100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Slik- en verworven neurogene spraak- en taalstoornissen, logopedie jaar 2 €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Slik- en verworven neurogene spraak- en taalstoornissen, logopedie jaar 2

1 beoordeling
 2 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Uitgebreide samenvatting van de les- en tentamenstof. Zie samenvatting 'anatomie en fysiologie' voor de basis die nodig is om deze stof te begrijpen.

Voorbeeld 4 van de 99  pagina's

  • Nee
  • Les- en tentamenstof
  • 25 februari 2022
  • 99
  • 2020/2021
  • Samenvatting

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: tessamarkus1 • 2 jaar geleden

avatar-seller
Introductie taal en hersenen, taal- en spraakstoornissen


Oorzaken neurogene taal- en spraakstoornissen
1. Beroerte, CVA:
* Herseninfarct (trombose of embolie).
* Hersenbloeding.

2. Trauma:
- Traumatisch hersenletsel.
* Commotie cerebri: Hersenschudding.
* Contusio cerebri: Hersenkneuzing.

- Traumatisch schedelletsel.
3. Tumor.

4. Ontsteking.
* Meningitis: Hersenvliesontsteking.
* Encephalopathie: Hersenontsteking.

5. Progressieve neurologische aandoeningen.


TIA: Transient Ischemic Attack.
- Een tijdelijke kortdurende verstopping van een slagader, CVA indien na 24 uur nog klachten.
CVA: Cerebro Vasculair Accident.
- FAST: Face, Arm, Speech, Time.
- Herseninfarct 80%: Stop van de bloedtoevoer, waardoor weefsel afsterft door een tekort aan O2,
niet gelijk te zien op CT-scan, behandeling mogelijk in 4 tot 6 uur.
- Hersenbloeding 20%: Drukverhoging in scheldel zorgt voor braken, plotselinge verwardheid,
hoofdpijn, dubbel zien.


Soorten bloedingen
1. SDH, subduraal hematoom:
- Vene kapot onder dura, bloed verdringt hersenweefsel, wekadvies.
- Plotseling acute optredende hoofdpijn met braken, uitvalsverschijnselen mogelijk.
- Chronisch subduraal hematoom: Berucht bij ouderen en alcoholisten.
- Traumatisch hersenletsel
2. SAB, subarachnoïdale bloeding:
- Bloed tussen hersenen en schedel, arteriële bloeding.
- Vaak door scheuren van aneurysma in de subarachnoïdale ruimte.
- Wisselend progressief beloop, soms weken aanhoudende hoofdpijn.

Trombose: Een stolsel, niet in de hersenen zelf, maar in de halsslagader of het hart.

Embolie: Een afgebroken stukje van een bloedstolsel wat in de bloedbaan meegevoerd wordt.

Focaal hersenletsel: Focus van letsel die de taalstoornis veroorzaakt, bij bijvoorbeeld bloeding of
infarct (nodig voor vaststellen afasie).

Diffuus hersenletsel: Meer verspreid hersenletsel, bij bijvoorbeeld Dementie of trauma.

Necrose: Het afsterven van hersencellen.

Oedeem: Vochtophoping.
Pagina 1

,Diaschise: Als bepaalde intacte hersengebieden niet meer functioneren, omdat een hersengebied
waarmee ze in verbinding staan afgestorven is.
Taal- en spraakstoornissen
Luisteren, onderscheiden, analyseren, diagnosticeren.
1. Afasie: Productie, begrip, lezen en schrijven.
2. Dysartrie.
3. Anartrie.
4. Spraak / Verbale apraxie.

Spraak: Complexe bewerkingen van uitgeademde luchtstroom door beweging van kaak, lippen,
velum, pharynx en stembanden - (Centraal)zenuwstelsel, zenuwimpulsen, spieren.


1. Dysartrie:
- Articulatiestoornis, stoornis in het hele gebied van spraak.
- Problemen in de motorische productie van spraak, spraakintentie is intact.
- Ademhaling, fonatie, resonantie, articulatie, prosodie.
- Wisselend in aard en ernst, typering aan de hand van neurologische lokalisatie.
- Oorzaak: Schade in cerebrum, hersenstam, cerebellum (Centraal- of perifeer zenuwstelsel).
2. Anartrie:
- Geheel niet spreken / articuleren.
- Oorzaak: Verlamming of incoördinatie van de spraakmusculatuur.
3. Spraak / Verbale apraxie:
- Articulatiestoornis, geen beperking in articulatie-organen zelf.
- Problemen in ontwikkelen van motorisch programma.
- Woorden juist, klanken juist, klankvolgorde juist.
- Programmeren van de aansturing van de articulatoren faalt.
- Kenmerk: Zoekend mondgedrag.
- Insula: Praxis gebied diep in de linker Frontale Cortex.
- Oorzaak: Hersenlaesie.
4. Afasie:
- Verworven taalstoornis ten gevolge van plotseling opgetreden hersenletsel dat is ontstaan nadat
de taal verworven is, stoornis in linguïstische niveau’s: Semantiek, fonologie, syntaxis.
- Begrip (decodering/interpretatie).
- Productie (encodering/formulering).




Pagina 2

,Parafasieën
Verbale parafasie / Woordsubstituties: Als een woord vervangen wordt door een ander woord.
Semantische parafasie Wel een betekenisrelatie Hond - Kat

Irrelevante parafasie Geen betekenisrelatie Hond - Boek

Fonematisch

Fonologische parafasie Fout op klankniveau Hond - Lont

Fonetische parafasie Pure articulatiestoornis



Fonologische stoornissen - Fonematische.
Productiefouten in klankstructuur van het woord, klanken worden:
- Vervangen: Boter - Poter.
- Weggelaten: Vloot - Voot.
- Toegevoegd: Makkelijk - Mankelijk.
- Neologisme: Niet herkenbaar of bestaand, maar voldoen wel aan fonologische regels van taal
* Een uiting, jaar, kaggelogge, laggel.
- Jargon: Vloeiende aaneenrijging van fonologische, semantische parafasieën en neologismen.
* Hele zinnen niet te volgen.


Lexicale stoornissen - Anomie.
- Woordvindingsproblemen een benoemstoornissen.
- Aarzelen, zinsafbreking, herstarts, empty speech (leeg taalgebruik, deze, dinges).
- Woordsubstituties, parafasieën.
- Semantisch jargon: Bestaande woorden gebruiken, alleen het blijft onbegrijpelijk.

Grammaticale problemen
1. Agrammatisme, telegramstijl:
- Verarming of vereenvoudiging zinsstructuur.
- Traag spreektempo, korte zinnen, inhoudswoorden, weglaten functiewoorden.
- Lopen eh … nee … fietsen … Jan en eh … Amsterdam.
2. Paragrammatisme:
- Fouten in toepassen van grammaticale regels.
- Normale spreeksnelheid, lange en ingewikkelde zinnen met incorrecte structuur.
- Verkeer gebruik uitgangen en functiewoorden.
- Ineenschuiven van verschillende zinsconstructies.
- Veel fonematische en semantische parafasieën.




Pagina 3

, Expressieve problemen - Geautomatiseerd taalgebruik.
1. Stereotypen:
- Woord, woordgroep of zin.
- Zeer frequent gebruik, situatie redelijk passend.
- ‘Enzovoorts, godverdomme, weet niet, hoe heet het?, kan niet zeggen maar eh’.
2. Taalautomatisme:
- Woord of woordgroep.
- Communicatief niet passend, bijna altijd enige uiting, intonatiepatroon vaak intact.
- ‘Van de regering, wat dat betreft, juffrouw Luuk voor mij hier tweede keer’.
3. Recurring utterance:
- Zinloze aaneenrijging van klanken of syllaben, eenvoudig van structuur, herhaling.
- ‘Tan, izook, peete’.
4. Echolalie:
- Herhaling van woorden of zinnen gesprekspartner.
- Letterlijke herhaling, gedeelte bij antwoord, intonatie identiek.
- ‘Heb u vandaag goed geslapen?’ ‘Goed geslapen’.
5. Perseveratie:
- Herhaling voorafgaande respons of activiteit.
- Klankniveau en woordniveau.
- ‘Ka-ko-koning’.

Auditief taalbegrip
- Woorddoofheid: Onderscheiden van spraakklanken, gehoor intact.
- Woordbetekenissen begrijpen die niet niet frequent voorkomen.
*Zeepaardje, slak, zandloper.

- Woordenreeksen en complexe grammaticale structuren begrijpen
* ’De broer van zijn vrouw, het meisje is groter dan de jongen’.


Lezen en schrijven
Visuele waarneming, grafeemherkenning, toepassen spellingsregels, fijne motoriek.
1. Alexie: Leesstoornis.
2. Agrafie: Schrijfstoornis.




Pagina 4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisdekock. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,49  2x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd