Algemene farmacologie, toxicologie en teratologie 1
Les: situering geneesmiddelen en hantering geneesmiddelencompendium
Toedieningsweg = toedieningswijze afhankelijk van:
Patiënt: een kind is bv niet in staat om een pil in te slikken dus dan zal men het
geneesmiddel verwerken in een suppo/zetpil of siroop.
Het geneesmiddel: bepaalde producten verliezen hun werking wanneer ze bv in
contact komen met maagzuur dus deze moeten dan verwerkt worden in een product
dat via een andere weg kan worden toegediend of het geneesmiddel moet worden
aangepast zodat het resistent wordt en wel via de mond kan worden toegediend.
De aandoening/tijdspanne: als je thuis bv wat hoofdpijn hebt, neem je gewoon een
paracetamol maar als een patiënt met extreme pijn op een spoedafdeling beland, wil
men die pijn zo snel mogelijk laten afnemen door het geneesmiddel rechtstreeks in
de bloedbaan toe te dienen.
Lokale toediening:
Cutaan: op de huid
Inhalatie: neus (nasaal) of longen (bronchiaal)
Op de slijmvliezen: mond, ogen, neus, vaginaal
Systemische toediening: via… in het bloed
Oraal of per os (PO): via de mond
Sublinguaal: via het slijmvlies onder de tong
Rectaal: via het rectum (endeldarm)
Transdermaal: via de huid
Parenteraal: in de bloedbaan
Toedieningsvormen:
Hoe presenteert een geneesmiddel zich? Deze vormen zijn vaak bepalend voor de weg
waarlangs ze worden toegediend.
Toedieningsvormen voor mond, neus, oor en oog
Neus: neusdruppels en neusspray
Oog: oogdruppels, oogzalf, oogbad
Oor: oordruppels
Mond- en keelholte: mondspoeling
Toedieningsvormen voor de luchtwegen (zodanig dat deze producten kunnen
worden ingeademd)
aërosol
inhalator
poedervorm of vernevelen van vloeistof
Toedieningsvormen op de huid, slijmvliezen
zalven en crèmes
pleisters (vb: anticonceptie-of nicotinepleister)
Rectale toedieningsvormen
zalven (+ rectale canule): bv. bij hemorroïden = aambeien deze kunnen zowel
uitwendig als inwendig voorkomen. Bij uitwendige wordt de zalf er gewoon opgesmeerd.
In geval van inwendig wordt er op die tube een canule geschroefd, deze canule wordt in
de aars ingebracht een dan gaat de zalf inwendig in het rectum worden gespoten.
zetpillen = suppo(sitorium): deze bestaan uit een vlakke en een puntige kant. Het vlak
stuk eerst inbrengen. Zetpillen kunnen ofwel lokaal gaan werken zoals bij aambeien bv
maar er bestaan ook zetpillen die in het hele lichaam systematisch gaan werken, bv bij
koorts en pijnstilling.
bestaat uit een cacaobotermassa + een product eraan toegevoegd
glycerine: deze zijn doorzichtig en dienen om stoelgang op te wekken bij obstipatie. Er
zitten dus geen geneesmiddelen in verwerkt die systematisch in heel het lichaam gaan
werken.
klysma = lavement geen geneesmiddel toedienen maar stoelgang proberen opwekken
mechanische werking: de hoeveelheid vloeistof van het lavement die in het rectum
wordt ingebracht, zal de darmwand gaan prikkelen en de stoelgang opwekken
chemische werking: bepaalde prikkelende stoffen worden aan een lavement
toegediend om de stoelgang op te wekken
thermische werking: lavement wordt op kamertemperatuur toegediend waardoor het
lager ligt dan lichaamstemperatuur
, Vaginale toedieningsvormen
(in het kader van behandelen van vaginale infecties of in het kader van anticonceptie)
tabletten
ovules
crèmes (adhv een inbrenghuls)
spoelingen (om bv de zuurtegraad van de vagina terug op peil te brengen)
spiraaltje bv. Mirena®
vaginale ring bv. Nuvaring®
Parenterale toedieningsvormen
Injecties:
Intra-dermaal (I.D.)
Subcutaan (S.C.)
Intra-musculair (I.M.)
Intra-articulair (I.A.)
Epiduraal
Perineaal (verdoven perineum tijdens een bevalling om bv een knip te zetten)
…
Infusen
Werkingsmechanisme
hoe werken geneesmiddelen?
Causale werking
Toegediend om de oorzaak te behandelen
Bv. antibiotica bij infectie ten gevolge van bacteriën
Symptomatische werking
Toegediend om de symptomen te behandelen
Bv. pijnmedicatie
Substitutionele werking
Aanvullen van een tekort
Bv. insuline, vitaminen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper malenkapans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.