Lijst gebouwen en stedelijke ensembles
Oudheid
Pantheon - Athene
- 5e eeuw voor BC
Tempel: de Maison - Nîmes
Carrée - Begin 1e eeuw
o Cella
o Geen schatkamer (kan omdat er minder geld was
of omdat het misschien ergens lag waar
meerdere tempels waren en er dus een
schatkamer in een van de naastgelegen tempels was.)
o Slechts een halve rondgang (geografisch afhankelijk)
Tempel de Jupiter - Rome
Capitolin o Vestibule meer uitgewerkt. Meer onderscheid tussen
publieke ruimte
o 3 ruimtes, 3 cellas
o Worden meerdere goden aanbeden
Tempel van VESTA - Rome
- Centraalbouw
o Vesta → jonge godin = terug te zien in
zuilen (Korintische zuilen)
Erechteion - Akropolisch, Athene
- 421-406 BC
o Complexere toepassing
o Tempel + bib (goden vereren + kennis
vervagen)
o 3 niv. Kariatide. Deel van tempel op rand
stadsluur, tempel richt zich naar buiten toe
o Geen perystyle
o Basisvolume: tempel met dubbele cella en bib
o Zuidelijke volume: tribune met kariatide
Thermen van Caracala - Rome
- 211 BC
o Gebruik van tongewelven
triomfboog van Septimus - Lambese
Severus - 200
o Gebruik rondbogen
Pont du Gard - Nîmes
- Ca. 40
o Rondbogen
1
,Colosseum - Rome
- Ca. 70
o Ellips vormig gebouw
o Buitenmuur heeft 3 rijen van 80, telkens gescheiden
worden door halfzuilen onderaan in Dorische, in
midden ionische en bovenaan Korintische kapitelen
- Materialiteit
o Opgebouwd uit romeins beton, kalk, tus en
baksteen die bekleed werd met parament in
travertijn, deze werden aan elkaar bevestigd met ijzer. Groot aantal
zitplaatsen, muurbekledingen en ornamenten in marmer.
o Materialen slim ingezet. 1e rij bogen voornamelijk opgebouwd uit
kalksteen, 2e en 3e rij bogen uit rode bakstenen en romeins beton
basilica van Maxentius - Rome
- 306-312
o Rechthoekig grondplan, onderverdeeld in een hoger
schop en 2 lagere zijbeuken
o Lichtbeuk
o Geen religieus gebouw maar voor rechtspraak en
handel
o Driedelige opbouw: hoofdbeuk en 2 zijbeuken
Pantheon - Rome
- 118
o Rechthoekig portico, met 3 rijen kolommen
o Cirkelvormig hoofdgebouw met enorme koepel
die ontworpen is op basis van een perfecte bol
o Romeinen peperken gewicht van koepel
dooreen combi van technieken
▪ Cassettes (uitsparingen) in koepel
▪ Oculus: open ringen, om beweging op te
vangen
▪ Wanden van koepel werden naar boven
toe dunner geconstrueerd
▪ Hoger in de koepel werd een lichter
materiaal gebruikt dan in de basis van de
koepel
o Gebruikte materialen
▪ Pumice = puinsteen, baksteen, tufsteen
(vulkanisch materiaal)
▪ Structuur opgebouwd op basis van
romeins beton en bekleed met travertijn
Acropolis - Athene
- 2e fase
o Monumentaliteit en prestige neemt toe
▪ bouwwoede na 480 BC
(overwinning op Perzen)
▪ Parthenon als stadstempel
▪ stedelijke ceremonies
▪ theatergebouwen
➔ zowel sociaal-culturele leven en politiek
▪ kleinere monumenten voor individueel prestige
o nood aan nieuwe gebouwen → nieuwe typologieën (theaters)
2
, Priëne - Kleine stad in Klein-Azië: systematische
ontwikkeling vanaf 800 BC (apoikia)
o ca. 4.000 inwoners
o enorme ommuurde oppervlakte
- Volledige stedelijke infrastructuur
(democratisch zelfbestuur)
- Dubbele structuur: laagstad en acropolis
- laagstad: rasterpatroon
o agora door stoa’s afgezoomd
o multifunctioneel
o vierkant raadshuis (bouleuterion, capaciteit 640)
o tempels bij agora
o monumentaliteit (gymnasion, stadion, theater)
- hoogstad: heuvel binnen omwalling
o Acropolis : enkel militair
o Nauwelijks bebouwd
Republieks rome - 753 BC
o Forum Romanum: centrum van de stad
▪ voortdurend aangepast
▪ politieke macht: Curia (senaat en
bestuur), Comitium (open
vergaderruimte van het volk), grote
basilica’s (overdekte hal)
▪ sacrale ruimtes: tempels
o Markten bij de Tiber
o Verkeersassen
▪ bruggen over Tiber, geplaveide
straten
▪ aansluiting op wegensysteem (Via
Appia, Via Flaminia)
o Waterbevoorrading: aquaducten vanuit Apenijnen
o Cultuur (Griekse invloeden):
▪ theater (Pompeius)
▪ Circus Maximus (329BC, 621m, capaciteit 250.000?)
Rome in keizertijd - 1e – 2e eeuw NC
o Verdichting stedelijk netwerk
▪ Diverse campagnes van openbare
werken: “augustus trof een stad
aan in baksteen en liet ze na in
marmer” → prestige van de keizer
o Bouwmode
▪ Toename van fora
• Aparte, afgeslote
entiteiten naast grote
forum Romanum
• Veelheid aan functies
o Commercieel
o Cultureel (bib)
o Religieus (tempels)
o Verering van de keizer
▪ Paleizen (keizer)
• Aanvankelijk gewone patriciërswoningen op Palatijn
• Later staatsgebouwen: Domus Aurea (Nero), Domus
Augustiana bij het Circus (Flaviërs)
▪ Staatsideologie
• Pantheon (Agrippa onder Augustinus)
• Keizerlijke graven (mausolea)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fv2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,59. Je zit daarna nergens aan vast.
