Dit is een samenvatting van de slides, vertaald naar het nederlands + met extra uitleg waar nodig.
De lessen worden gegeven door prof. Kevin De Pauw, nieuw voor dit vak sinds 2021!
Inspanningsfysiologie
1. Brandstof voor inspanning
1.1 Inleiding
Terminologie
Substraat: ATP (direct te verkrijgen in spiercel), koolhydraten, vetten, proteïnen
- Sprint: veel ATP nodig per seconde → Pcr nodig want direct verkrijgbaar
- Marathon: eerder vetoxidatie → levert veel ATP op maar duurt langer
Bio-energetica: proces waarbij substraten worden omgezet in energie
Metabolisme: Chemische reacties in lichaam
Energie
Energie die vrijkomt kan bepaald worden via de warmteproductie
1 cal = warmte energie nodig om 1g water van 14,5°C te laten stijgen tot 15,5°C.
1000 cal = 1 kcal = 1 Calorie
Koolhydraten (CHO)
Alle koolhydraten worden omgezet tot glucose
- 4,1 kcal/g; ongeveer 2.500 kcal opgeslagen in het lichaam
- Primaire ATP-substraat voor spieren, hersenen
- Extra glucose opgeslagen als glycogeen in lever, spieren
Glycogeen wordt indien nodig weer omgezet in glucose om meer ATP te maken → glycogenolyse
Glycogeenvoorraad beperkt (2.500 kcal), afhankelijk van koolhydraten in de voeding om aan te vullen.
1
,Vetten
Efficiënte substraat, efficiënte opslag
- 9,4 kcal/g
- +70.000 kcal opgeslagen in lichaam
Energiesubstraat voor langdurige, minder intensieve training
- Hoge netto ATP-opbrengst maar langzame ATP-productie
- Moet worden afgebroken tot vrije vetzuren (FFA's) en glycerol
- Alleen FFA's worden gebruikt om ATP te maken
Eiwitten
Energiesubstraat tijdens hongersnood
- 4,1 kcal/g
- Moet worden omgezet in glucose (gluconeogenese)
Kan ook omzetten in FFA's (lipogenese)
- Voor energieopslag
- Voor cellulair energiesubstraat
Cellulair metabolisme
= Examenvraag
Controle van de energieproductie door de beschikbaarheid van het substraat
Energie die met een gecontroleerde snelheid vrijkomt op basis van beschikbaarheid van primair substraat
Massa-actie-effect
- Substraat beschikbaarheid beïnvloedt stofwisseling
- Meer beschikbaar substraat = hogere activiteit
- Overtollig substraat = cellen vertrouwen meer op dat energiesubstraat dan andere
Keuze van gebruikte energiesysteem hangt van beschikbaarheid van substraten → beschikbaarheid heeft effect
op metabolisme.
2
,Energie die vrijkomt met een gecontroleerde snelheid op basis van enzymactiviteit in de metabole route
Enzymen
- Start geen chemische reacties en brengt geen ATP-opbrengst in
- Vergemakkelijkt de afbraak (katabolisme) van substraten
- Verlaagt de activeringsenergie voor een chemische reactie
- Eindig met het achtervoegsel -ase
ATP opgesplitst door ATPase
= examenvraag
Hoe meer enzymen dat je hebt, hoe meer producten
je kan afgeven.
Elke stap in een biochemische route vereist specifieke enzym(en)
Meer enzymactiviteit = meer product
Snelheidslimiterend enzym
- Kan in een vroeg stadium bottleneck (knelpunt) creëren
- Activiteit beïnvloedt door negatieve feedback
- Vertraagt de gehele reactie, voorkomt een op hol geslagen reactie
1.3 Opgeslagen energie
Hoog-energetische fosfaten
ATP opgeslagen in kleine hoeveelheden totdat het nodig is (in cytoplasma van cellen dus direct beschikbaar)
Afbraak van ATP om energie vrij te maken
- ATP + water + ATPase (ADP + Pi+ energie)
- ADP: verbinding met lagere energie, minder nuttig
Synthese van ATP uit bijproducten
- ADP + Pi + energie → ATP (via fosforylering)
3
, - Kan optreden bij afwezigheid of aanwezigheid van O2
Structuur van ATP
1.4 Bio-energetica : basis energiesystemen
ATP-opslag beperkt
Lichaam moet constant nieuwe ATP synthetiseren
Drie ATP-syntheseroutes
- ATP-PCr system (anaëroob metabolisme)
- Glycolytisch systeem (anaëroob metabolisme)
- Oxidatief systeem (aërobe metabolisme)
ATP-PCR systeem
Anaëroob metabolisme op substraatniveau
ATP opbrengst: 1 mol ATP/1 mol PCr
Duur: 3 tot 15 sec
Omdat ATP opslag zeer beperkt is, wordt dit pad gebruikt om ATP opnieuw samen te stellen.
Fosfocreatine (PCr): ATP-recycling
- PCr + creatinekinase (Cr + Pi+ energie)
- PCr energie kan niet worden gebruikt voor cellulair werk
- PCr energie kan worden gebruikt om ATP weer in elkaar te zetten
Vult ATP-voorraden aan tijdens rust
Afbraak van PCr → ATP productie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillegeurts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
