In deze samenvatting komen alle notities van de hoorcolleges aan bod. Het bevat dus alle leerstof te kennen voor het examen van het vak Politiestudies, gedoceerd aan de Vrije Universiteit Brussel, academiejaar .
Geslaagd eerste zit
Iemand die er is daarbuiten om ons te beschermen als er onrecht tegen ons gedaan.
We denken aan blauw omdat we het associëren met de uniformen.
Politie zou moet voorkomen (preventie) dat er iets zou gebeuren.
‘Politie uw vriend’ = campagne naar de bevolking toe (jaren ’80).
Geweld door én tegen de politie.
• geweld tegen de politie komt voor uit dat er vaak geweld door de politie wordt gebruikt.
HOOFDSTUK 1 – HET POLITIEMANDAAT, DE POLITIEROL, DILEMMA’S ,
MYTHES EN STRATEGIEËN
Sinds de Verlichting zijn de idealen veranderd en is de individualisering
opgekomen.
Hiervoor werd er in de plaats van de mens gedacht.
• de Kerk, de Koning, de Adel …
Het voordeel van individualisering is dat je vrij bent, maar het nadeel
was dat iedereen vrij was.
Iedereen zijn individueel belang is anders
Voorbeeld: COVID-19
• politie op straat: mensen hielden zich aan de maatregel → mensen hielden zich niet aan de
maatregelen (ik geloof hier niet in, dit zijn complotten).
• politie moest ook omgaan met de mensen die zich niet hielden aan de regels (mensen
spuugden in het gezicht van de politieagenten).
• politie zit in strijd met de individuele belang en met de wet.
ROL VAN DE POLITIE?
De rol van de politie is zeer complex.
Als men in een dilemma zit, dan probeert men enkele strategieën toe te passen om deze rol te kunnen
uitvoeren.
De rol in de samenleving is zeer belangrijk: op de manier hoe de maatschappij de politie ziet.
Micro-niveau gaat over het contact tussen de burger en de politie.
HET MANDAAT VAN DE POLITIE
1
,We gaan dit altijd op een andere manier bekijken.
• Werkt ze efficiënt?
• Draagt ze bij tot veiligheid?
• Houdt ze rekening met discriminatie?
Voorbeeld: een police-stop
• dit is anders in Frankrijk dan in Belgen
• elk land heeft zijn eigen wetgeving rond de vraag: ‘Mag de politie je stoppen of niet?’
• afhankelijk van hoe je er naar kijkt, heb je een compleet ander verhaal.
• de police-stop is overal hetzelfde: je wordt gestopt en er staat iemand met autoriteit voor je
neus.
Hoe je er naar kijkt, hangt af van welke ‘bril’ je opzet en wat je juist wil onderzoeken.
Het mandaat is anders dan de rol van de politie
> mandaat staat in de wet art 1, WPA, 1992:
“Bij het vervullen van hun opdrachten van bestuurlijke of gerechtelijke politie, waken de
politiediensten over de naleving en dragen zij bij tot de beschering van de individuele rechten
en vrijheden, evenals tot de democratische ontwikkelingen van de maatschappij.”
Wat zijn individuele rechten en vrijheden?
> voor de ene persoon is dit anders dan de andere.
> men heeft de rechten niet alle tijden, enkel als er een aanleiding is van het gedrag en de context (vb.
het is donker).
Democratische ontwikkelingen van de maatschappij
> voorbeeld: boetes uitschrijven voor het niet dragen van mondmaskers.
> voorbeeld: discussie ‘wat is een essentiele verplaatsing?’
Waar worden politiewetten gestemd? (EXAMEN)
> deels in de gemeentewet
> deels in de gemeenteraad
> GAS-boetes (vb. wildplassen)
Art. 14 WPA
> opdrachten van de bestuurlijke politie
>alles wat te maken heeft met de ordehandhaving
Art. 15 WPA (Wet op PolitieAmbt)
> opdrachten van de gerechtelijke politie
> opsporingsonderzoek
> taken die verband houden met alles wat in het strafwetboek staat.
POLITIEFUNCTIE
politiefunctie = een reeks processen met specifieke sociale functies
> een universele vereiste voor elke sociale orde.
2
,> politie als organisatie
> het handhaven van openbare orde en misdrijven opsporen
Politie als instituut = sociale institutie (institutioneel mandaat)
> een organisatie die aan policing doet
> instaat voor de politiefunctie maar een hele reeks van maatschappelijke instellingen vervullen mede
deze taak.
> als organisatie in de maatschappij loopt je rondt en je kan mensen beteugelen (een bepaalde
opmerking maken) waarbij je de sociale orde kan bewerkstelligen
Voorbeeld: publieke en private politie
> private politie = een organisatie die aan policing doet (= kunnen toegang verhinderen bij een semi-
of private plaats)
> het leger is in tijden van terrorisme ook aan policing gaan doen.
> agenten die aan policing doen, hebben niet altijd een statuut als politie.
Bittner, 1970
> er zijn zeer veel instanties die aan policing doen (privaat én
publiek)
> het grote verschil tussen de politie en de andere
organisaties = politie is de enige die aan geweld mag doen.
> het leger mag dit ook NIET doen, ondanks men met grote
geweren op straat rond loopt.
Cachet, 1990
> weergeeft een andere definitie van de politie
> politie is niet alleen geweld, het is ook een zorg
en verzorgen voor anderen
> de context is zeer belangrijk en staat altijd in
relatie met de rol die je toebediend
> voorbeeld: op het platteland of in een drukke
stad (Overpoort), daar is een andere handhaven
van geweld.
> politie gebruikt pas in laatste instantie geweld,
en niet in de eerste instantie
> je moet het gedaan krijgen met je mond en niet met je wapen!
> het gezag moet je uitstralen!
POLITIEROL
De politierol is zeer complex.
De rol en het mandaat hangen nauw samen.
‘Visie op orde, hulp aan mensen in nood en toegelaten geweld door staat – gecreëerde structuren,
wijze van werken’.
3
, De verwachtingen komen voor op verschillende niveaus:
> micro: de verwachtingen van het individu.
> macro: de verwachtingen van de overheid/politiek
> meso: dit heeft te maken met de organisatie.
De politie heeft het zeer moeilijk om aan elke verwachtingen te
kunnen voldoen.
Het is een complex beroep – geen gemakkelijk beroep.
Als je niet voldoet aan al deze verwachtingen, dan krijg je geen
legitimiteit van de politie!
> under and over policing
> dit zorgt voor een gebrekkige legitimiteit en de legitimiteit komt
onder druk te staan.
Kenmerk van de politie = ze zijn 24/7 bereikbaar!
> voorbeeld: intrafamiliaal geweld
> peacekeepers = ze gaan conflicten oplossen en de rust te proberen terug te krijgen
> communicatievaardigheden
> het sociale is even belangrijk als het technische!
Bittner: “Paper, not the sword is the instrument of coercion of our day”.
WAT DOET DE POLITIE?
Preventie voorkomen lukt niet!
Politie doet heel weinig aan preventie.
Politie is 80%-90% bezig met misdrijven op te sporen.
Door hun aanwezigheid, stelt men de bevolking gerust. (dit idee is niet
bij elke burger zo)
Er is geen verband tussen het aantal politiemensen en de
criminaliteitscrijfers in landen.
> meer blauw op straat, zorgt ervoor dat de criminaliteit naar een
andere buurt verschuift!
> meer blauw op straat zorgt ervoor dat mensen zich (juist niet) veilig gaan voelen op straat, maar niet
dat de cijfers dalen.
In landen zoals de UK (Engeland en Wales) is er zeer veel private politie aanwezig.
BRUSSEL
In Brussel zijn er zes politiezones, 19 gemeentes.
> het aantal agenten per inwoners.
> oranje zone = de verplaatsing van de Koning!
Actualiteit
Binnen het politiestatuut (twee soorten statuut) zijn er vier gradaties:
1) je start als aspirant
2) na 1 jaar opleiding kan je inspecteur worden (behoort tot basiskader)
3) na 5 jaar kan je hoofdinspecteur worden (behoort tot middenkader)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marthayoginismet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
