1.1 WAAROM INFORMATIESYSTEMEN EN BELEIDSINFORMATICA ....................................................................................... 5
1.2 OVER IS EN BI ................................................................................................................................................ 5
1.2.1 DEFINITIE BI ............................................................................................................................................................. 5
1.2.2 INFORMATIESYSTEMEN............................................................................................................................................... 6
1.2.2.1 Bouwen IS .......................................................................................................................................................... 6
1.2.2.2 Managementaspecten van IS ............................................................................................................................ 8
1.2.2.3 Multidisciplinair karkater BI .............................................................................................................................. 8
1.2.2.4 Van ondersteunend naar innovatief perspectief .............................................................................................. 8
HOOFDSTUK 1: WAT IS INFORMATIE .................................................................................................................... 9
1.1 INFORMATIE................................................................................................................................................... 9
1.1.1 DE ROL VAN INFORMATIE BIJ BEDRIJFSKUNDIGE BESLISSING .............................................................................................. 9
1.1.1.1 Het DIKAR-model ............................................................................................................................................... 9
1.1.2 INFORMATIE ALS MODEL VAN DE REËLE WERELD ........................................................................................................... 10
1.1.3 DATA REPRESENTATIE .............................................................................................................................................. 10
GESTRUCTUREERDE DATA: ............................................................................................................................................. 11
1) Enkelvoudige data: .................................................................................................................................................. 11
2) Geaggregeerde data: ............................................................................................................................................... 12
ONGESTRUCTUREERDE DATA: ........................................................................................................................................ 13
SEMI-GESTRUCTUREERDE DATA: .................................................................................................................................... 13
XLM: data representatie met bomen ............................................................................................................................. 13
1.1.4 VERWERKING ............................................................................................................................................................. 14
1.1.5 BEPERKINGEN EN RECENTE EVOLUTIES ............................................................................................................................ 14
1.1.6 KWALITEIT ................................................................................................................................................................. 16
1.1.7 CONCLUSIE................................................................................................................................................................. 16
1.2 INFORMATIESYSTEMEN ................................................................................................................................... 17
1.2.1 DEFINITIE INFORMATIESYSTEMEN ............................................................................................................................... 17
1.2.1.1 Enge, technische definitie ............................................................................................................................... 17
1.2.1.2 Brede, socio-technische definitie .................................................................................................................... 18
1.2.2 TYPOLOGIE O.B.V. INFORMATIE SPIEGEL ...................................................................................................................... 19
Transaction Processing systems TPS .............................................................................................................................. 20
Enterprise Collaboration Systems ECS ............................................................................................................................ 21
Management informatiesystemen MIS .......................................................................................................................... 22
Business Intelligence en Decision Support System DSS .................................................................................................. 23
Portalen ........................................................................................................................................................................... 24
1.2.3 TYPOLOGIE QUA INTEGRATIE: DEPARTEMENTAAL TOT INTER-ORGANISATORISCH ................................................................ 25
Departementale context ................................................................................................................................................. 25
Bedrijfsbreed................................................................................................................................................................... 25
Inter-organisatorisch....................................................................................................................................................... 25
1.2.4 ANDERE SOORT INFORMATIESYSTEMEN ....................................................................................................................... 25
Embedded systems: ........................................................................................................................................................ 25
Process control systems: ................................................................................................................................................. 25
1.2.5 INFORMATIESYSTEMEN EN STRATEGISCHE IMPACT ........................................................................................................ 25
2.1 VAN ARPANET NAAR INTERNET ....................................................................................................................... 30
1. BUSINESS INTELLIGENCE .............................................................................................................................. 58
1.1 DEFINITIE BI................................................................................................................................................. 58
1.2 DATAMANAGEMENT ...................................................................................................................................... 59
1.2.1 DATAWAREHOUSES ................................................................................................................................................. 59
1.2.2 ET ........................................................................................................................................................................ 60
1.3 DESCRIPTIEVE ANALYSE ................................................................................................................................... 61
1.3.1 ONLINE ANALYTIC PROCESSING OLAP......................................................................................................................... 61
1.4 PREDICATIEVE ANALYSE ................................................................................................................................... 61
1.4.1 DATA MINING → MINICASE DAVID MARTENS .......................................................................................................... 61
1.4.2 PREDICTIVE MAINTENANCE ....................................................................................................................................... 62
1.4.3 RECOMMENDER SYSTEM ........................................................................................................................................... 62
1.5 PRESCRIPTIEVE ANALYSE .................................................................................................................................. 62
1.6 PRESENTATIE ................................................................................................................................................ 62
1.7 NOSQL-OPSLAGSYSTEEM................................................................................................................................ 63
1.8 BEPERKINGEN: “WE ZIJN ER TOCH NOG NIET HELEMAAL” ......................................................................................... 63
2. INTERNET OF THINGS .................................................................................................................................. 63
2.1 ONDERDELEN IOT: PORTER .............................................................................................................................. 64
2.2 NIEUWE CUMULATIEVE MOGELIJKHEDEN ............................................................................................................. 65
2.3 IOT EN DE DIGITALE SPIEGEL ............................................................................................................................. 65
2.4 BEPERKINGEN IOT ......................................................................................................................................... 65
1.1 Waarom informatiesystemen en beleidsinformatica
3 redenen waarom informatiesystemen en beleidsinformatica:
1) Het belang van IT in onze economie en maatschappij neemt sterk toe → digitale economie:
kenmerken digitale economie
o Paperless (leeg gebouw)
o Virtueel → digitale organisatie
o Globaal
o 24/7 (Colruyt)
o Hoge mate van verandering
o Hypercompetitief
o Meer digitale goederen
de
2) 4 industriële revolutie
o Door het toenemend belang in alle sectoren + het belang gaat nog harder toenemen
o Het aantal doorbraken dat tegelijk plaatsnam luidt een nieuw tijdperk in
3) Economische productiefunctie
o De verhoging van de arbeidsproductiviteit door vooruitgang in technologische kennis →
factor T
1.2 Over IS en BI
1.2.1 Definitie BI
• Relatief jonge wetenschappelijke discipline
• Richt zich op de bedrijfskundige en economische toepassingen van de
informatica
▪ Focus ligt niet op de technologie zelf maar op het gebruik, de
toepassing, de productiviteit, en de management aspecten
ervan in de context van de economie en bedrijfskunde
▪ Kan worden gezien als hybride gebied tussen bedrijfskunde en
economie en ICT anderzijds
• 2 deelgebieden:
o Bouwen IS
o Management aspecten
Primaire en secundaire activiteiten:
1) Primaire activiteiten
• Kern van de organisatie
• Rechtstreeks betrekking op het PP
2) Secundaire activiteiten:
• Ondersteunend aan primaire
activiteiten
• HR, marketing, accounting
5
,Informatiesystemen 2021-2022
De relatie tussen bedrijfskunde/economie en ICT kan worden gezien vanuit 2 perspectieven:
1) Ondersteunend perspectief:
• Bedrijfskundige doelen zijn leidend en ICT speelt ondersteunende rol
• Bepaalde bedrijfskundige processen niet meer manueel uitvoeren maar automatiseren wat
zal leiden tot meer winst
2) Innoverend perspectief:
• Hierbij wordt vertrokken vanuit de ICT
• Wordt gezocht naar welke innovaties deze technologie op bedrijfskundig en economisch
vlak mogelijk maakt
Ontstaan BI: 50 jaar geleden
1) Toenemend belang ICT in bedrijfskunde
2) Grote kenniskloof tussen bedrijfskundige en programmeurs bij het bouwen van IS
a. Bedrijfskundige te weinig technische kennis om zelf IT te bouwen
b. Technici te weinig bedrijfskundige kennis om te weten welke systemen denkbaar zijn en wat
de vereisten moeten zijn
3) BI ontstaan om kloof te overbruggen
1.2.2 Informatiesystemen
Definitie IS:
• Ontstaan in ondersteunend perspectief
• Doel is om systemen te bouwen die data tot informatie verwerken voor
bedrijfskundige processen, beslissingen, doelen, operaties
• Systemen die bedrijfskundige relevante informatie bevatten
1.2.2.1 Bouwen IS
6
,Informatiesystemen 2021-2022
Functionele constructieve kloof: beschrijft essentie van het ontwerpen van artefacten
• F-laag:
o In deze laag wordt beschreven wat de functies/vereisten zijn van het te ontwerpen artefact
→ wat moet het artefact doen
▪ Ik wil een energiezuinig huis→ grootte en energieverbruik
o Bedrijfskundige laag: bepalen wat de vereiste zijn voor een IS
• C-laag:
o Hoe gaat het artefact deze functies realiseren, wat is de structuur van het artefact
▪ Muren isolatie ramen
o Mogelijkheden ICT
• BI:
o Gericht op de studie van het realiseren van de F-laag met technologische mogelijkheden die
worden aangeboden door de C-laag
o Ontwerp karakter van BI zeer duidelijk → bouwen/ ontwerpen van IS o.b.v. ICT die voldoen
aan de bedrijfskundige vereisten
Waarom is er deze kloof? → wicked design of ill-structured problems 5
1) Onvolledige en ambigue specificatie van het probleem → niet altijd duidelijk wat men wilt
2) Geen deterministisch pad naar oplossing → er bestaat geen vast stappenplan dat altijd juist is
3) Kennis van meerdere domeinen dient geïntegreerd te worden om een oplossing te vinden;
4) Geen duidelijke criteria om mogelijke oplossingen te vergelijken en te evalueren;
5) Meerdere oplossingen zijn mogelijk
Stappen in het ontwikkelen van een systeem:
1) Marketingdirecteur: wat kunnen we met
IT in onze winkels doen?
2) Projectmanager:
• Timing & budget
• Samenstellen team
3) Systeemanalist:
• Welke vereisten zijn er bij
eindgebruikers → vereisten
moeten gekend zijn
• Samenbouwen → tussen It en
B/eco
4) Systeemontwerp:
• Vereisten bedrijfskundige worden vertaald in een ontwerp waarmee technologische
specialist aan de slag kan
5) Programmeur
Disruptieve innovatie:
• Verstoort de bestaande markt waarbij marktleider en allianties worden vervangen
• Er komen nieuwe producten, nieuwe prijzen → markt wordt verstoord
• Vynill → streamen
7
, Informatiesystemen 2021-2022
1.2.2.2 Managementaspecten van IS
→ Hoe geschikte condities voor het bouwen van IS creëren
2 vakgebieden:
1) IT governance:
• Welke IT-strategie wordt er gevolgd in organisatie
• Welke processen, structuren, mechanismen zijn nodig voor goed IT-beheer
2) IT audit:
• Voldoen de IS en geautomatiseerde processen aan regelgeving opgesteld door overheid of
organisatie
2 perspectieven It strategie:
1) Kosten gebaseerd:
• Weinig aandacht innovatieve mogelijkheden →
focus op kosten efficiënt realiseren informatienoden
• Wordt vertrokken vanuit F-laag → bedrijfskundige
informatienood, ICT ondersteunt
2) Innovatief perspectief:
• Vertrekken vanuit C-laag
• Nieuwe technologische mogelijkheden die de ICT-
innovaties bieden
• Vragen welke nieuwe innovatieve bedrijfskundige
concepten deze mogelijk maakt en hoe organisatie
zich hiermee kan differentiëren van concurrentie
1.2.2.3 Multidisciplinair karkater BI
1) Raakpunten met de gebieden aan het uiteinde van spectrum
• Kennis van bedrijfskundige domeinen nodig zoals accounting, marketing om rol te kunnen
spelen in het bepalen van vereisten informatiesystemen
• Kennis IT nodig voor bedrijfskundige om bv realistische inschatting te doen voor de kosten
van de bouw van IS
2) Op het raakpunt tussen beide disciplines zijn er veel problemen
3) BI is moeilijk af te bakenen als een volledig afgescheiden domein
1.2.2.4 Van ondersteunend naar innovatief perspectief
1) In de beginjaren van BI lag de focus op het automatiseren van secundaire activiteiten
• Autofabriek → legt zich toe op bouwen IS voor facturatie
2) Al snel werd duidelijk dat ook de primaire activiteiten van organisaties in de dienstensector en
overheid konden worden geautomatiseerd met behulp van inzichten uit de BI
3) Belang ICT neemt sterk toe → omvang automatisatie neemt toe en kern organisatie wordt
geautomatiseerd
8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vpmarie1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.