100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
samenvatting geneeskundige psychologie en psychopathologie €12,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Tandheelkunde
  6.  
  7. Geneeskundige Psychologie En Psychopathologie (E08M4A)

Samenvatting

samenvatting geneeskundige psychologie en psychopathologie
 65 keer bekeken  2 keer verkocht

Deze samenvatting is gemaakt op basis van de lessen en de powerpoint van professor Bruffaerts

Voorbeeld 5 van de 50  pagina's

Document informatie

  • 20 februari 2022
  • 50
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (7)

Verkoper

avatar-seller
THKstudente

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Geneeskundige psychologie en psychopathologie

Inhoudstafel
Hoofdstuk 1 : Medische psychologie en psychopathologie Hoofdstuk 4 : Verslaving (p 13 – 15)
(p 1 – 4) 1. Verslaving
1. Inleiding o Algemeen
2. Wat is psychologisch functioneren o Gebruik in België
o Definitie 2. Misbruik en afhankelijkheid
o 4 lagen in psychologisch functioneren o Middelen gebruik DSM 4
 Laag 1 : neuropsychologisch / cognitief o Gebruik -> misbruik -> afhankelijkheid
 Laag 2 : symptomen en syndromen o Alcohol
 Symptomen o Cannabis
o Stress 3. Zorggebruik
o Angst 4. Herval
 Syndromen
o Methodisch dualisme Hoofdstuk 5 : bipolaire stoornis (p 16 – 17)
o Wat is (niet) normaal 1. Algemeen
o Definitie stoornis 2. Symptomen
o Classificatie o Manische episode
o Ziekte of stoornis o Hypomanische episode
 Laag 3 : persoonlijkheidsstoornis o Verloop pathologie
 Laag 4 : persoonlijkheidsorganisatie 3. Differentieel diagnose
o Bipolair vs unipolair
Hoofdstuk 2 : Angststoornissen (p 5 – 8) o Bipolair vs borderline
1. Inleiding o Bipolair vs ADHD
o Terminologie
o Verdeling Hoofdstuk 6 : Eetstoornissen (p 18 – 20)
o Angst als symptoom 1. Algemeen
o DSM 5 2. Anorexia nervosa
o ‘Pathological’ 3. Bulemia nervosa
2. Epidemiologie 4. Binge eating disorder
o Prevalentie
o Impact dagelijks leven Hoofdstuk 7 : Psychotische stoornis (p 21 – 23)
3. Gegeneraliseerde angststoornis 1. Psychose
4. Paniekstoornis o Algemeen
5. Sociale angststoornis o Symptomen
6. Specifieke fobie 2. Comorbiditeit
o Tandartsfobie o Depressie
7. Obsessief)compulsieve stoornis o Suïcidaliteit
8. Post-traumatische stress-stoornis 3. Zelfbeschrijving van angst psychoticus
4. Verloop psychotische stoornis
Hoofdstuk 3 : Depressie (p 9 – 12) 5. Prognose
1. Symptomen depressie
o Kluster van symptomen
o Waarom depressief worden?
o DSM-5 criteria
o Depressie vs rouw
o Depressief schema
o Cognitie bias bij depressie
o Rol positief affect
2. Voorkomen depressie
3. Comorbiditeit bij depressie
4. Impact op individu en omgeving
o Psychische stoornissen en suïcidaliteit
o Impact dagelijks leven
o Zorggebruik
5. Prognose depressie
6. Preventie

,Hoofdstuk 8 : Persoonlijkheidsstoornissen (p 24 – 27) Hoofdstuk 12 : Systeemtheorie (p 40 – 42)
1. Persoonlijkheidskenmerken 1. Feedback
2. Persoonlijkheidsstoornissen 2. Systeemtheorie
o DSM 5 criteria o Theoretische uitgangspunten
o Syndroom- vs persoonlijkheidsstoornissen o Systeemkader
o Behandelaspecten persoonlijkheden o Systeembenadering gezinnen
o Implicaties voor arts-patiënt relaties 3. Scholen en ideeën over systemen
o Prevalentie o Homeostase als ‘natuurlijke streving’ systeem
o Persoonlijkheidsstoornissen : clustering o Contextuele systeemtherapie
 Cluster A : zonderling
 Paranoïde stoornis Hoofdstuk 13 : Vaardig communiceren (p 43-45)
 Schizoïd 1. Communicatie
 Schizotypaal o Hulpverlenersfactoren
 Cluster B : dramatisch  Wat we zeggen
 Theatrale (histrionische) PS  Hoe we doen
 Borderline PS  Hoe we het zeggen
 Narcistische PS o Patiëntfactoren
 Cluster C : angstig o Systeemfactoren
 Obsessieve-compulsieve PS 2. Motivationele gespreksvoering
 Afhankelijke PS o Cognities rond motivatie om veranderen
 Vermijdende PS o 5 fasen motivationele proces

Hoofdstuk 9 : Trauma en psychische gezondheid Hoofdstuk 14 : Behandeling angstwekkende herinnering
(p 28 – 29) (p 46)
1. Vroeg-negatieve levenservaringen 1. Behandelopties trauma-angst
o Trauma 2. EMDR
o Effecten VNL in volwassenheid
 Vroege ontwikkeling stress-systeem Hoofdstuk 15 : Angsthantering binnen tandartspraktijk
 Emotioneel / psychologisch (p 47-48)
 Stoornissen ontstaan na VNL 1. Cognitieve technieken
 Suïcidaliteit 2. Disfunctionele angstschema’s
o Stappenplan
Hoofdstuk 10 : Suïcidaliteit (p 30)
1. Interpersonal theory of suicide
2. Intefrated motivational-Volitional Model
3. Three-step-theory suicide
4. Lifetime perspective Caine en Conwell

Hoofdstuk 11 : psychologische denkkaders (p 31 – 39)
1. Geschiedenis
2. Psychoanalyse
o Freud en psycho-analyse
o Psychisch functioneren
 Psychisme
 Psychisch conflict
 Psychische voorstelling
 Psychisch functioneren als dynamisch
apparaat
o Gangbare psychoanalytische
persoonlijkheidstheorie
o Afweer principes
 Primitieve afweer
 Secundaire afweer
3. Leertheorie
o Geschiedenis
o Klassieke conditionering
o Operante conditionering
o Systemische desnsitisatie
o Aangeleerde hulpeloosheid
 Experimenten
 Klinische implicaties
 Gedragstherapeutisch proces
 Gedragstherapie

, 1

Samenvatting

Hoofdstuk 1 : medische psychologie en psychopathologie
Inleiding
- Waarom psychologie en psychopathologie voor tandarts?
o Tandarts moet basale kennis hebben
o Tandarts : emotioneel gekleurd
 Gepaard met stress en angst
 Stress als onderliggende trigger kwetsbaarheid
o Psychische stoornissen veelvoorkomend
 Tandproblemen : vaak voorkomend + preventief gezichtspunt
 Psychische stoornissen vaak voorkomen
 12m prevalentie – 11%
 lifetime prevalentie – 25%
 lifetime risk – 37%
 Eetstoornissen (10% 12m prevalentie) – grote impact thk problemen

- Veel voorkomende problemen in tandartspraktijk waar psychologie rol speelt
o Perspectief tandarts
 Angst patiënten (vermijdingsgedrag)
 Geringe motivatie mondhygiëne
 Problemen met patiënten (en ouders) – miscommunicatie
o Perspectief patiënt
 Publieks-attitude : ondanks hoog prestige -> perceptie ‘tandarts doet pijn’
 Evalueren tandarts
 Kwaliteit werk
 Persoonlijkheid / communicatie
 Bezorgdheid mbt pijn
 Financiële aspecten
 1/3 niet helemaal tevreden over tandarts – vn tandarts-patiënt-relatie

Wat is psychologisch functioneren
Definitie
“psychological functioning is the ability to achieve his or her goals within him or her self and the external environment.
It includes an individiual’s behavior, emotion, social skills, and overall mental health.”

- Vermogen om doelen te bereiken in zichzelf en externe omgeving
- Te maken met gedrag, emoties, sociale vaardigheid
- Psychische functies
o Cognitieve functies (“denken”) – bewustzijn, aandacht, oriëntatie, waarneming, denken, geheugen
o Affectieve functies (“voelen”) – emoties
o Conatieve functies (“willen”) – psychomotoriek, motivatie, gerichte gedrag (doen)

4 lagen in psychologisch functioneren
Laag 1 : neuropsychologische / cognitieve functies
- Is patiënt cognitief in orde?
o Observatie patiënt essentieel
o Meer gestructureerde kijk wenselijk
- Neuropsychologische ‘deelfuncties’
o Aandacht
o Taal
o Geheugen
o Intellectueel functioneren
o 5de ‘superfunctie’ = executief functioneren – alles gelijk uitoefenen

Laag 2 : symptomen en syndromen
Symptomen
Stress
- Vaak voorkomend symptoom
- Kan goed : aanscherpen aandacht
- Niet slecht mits periode van rust – stress naar beneden

, 2

Angst
- Complex geheel gevoelens – met hoge mate negatieve impact
- Normaal verdeeld in populatie
o Meeste mensen weten wat angst is
o Iedereen ‘beetje angstig’
- Angst voor tandarts
o Volwassenen – 40% angst ; 12% extreem
o Kinderen – 15% angst ; 6% extreem
- Combinatie verschillende dimensies
o Contextgebonden of persoonsgebonden
o Gebonden aan object vs ‘free floating anxiety’
 Angst ‘voor iets’ – voorbeeld : spinnen
 Ongebonden angst
o Realiteitsgebonden of niet
 Angst in sommige situaties adequaat – angst infectie tijdens pandemie
 Angst niet adequaat – pre-pandemie altijd angst infectie
 Minder realiteitsgebonden ; meer persoonsgebonden => meer pathologisch
- Bij de tandarts (~ context)
o ‘dreigende context’ ontlokt reacties
 Cognitief beelden, gedachten, specifieke schema’s
 Emotioneel angst, boosheid
 Gedragsmatig rusteloosheid, gespannen, irritatie
 Fysiologische component -> verhoogde bloeddruk, zweten, hartkloppingen…
o ‘state anxiety’ bouwt op hoeveelheid ‘trait anxiety’ die er al is
 Personen hoge trait anxiety – context sneller als bedreigend
 Hoog verband tussen trait en state anxiety
- Pathways to fear
o Via leerproces
 95% patiënten : ‘akelige ervaringen’ in verleden
 Combinatie : pijnervaring + ruw/ onbegripvol gedrag tandarts
 Kwetsbaarheid en life events (voorbeschikkende en uitlokkende factoren)
o Modellering
 Zien schrikreacties anderen
 Moeder paniekaanval – kind bang worden en anticiperen
 Eigen maken gedrag- en denkpatronen belangrijke figuren
o Overdracht negatieve en bedreigende informatie : overdreven verhalen
- Wanneer is angst voor tandarts pathologisch?
o Angst meestal gezond, adequaat, beheersbaar psychologisch signaal
 Angst tandarts en/of tandheelkundige behandeling?
 Ingreep gezondheidsbevorderende actie?
 Milde state anxiety normaal
o ‘overgaan’ in automatismedat ongezond, niet adequaat en niet beheersbaar
 ‘irrationeel’ karakter – afstand tussen ‘weten’ en ‘voelen’
 ‘extreme vorm’ – intense angst, vermijdingsgedrag ; specifieke fobie

Syndromen
- Psychopathologie
o Verzamelbegrip voor psychopathologische verschijnselen
 ‘wetenschap en studie van psychopathologisch lijden’
 Zowel psychische stoornissen als psychopathologische processen
 Psychiatrie als ‘toepassingsgebied’
o Stoornisgerichte aanpak (DSM) en achterliggende processen
 Geen duidelijk onderscheid ‘normaliteit’ en pathologie
 Geen duidelijke diagnostische instrumenten
 Veelal geen biologisch substraat
 SPANNINGSBOOG : methodisch dualisme

, 3

Methodisch dualisme
- 2 kennisbronnen
o Empathisch begrijpen (‘Verstehen’)
 ~ intuïtief begrip, meebeleven
 Combinatie empathie en introspectie
o Rationeel verklaren (‘Enklären’)
 Hanteren systematiek, ontdekken iets gemeenschappelijk
 Abstractie van ‘binnenliggende regels’ ; nadruk op rationeel denken
- Pendelbewegingen in geschiedenis
o Nadruk op natuurwetenschappelijke benaderingen
o Nadruk op hermeneutiek
- Inherent verbonden
o Geen van beide gezichtspunten van psychopathologie volledig bevatten
o Psychopathologie ~ menswetenschap
 Menselijke psyché functioneert niet volgens vaste wetmatigheden
 Methodisch pluralisme : verscheidenheid denk- en verklaringsmodellen
- Zorgvuldigheid
o Terminologie en vakjargon -> stigmatisering
o Behandelingen

Onderliggend : wat is normaal en wat is niet normaal?
- Geschiedenis
o 19e E : ‘krankzinnigheid’, ‘geestesziekte’ -> objectiveerbare hersenziekte
o Tot midden 20e E : psychiatrie beïnvloed door ontwikkeling behandelmethoden
 Psychoanalyse, leertheorie
 Minder naar gedrag kijken, meer naar psychologisch proces
 Veel onderliggende psychologische processen zijn universeel
o Vanaf midden 20e E : anti psychiatrisch gedachtengoed
 Stoornis = etiket (discriminatie, stigma) -> negatieve connotatie
 Sociaal constructivisme
- ‘normaal’ vs ‘niet normaal’
o Empirische validering psychische stoornissen
 ‘vreemd’ karakter van sommige stoornissen in ervaring waarnemer
 Beschrijving psychische stoornissen sinds aantal eeuwen (al lang bestaan, anders benoemen)
 Cross-mondiale stabiliteit van stoornissen en risicofactoren (consistentie)
 Universaliteit van behandelmethoden (werken overal)
o Cultuurgebonden en tijdsgebonden variabiliteit
 Pathogenie : fundamentele kenmerken van stoornissen
 Psychoplastie : tijd-, plaats- en cultuurgebonden invulling
o Normaliteit en pathologie zijn grenzen van zelfde continuüm
- Hoe gezond en psychisch ziek onderscheiden
o Psychiatrische diagnostiek : niet waardenvrij, maar contextueel bepaald
o Wat normaal in bepaalde context, abnormaal of pathologisch in andere context
o Minstens 2 factoren die rol
 Context bepaalt blik (voorbeeld : homoseksualiteit)
 Context bepaalt grens tussen normaal en pathologisch
- Wetenschappelijke evidentie
o Weinig argumenten bestaan cut-off – in consensus
o Impact, risico’s en mortaliteit – gradueel toenemen met relevante symptoomdimensies
o Vb : DSM-criterium van minstens 5 symptomen blijkt voltrekt arbitrair voor depressie
- Alternatief arbitraire cut-off?
o Pathologie gedefinieerd obv pathofysiologie
 Stoornis gepaard met verstoring normale fysiologische en psychische mechanismen
 MAAR
 Psychiatrisch ziektemodel nauwelijks ontwikkeld via functionele medische model
 Verschuiven probleem : ook normale en verstoorde fysiologie op continuüm
 GEEN duidelijke cut-offs
o Ideografische benadering
 Complex samenspel factoren in individu -> subjectieve inleving patiënt
 Complex verband tussen
 Niet allen bepaald door mate sociale angst, zelfs als heel uitgesproken
 Heel wat factoren bepalen complex verband (sociale contacten, vaardigheden, …)
 ~ 40 risicofactoren binnen individu ; weinig eenduidigheid tussen individuen
 Geïndividualiseerd karakter – weinig leren over algemeen onderscheid tussen ziek en gezond

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper THKstudente. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€12,99  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd