Samenvatting Aardrijkskunde vwo 5 Endogene en Exogene processen
Alles voor dit studieboek (28)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Aardrijkskunde
5
Alle documenten voor dit vak (2439)
Verkoper
Volgen
juliangrob
Voorbeeld van de inhoud
5V AK H3 Zuid-Amerika
Inhoud
3.1 Natuurlijke gevaren in Zuid-Amerika................................................................................................2
3.2 Hazard Management........................................................................................................................3
3.3 De Stad.............................................................................................................................................4
3.4 Het Platteland...................................................................................................................................7
3.5 De winning van natuurlijke hulpbronnen.........................................................................................8
3.6 Gevolgen van de winning van natuurlijke hulpbronnen...................................................................9
3.7 De inheemse bevolking...................................................................................................................10
3.8 De huidige positie van de inheemse bevolking...............................................................................10
Extra Geologie Info...............................................................................................................................11
Extra Stof Begrippen 4V........................................................................................................................12
Examenantwoorden voor Z-A...............................................................................................................13
Extra stof “Aandachtspunten”..............................................................................................................14
Extra Stof “Snelle Verdwijning Tropisch Regenwoud”..........................................................................15
1
, 3.1 Natuurlijke gevaren in Zuid-Amerika
Fysische processen in/op de aardkorst
Endogene processen, bijvoorbeeld: Aardbevingen of Vulkanisme
Exogene processen, bijvoorbeeld: Verwering of Erosie
Ridge = mid-oceanische rug
• Peru-gat: Nazca-ridge/warmer door Hotspots
• Pampa/Norte Chico-gat: subductie van Juan Fernández
Ridge/warmer door Hotspots
• Patagonia-gat: subductie van Chile-rise/ridge
Wel aardbevingen en geen vulkaanuitbarstingen door vlakke subductie
Door een te jonge/lichte korst (het Peru gat), door een (uitgedoofde)
hotspot daardoor met nog een te warme/lichte korst (het Pampa/Norte
Chicogat) of te langzame plaatbeweging (het Patagonië gat) treedt er
vlakke subductie op
Waardoor er geen/minder magma ontstaat en er geen actieve vulkanen
gevormd kunnen worden
Natuurlijke gevaren gekoppeld aan deze processen:
Aardbevingen Tsunami’s (vloedgolven)
Aardbevingen en neerslag Massabewegingen (aardverschuivingen)
Vulkaanuitbarstingen Lahars (modderstromen)
Overvloedig regen en neerslag (Rivier) overstromingen
Hoe kan door een aardbeving een tsunami ontstaan?
1. Aardbeving op oceaanbodem
2. De oceanische plaat verschuift
3. Er ontstaat een schokgolf in het water
4. Oplopende kust vertraagt de golf waardoor deze omhoog komt
5. Vloedgolf overspoelt de kust
Hoe kan door een vulkaanuitbarsting een lahar (modderstroom) ontstaan?
1. Vulkaanuitbarsting zorgt voor as
2. Hitte door lava en gassen
3. Sneeuw en ijs smelten
4. Watermassa neemt aarde en
stenen mee de helling af in
de vorm van een modderstroom
Of:
1. (oude) vulkaanuitbarsting
2. Dikke lagen as
3. Regenseizoen/orkanen zorgen voor overstromingen
4. Modderstromen
El Nino
ENSO: El Nino Southern Oscillation:
herhaaldelijk optredende stijging van de
zeewatertemperatuur voor de kust van
Peru als gevolg van veranderingen in
zeestromen in de Grote Oceaan. Dit
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliangrob. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
