht één (Vlaams) parlement en één Vlaamse regering.
Op Federaal niveau wordt beslist voor heel België. Er wordt beslist over de Grondwet, en wetten over
onder meer ziekteverzekering, pensioenen, defensie, justitie, politie …
Elk overheidsniveau heeft eigen bevoegdheden waarvoor het wetten, decreten … stemt. Voor de
Federale staat is dit alles voor de gehele natie (bijvoorbeeld: fiscale wetgeving, sociale zekerheid …)
3
, MACHTEN
Elke macht controleer en beperkt de andere machten.
WETGEVENDE MACHT
De wetgevende macht maakt de wetten en controleert de uitvoerende macht. De wetgevende macht
wordt uitgeoefend door het parlement en de koning. Het parlement bestaat uit 2 kamers, de senaat
en de Kamer van volksvertegenwoordigers.
UITVOERENDE MACHT
De uitvoerende macht bestuurt het land. Ze zorgt ervoor dat wetten worden toegepast en worden
nageleefd. De uitvoerende macht wordt uitgeoefend door de koning en de regering van ministers en
staatsecretarissen.
RECHTERLIJKE MACHT
De rechterlijke macht doet uitspraken over geschillen en wordt uitgeoefend door hoven en
rechtbanken. De rechterlijke macht controleert de wettelijkheid van daden van de uitvoerende
macht.
SCHEIDING DER MACHTEN
Er is een scheiding der machten op het niveau van gemeenschappen en gewesten voor de
wetgevende en uitvoerende macht. De rechterlijke macht is voor zowel de Federale overheid als de
gemeenschappen en de gewesten door dezelfde instanties uitgeoefend.
HIËRARCHIE IN RECHTSNORMEN
GRONDNORMEN
Grondnormen vormen het hoogste niveau. Grondnormen zijn de Belgische grondwet en de Europese
verdragen en richtlijnen.
WETTELIJK NIVEAU
In het wettelijk niveau situeren zich de wetten, decreten en ordonnanties.
UITVOEREND NIVEAU
Naast het wettelijk niveau bevindt zicht het uitvoerende niveau of het reglementair niveau. Op dit
niveau vinden we de Koninklijke besluiten, de besluiten van de gemeenschapsregering en de
gewestregering en de ministeriele besluiten.
Er zijn ook nog lagere besturen die besluiten nemen. Dit is onder andere het geval met provincies en
gemeenten.
4
