Het onderdeel van psychiatrie gegeven door Geert Everaert. Bevat de onderdelen psychiatrie en psychotherapie, kinder- en jeugdpsychiatrie, schizofrenie, persoonlijkheidsstoornissen
Psychiatrie
1| Afwijkend gedrag
Wat is afwijkend en wat is normaal?
Voortdurend balanceren en debatteren
o Piercings
o Koopwoede
o Gamen
o Pesten
o Homoseksualiteit – politiek ?
Geen echte beeldvorming
Klinische diagnostiek – geen exacte testen
o Afwijkend gedrag moet je individueel gaan bekijken. Je kunt dit niet op basis van een lijstje
beslissen. We kunnen het niet exact meten.
Oordeel kan verschillend zijn en kan veranderen
Zin of onzin classificatiesysteem ?
o In de DSM (classificatiesysteem) staan alle stoornissen.
o Leerstoornissen zijn zo meetbaar maar altijd komt de factor gedrag hierbij.
Kritische blik is noodzakelijk
Wat is afwijkend gedrag?
PSYCHOPATHOLOGIE = deelgebied van de psychiatrie en de psychologie dat zich bezig houdt met het
beschrijven van psychische stoornissen, oorzaken daarvan en behandelingen daarvoor
Pathos = stoornis
Psycho = geestelijk
→ deel van de wetenschap die zich bezig houdt met geestelijke stoornissen
PSYCHISCHE STOORNIS = het geheel van afwijkende emoties, gedachten of gedragspatronen dat wordt
gekenmerkt door o.a. Een storing in het functioneren en (persoonlijk) lijden
Er moet minstens (bewust of onbewust) lijden aan gekoppeld worden. Er moet iets zijn in je persoonlijkheid
of mentaal functioneren dat afwijkt.
SYMPTOOM = specifieke kenmerken of eigenschappen die passen bij een bepaalde psychische stoornis
Iedereen is wel eens angstig, gespannen of somber
1
,PSYCHIATER – PSYCHOLOOG – PSYCHOTHERAPEUT
Psychiater: iemand die studeert voor arts en dan nadien beslist om rond het mentale te werken
Psycholoog: kiest meteen voor het mentale maar is geen arts en mag geen medicatie voorschrijven
Psychotherapeut: iedereen kan psychotherapeut zijn
We geven de voorkeur aan psychische stoornis (medisch model is belangrijk perspectief om afwijkend
gedrag te begrijpen, maar er zijn meer en net zo belangrijke visies). Psychische stoornis doet meer recht
aan een bredere kijk op afwijkend gedrag, waarin naast biologische en genetische aspecten ook
psychologische en sociaal culturele invloeden aandacht krijgen.
½ heeft te maken met psychische problemen. Dit wil niet zeggen dat je opgenomen zal worden in de
psychiatrie.
Bij een volwassen probleem is de kans 1/5 dat je het laatste jaar een psychische stoornis hebt gehad.
Tegenwoordig is de drempel om hulp te zoeken veel kleiner geworden.
2
,Criteria voor afwijkend gedrag
Verschillende criteria om te beoordelen of emoties, gedachten en gedrag afwijkend zijn (discussie op
examen)
1. Uitzonderlijk
Maatstaf
Op zich niet voldoende om gedrag afwijkende te noemen
Bv stemmen horen, dingen zien ; in andere culturen soms als normaal - extremen paniek in openbare
ruimte
Het culturele afspect is ook belangrijk. In hoeverre doen we iets dat niet past bij de sociale omgeving
waarin we ons bevinden.
Binnen de sociale omgeving afwijkend
3. Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
Iemand die depressief is, kan een foutieve perceptie hebben van de realiteit bv: iedereen is tegen mij
4. Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
Emotioneel lijden ; sommige gevoelens angst of depressie kunnen normale reacties zijn op een situatie –
meestal volgt er een aanpassing waardoor heftige emoties verminderen
5. Ongepast of contraproductief
Ongepast – alcohol – agorafobie
Door de stress alcohol drinken bv: voor een examen in de ochtend
6. Gevaar
Gevaar ; alcohol – hooligans
Er is een gevaar aan gekoppeld. Bv: alcohol voor het examen, kan op buizen, mening van de docent
Combinatie van de genoemde criteria – in een bepaald opzicht afwijkend zijn wil niet zeggen in zijn geheel
afwijkend
Culturele aspecten afwijkend gedrag
Belangrijk om uit te zoeken of onze opvattingen over afwijkend gedrag en emoties wel toepasbaar zijn in
andere culturen. Er wordt cultureel anders naar psychische problemen gekeken.
3
, Historische visies op afwijkend gedrag
Wereldbeeld bepaald veel
o Godsdiensten
o Geloof in wetenschap en rede
→ Ziekte is veroorzaakt door natuurlijke oorzaken en niet door bezetenheid
bovennatuurlijke geesten
Hippocrates (+/- 400 v. Chr.) – humores
o Bijdrage ; melancholie, manie en bezetenheid
o humores zijn de essentiële lichaamssappen (slijm, zwarte gal, bloed en gele gal)
(onevenwicht in deze sappen veroorzaakt afwijkend gedrag)
Arabische psychiatrie (8ste-16° eeuw)
o Mensgerichte benadering geesteszieken – Koran en respect
Exorcisme en heksenvervolgingen (Middeleeuwen)
o Katholieke kerk ; straf van God
exorcisten
Heksenvervolging door inquisiteurs : DRIJFTEST
o Geloof in natuurlijke oorzaken nooit echt verdwenen
Gekkenhuizen (1600)
o Erbarmelijk – publiekstrekkers
1800 – hervormingen
o Frankrijk (Pussin – Pinel) : niet populair!
o Morele therapie
o Joseph Guislain (1857)
Guislain eerste moderne krankzinnigengesticht in Gent
o Tweede helft : morele therapie in ongenade – afwijkend gedrag is ongeneeslijk
(psychiatrische zkh opnieuw erbarmelijk)
Morele therapie; filosofie gebaseerd op idee dat patiënten door een menselijke
bejegening en een verblijf in een ontspannen en respectvolle omgeving weer
normaal zullen functioneren = ASPECIFIEKE FACTOREN
20ste eeuw
o Ver van de bewoonde wereld
Psychische instellingen: ver van de bebouwde wereld. Bv: Pittem, bereikbaar met
belbus vanuit station Lichtervelde. Werd afgelegen vanuit de gedacht ver weg te
zijn van de psychische problemen.
o Na 1950 nieuwe wind
Medicijnen
Sociaal gerichte psychiatrie meer op de voorgrond
De anti-psychiatrische beweging
o n 70 – psychiatrische stoornissen bestaan niet maar zijn gevolg van kapitalisme
OLV: toch in de stad maar heel veel bedden. Op wereldvlak 2 hoogte psychiatrische
bedden. Vanuit de gedachte dat psychiatrische patiënten moeten opgenomen
worden. Nu meer op de cliënt gericht.
Indirecte invloed op vermindering van aantal bedden en toename ambulante zorg
(VERMAATSCHAPPELIJKING VAN ZORG)
Keerzijde ‘liberale’ beleid – nadien meer aanklampende (outreachende)
bemoeizorg
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinetimmerman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
