VOEDINGSLEER
VOEDINGSSTOFFEN: INLEIDING
Voedingsmiddel is samengesteld uit verschillende voedingsstoffen die elk hun eigen functie
hebben:
- Macronutriënten (meer van nodig):
- eiwitten -> bevatten essentiële AZ
- vetten -> bevatten essentiële vetzuren
- koolhydraten -> leveren glucose en voedingsvezels
- water
- micronutriënten (minder van nodig):
- vitaminen: water- of vetoplosbaar
- mineralen en spore-elementen
Te kort kan leiden tot deficiëntie
- latente deficiëntie:
Klein tekort, geen symptomen
Bij infectie kan het leiden tot trager herstel
- manifeste deficiëntie:
Groot tekort, duidelijk aantoonbaar in bloed
Toont zich in een ziektebeeld
Te veel kan leiden tot meer welvaartsziekten
Malnutritie= ondervoeding of overvoeding
ENERGIE EN STOFWISSELING
WAARVOOR HEB JE ENERGIE NODIG?
- lichamelijke arbeid
- handhaven van lichaamstemperatuur
- groei en onderhoud van lichaamsweefsels
HOE VOORZIET DE MENS ZICH VAN DE NODIGE ENERGIE?
Evenwicht tussen plantaardige en dierlijke voedingsmiddelen
WAARVOOR DIENEN DE AANGEBRACHTE ENERGIEBRONNEN?
Koolhydraten –> glucose
Vetten energie, afgebroken tot vetzuren
Eiwitten –> bouwstoffen, opgebouwd uit AZ
,HOEVEEL ENERGIE LEVERT ELKE BRON?
1 kcal = 4,2 kJ
1kJ = 0,24 kcal
WAT IS STOFWISSELING
= een proces waarbij het lichaam energie vrijmaakt uit voedingsmiddelen en daaruit nieuwe
stoffen maakt die ons lichaam nodig heeft
Katabole of afbraakreactie= energie komt vrij
Anabole of opbouwreactie= nieuwe stoffen worden aangemaakt
Essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen:
Essentieel: via voeding opgenomen
Niet-essentieel: lichaam zelf in staat om deze aan te maken
WAT ZIJN DE ENERGIEBEHOEFTEN
= de hoeveelheid energie (kJ of kcal) die ons lichaam via de voeding nodig heeft om een
optimale gewichtsmassa, lichaamsontwikkeling en groei te bekomen hangt af van
verschillende factoren
HET BASAAL METABOLISME (BMR)
= grondstofwisseling
= de energie nodig om basale fysiologische functies te verzekeren
(hartslag, ademhaling en handhaving van lichaamsT)
- vraagt >50% energiebehoefte per dag
Factoren die basaal metabolisme beïnvloeden:
- geslacht, leeftijd, lichaamssamenstelling, koorts, stress, nicotine,
menstruatie,…
Groter lichaamsoppervlak -> hoger metabolisme
THERMISCH EFFECT VAN VOEDSEL
= energieverbruik van het lichaam neemt toe op het moment dat er gegeten wordt
10% van de totale energie
Ruststofwisseling = basaal metabolisme + thermogenese
, ENERGIE NODIG VOOR LICHAAMSBEWEGING
30% van de totale inname
Hoe intensiever de sport, hoe meer energie er nodig is
Energiebehoefte = ruststofwisseling x PAL (= energie nodig voor activiteit)
BMI bruikbaar voor mensen tussen 19 en 59 jaar, niet bij zwangerschap en borstvoeding
Middelomtrek: indicator van opstapeling vet in de buik
Visceraal vet= lichaamsgewicht rond de taille
Impedantiemeting: idee krijgen over samenstelling lichaam
Vb: verhouding tss vetten, vochtopstapeling en spieren
OVERVOEDING
Energetische overvoeding: meer energie opgenomen dan verbruikt worden
positieve energiebalans
Langdurig: kan leiden tot overgewicht
Te veel vetweefsel tov aanwezige bot- en spiermassa
Factoren van deze chronische aandoening:
- verstoorde balans tussen energie-inname en energieverbruik
- psychische aandoeningen
- bepaalde medicatie
- stofwisselingsziekten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inederock. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.