1. Inleiding
In belgië de grootste doodsoorzaak hart – en vaatziekten, kanker de 2de
2. Definities en algemene begripppen
Neoplasie = nieuwe groei = tumor
Moleculaire definitie ‘tumor’ =
A. Letsel bestaande uit clonale proliferatie
B. Veroorzaakt door mutaties
C. Met een autonome groei
Alle tumoren bestaan uit 2 basiscomponenten
A. Clonale neoplastische cellen = parenchym van tumor
→ basis nomenclatuur
B. Reactief tumorstroma = bestaat uit bindweefsel met fibroblastenen, lymfocyten,…
→ speelt belangrijke rol bij groei en verspreiding tumor(cellen)
Weefselfoto’s p. 7
Benigne tumor Maligne tumor
Geen invasie/destructie nabijgelegen weefsels Invasie/destructie nabijgelegen weefsels
Niet agressief – blijft lokaal – traag groeiend Agressief – metastase mogelijk – snel groeiend
= verspreiding naar andere organen
Therapie: chirurgie
, 3. Naamgeving van tumoren
1ste criterium: op basis van het te verwachten gedrag
→ benigne/maligne
2de criterium: op basis van het weefsel waaruit de tumor is ontstaan/dat de tumor nabootst
→ histogenetisch crit.
!! Opmerkingen: 1) carcinomen => frequenter dan sarcomen (want liggen aan opp → eerder blootstelling van bv UV – licht)
2) Maligne tumoren → prognose is niet altijd slecht (bv bij huidkanker, kan makkelijk + snel weggenomen worden)
Benigne tumoren → prognose niet altijd goed (bv als in hersenen liggen – moeilijk te bereiken v behandelingen)
,4. Vereenvoudigde indeling van maligne tumoren in het algemeen
a. Carcinoma
b. Sarcoma
c. Melanoma = tumor die uitgaat van melanocyten
d. Mesothelioma = tumor die uitgaat van longvlies (mesotheel)
e. Hematologische maliginteiten: steeds
i. Leukemie = ontstaat uit (precursoren van) witte bloedcellen maligne !!
ii. Lymfoma = ontstaat uit lymfocyten + vormt vaste tumoren
iii. Plasmocytoma = ontstaat uit plasmocyten (antilichaamvormende cellen)
4.1. Frequente adenocarcinomen
a. Prostaatadenocarcinoma → man
b. Colonadenocarcinoma → dikkedarmkanker
c. Longadenocarcinoma → longkanker
d. Borstadenocarcinoma → vrouw
4.2. Plaveiselcarcinoma
a. Huid e. Slokdarm
b. Mond f. Long (via metaplasie
c. Farynx (keel) g. Anus
d. Larynx (strottenhoofd) h. Cervix
4.3. Vereenvoudigde indeling van leukemieën
a. Acuut
i. Acute lymfoblastenleukemie (ALL)
ii. Acute myeloïde leukemie (AML)
b. Chronisch
i. Chronische lymfocytenleukemie (CLL)
ii. Chronische myeloïde leukemie (CML)
iii. Vereenvoudigde indeling van lymfomen
a. Hodgkin – lymfomen
i. Reed – Sternberg – cel
→ goede respons op chemotherapie
b. Non – Hodgkin – lymfomen
i. B – cel – lymfomen
ii. T – cel – lymfomen
iii. …
Weefselfoto’s p. 13
, 5. Kenmerken van benigne versus maligne tumoren
5.1. Differentiatie en anaplasie
Differentiatie = mate waarin de neoplastische cellen (dus de clonale cellen) lijken op
de overeenkomstige normale cellen
Anaplasie = gebrek aan differentiatie
→ goedaardige tumoren zin in het algemeen goed gedifferentieerd
→ differentiatiegraad: goed/matig/weining (enkel bij malinge tumoren)
Weefselfoto’s p. 14 – 28
5.2. Groei
Afhankelijk van:
a. Fractie van tumorcellen die zich delen
b. Verdubbelingstijd van de tumorcellen
c. Mate + snelheid afsterven tumorcellen
d. Mate waarin er overmaat is van celproductie tov celverlies
De groeisnelheid bepaalt voor een belangrijk deel gevoeligheid voor chemotherapie
→ goedaardig – traag – ongevoelig voor chemotherapie
→ kwaardaardig – snel – gevoelig voor chemotherapie
Weefselfoto’s p. 29 – 30
5.3. Invasie (= infiltratie)
Benigne tumoren
→ blijven gelokaliseerd groeien op plaats van ontstaan
→ vaak aanwezigheid van fibreus (veel collageen) kapsel
→ enucleatie (verwijderen enkel tumor) volstaat
Maligne tumoren
→ progressieve infiltratie, invasie en destructie van opmgevend weefsel
→ brede resectie is nodig om vrije marges te verzekeren
Weefselfoto’s p. 31 – 33
5.4. Metastasering; de 3 ‘pathways’
5.4.1. Lymfatische metastasering
→ volgt natuurlijke route lymfedrainage
→ meest frequent bij carcinomen dan sarcomen
Weefselfoto p. 34
5.4.2. Hematogene metastasering
Weefselfoto p. 34
5.4.3. Direct seeding
Weefselfoto p. 35
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janavanhaele1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,49. Je zit daarna nergens aan vast.