Topic 10: Indirecte belastingen en
subsidies
1. Case
Suikerconsumptie is één van de hoofdoorzaken van overgewicht in België
45% van de Belgen kampt met overgewicht
Dit leidt tot hoge kosten voor de gezondheidszorg
De overheid beslist hierdoor een suikertaks in te voeren
Doel: consumptie gesuikerde dranken verlagen met 25%
Hoogte suikertaks: van € 0,03/liter (2016) naar € 0,1192/liter (2018)
Wat betekent dit voor het marktevenwicht op de limonademarkt en wat is de invloed op onze
prijs en onze winst?
2. Theorie
Taksen/ accijnzen
Definitie
De overheid kan ongewenste consumptie zoals bijvoorbeeld de consumptie van suiker
ontmoedigen door het invoeren van indirecte belastingen
Een indirecte belasting wordt betaald per transactie
Het is niet belangrijk wie deze transactie uitvoert
Vb. BTW
Een directe belasting wordt rechtstreeks door de uitvoerder betaald aan de overheid
Vb. Verkeersbelasting (eigenaar van de auto)
BTW is een indirecte belasting
Verschillend van land tot land
Verschillend van productcategorie
“Toegevoegde waarde” wordt besproken in Topic 14
Indirecte belastingen zorgen ervoor dat de prijs die de consument betaalt, hoger is dan de prijs
die de producent ontvangt
Meestal wordt een indirecte belasting betaald door de producent (eenvoudiger voor het innen
van de belasting) maar het kan soms ook rechtstreeks bij de consument
Indirecte belastingen kunnen een vast bedrag (suikertaks) of een percentage (BTW) zijn
Gevolgen van indirecte belastingheffing op het marktevenwicht
Indirecte belasting op het aanbod
Het heffen van een indirecte belasting heeft een effect op het aanbod en dus op het
marktevenwicht
Omdat de producent een lagere prijs krijgt voor zijn
product, zal de aanbodcurve naar links verschuiven
Hierdoor krijgen we een nieuw evenwicht met een
hogere consumentenprijs en een lagere (na aftrek
van de belasting) producentenprijs
, De evenwichtshoeveelheid zal ook afnemen
Het heffen van een indirecte belasting heeft dus het gewenste effect
Productie daalt
Consumptie daalt
Overheidsinkomen stijgt door het innen van de belasting
Merk op dat de producent er voor kiest om een deel van de belasting “af te wentelen” op de
consument: de consument betaalt in het voorbeeld de helft van de belasting
Voorbeeld
Xv = -10p + 100
Xa = 10p
We berekenen eerst het marktevenwicht
Omdat het een belasting op het aanbod is, bekijken we
het effect op de aanbodcurve
We berekenen het nieuwe evenwicht na belasting door
de nieuwe aanbodcurve gelijk te stellen aan de
vraagcurve
Nieuwe prijs consument = € 6
Nieuwe prijs producent = € 4
Belasting van € 2 wordt dus voor € 1 doorgerekend aan de
klant
Indirecte belasting op de vraag
Het komt minder vaak voor maar ook een indirecte
belasting op de vraag zal een effect hebben op het
marktevenwicht
Omdat de consument een hogere prijs moet betalen, zal de
vraagcurve naar links verschuiven
Hierdoor krijgen we een nieuw evenwicht met een hogere
(na betaling van de belasting) consumentenprijs en een
lagere producentenprijs
De evenwichtshoeveelheid zal ook afnemen
Het heffen van een indirecte belasting heeft dus het
gewenste effect
Productie daalt
Consumptie daalt
Overheidsinkomen stijgt door het innen van de belasting
Het resultaat is hetzelfde maar de overheid zal veel meer kosten
hebben voor het innen van de belasting omdat elke consument
afzonderlijk de belasting moet doorstorten
Voorbeeld
Xv = -10p + 100
Xa = 10p
We berekenen eerst het marktevenwicht
Omdat het een belasting op de vraag is, bekijken we het
effect op de vraagcurve
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurdegraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.