14.1. Bouw van het lymfestelsel
Wat kan ik na dit te doorlopen?
1. Wat zijn de verschillende onderdelen van het lymfestelsel
2. Het onderscheid aangeven tussen lymfevaten, lymfeweefsel en lymfoïde organen
3. Omschrijving geven van aangeboren en verworven afweer
4. Verschil geven tussen aangeboren en verworven immuniteit
5. Immuniteitsreactie kunnen omschrijven
Bouw
4 onderdelen:
- Vaten
Drainagevaten = vaten die vocht gaan draineren vanuit de perifere weefsels naar de
bloedbaan
We gaan ergens vocht gaan opnemen en dan deponeren in bloedvatenstelsel
Het vocht dat ze gaan draineren = lymfe
- Vloeistof
Lymfe, verwant met plasma, maar er zitten minder opgeloste eiwitten in
Vocht dat ze gaan draineren is afkomstig van interstitiële milieu (tussen de cellen in), het
vocht is afkomstig vanuit de bloedbaan geperst naar buiten toe
M.a.w. het uitgeperste vocht dat niet wordt meegenomen, maar blijft staan, gaat toch
gedraineerd worden door de lymfevaten => de vloeistof lijkt dus zeer goed op plasma
Dit echter met uitzondering van de eiwitten: eiwitten zijn structuren die te groot zijn om
door die papillaire vaten te gaan diffunderen
Er kunnen er minder inzitten, want er worden er minder uitgestoten vanuit de
bloedbaan
- Lymfocyten
Gespecialiseerde WBC die instaan voor de verdediging van het lichaam tegen
ziekteverwekkers
- Lymfoïde weefsels en organen:
Lymfoïde weefsels = combinatie van los bindweefsel en lymfocyten overal verspreid door
het lichaam
Organen: milt, thymus
14.1.1. Functies van het lymfestelsel
- Productie, onderhoud, transport van lymfocyten
- Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes van perifere weefsels naar bloed
- Transport van hormonen, voedingsstoffen en afvalstoffen van plaats van opname in de
weefsels naar bloedbaan
1
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Figuur: rechts
- Verspreiding van de lymfevaten: ze liggen verspreid over gans het lichaam
- We zien de 2 organen: milt & thymus (boven hart)
- Er zijn lymfeknopen verspreid over de lymfevaten
Figuur: links
- We zien een capillair vaatnetwerk
- Er is een arteriole en die splitst in kleinere bloedvaten/capillairen
- De kleine bloedvaten gaan zich gaan herenigen in grote bloedvaten en we komen aan de
veneuze zijde uit
- Daartussen liggen er lymfevaten. Lymfevaten zijn blind eindend => soort van drainagebuis en
die hebben maar 1 stroomrichting
- Aan de arteriële zijde wordt er vocht uitgeperst en aan veneuze zijde wordt er vocht
geresorbeerd
- Het te veel aan vocht zal blijven staan en wordt meegenomen door de lymfevaten
Productie, onderhoud, transport van lymfocyten
- Vorming in milt, thymus en beenmerg (functie: bescherming van organisme)
In beenmerg is er een primaire hemocytoblast en van daaruit is er dan een verdere
differentiatie in T-cellen, B-cellen en natural killer cellen
2
, Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Natural killer cellen
Witte bloedcel Lymfocyt B-cellen
T-cellen
- Lymfocyten reageren op:
Binnendringende ziekteverwekkers: bacteriën, schimmels en virussen
Er wordt specifiek op een bepaalde ziekteverwekker gereageerd
Afwijkende lichaamscellen
Bv cellen die geïnfiltreerd zijn met tumorcellen
Vreemde eiwitten, gifstoffen gevormd door bacteriën
- Gevolg: je krijgt een afweerreactie en het gaat over een specifieke verdediging
Er worden antistoffen/immunoglobulinen geproduceerd door lymfocyten en die gaan
zich gaan richten naar 1 specifieke ziekteverwekker
Dat zorgt voor mijn opgebouwde of verworven immuniteit
Terugkeer vloeistof en opgeloste deeltjes
Bovenstaande figuur:
Aan de arteriële zijde is hydrostatische druk hoger dan de osmotische aanzuigkracht in de bloedvaten
-> er is bij gevolg filtratie naar de buitenzijde toe. Aan de veneuze kant van het capillair vaatnetwerk
is de osmotische kracht vanbinnen groter dan de filtratiedruk naar buiten toe -> met als gevolg wordt
er daar vocht gedraineerd. Aan de arteriële zijde is er meer uitstroom dan terugresorptie aan de
veneuze zijde. We hebben daar per dag ongeveer 3,6 liter vocht staan en dat moet weggedraineerd
worden. De lymfevaten zijn zodanig opgebouwd met een aantal “schubben” en die liggen over
elkaar? Die vorm laat toe dat vocht kan instromen, maar het kan er niet gaan uitstromen. Op deze
manier wordt vocht uitgestoten om de cellen te laten overleven en het wordt mooi gedraineerd weg
van mijn lichaam toe. Later wordt dat teruggestroomd naar de 2 zijden van de grotere bloedvaten
Het spreekt dus voor zich dat als dames een borstamputatie ondergaan, dan worden vaak die
okselklieren (lymfe) uitgeruimd en ook een deel van de lymfevaten. Dat moet weggehaald
worden om metastase te gaan uitsluiten
Maar wat betekent het; als we die buizen uithalen dan betekent dat dat het drainerend
vermogen ook verminderd is -> soms hebben de vrouwen dan last van een gezwollen arm en
dat is afkomstig van het feit dat de afvoerkanalen weg zijn
Oplossing: via kine wordt het vocht dan toch verduwd richting andere lymfevaten en
vocht wordt dan toch gedraineerd
- De samenstelling in een vene is in normale omstandigheden constant => normale
omstandigheden = vocht wordt gedraineerd
- Als het vocht blijft staan, dan gaan we in de venen bij de elleboogplooi geen bloed prikken
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Verpleegkunde2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,19. Je zit daarna nergens aan vast.