Studiemateriaal en staalbereiding (3)
Methoden in biomedisch onderzoek
Humaan organisme
Voordeel = meest direct relevant voor geneeskunde
Nadeel = beperkte mogelijkheden voor testing en modulatie
Types studies
- Interventionele / niet-interventionele studie
- Patiënten / gezonde vrijwilligers
- Prospectieve / retrospectieve studie
- Cross-sectionele / longitudinale studie
Modelsystemen
Celculturen
└ Cel = basisstructuur van levend organisme
└ Celkern bevat erfelijk materiaal verpakt in chromosomen
Primaire celculturen = rechtstreeks bereid uit weefsel / bloedcellen
Voordelen
└ Mogelijk voor vele celtypes
└ Zuivere culturen of co-culturen
└ Eigenschappen van oorspronkelijke cellen blijven deels bewaard
└ Mogelijk om te manipuleren
Nadelen
└ Slechts enkele celdelingen
└ Moeilijk om zuivere culturen op te zetten
└ Verschillen tussen individuen waarvan cellen afkomstig zijn
Geïmmortaliseerde cellijnen = primaire onsterfelijke celcultuur activatie telomerase
Voordelen
└ Vele celdelingen
└ Invriezen voor latere experimenten
└ Transfectie / transductie mogelijk
Nadelen
└ Eigenschappen kunnen afwijken van primaire cellen
└ Eigenschappen kunnen veranderen
└ Verschillen tussen individuen van origine
Kankercellijnen = afgeleid van een tumor (reeds geïmmortaliseerd)
, Voordelen
└ Vele celdelingen
└ Makkelijk beschikbaar
└ Makkelijk manipuleerbaar
└ Goedkoop
└ Kunnen in vivo gekweekt worden als xenograft
Stamcellen
└ Totipotent = kunnen leiden tot volledig organisme
└ Pluripotent = kunnen alle 3 kiemlagen vormen
└ Multipotent = kunnen alle celtypes binnen 1 kiemlaag vormen
└ Oligopotent = kunnen enkele celtypes binnen 1 kiemlaag vormen
└ Unipotent = kan tot 1 celtype verder differentiëren
1. Embryonale stamcellen (ESC)
└ Pluripotent
└ Kunnen lange tijd gekweekt worden (telomerase)
└ Toepassing: als modelsystemen voor ziekten
Nadelen
└ Ethische controverse
└ Pre-differentiatie noodzakelijk (anders kanker / afstotingsreactie)
2. Adulte stamcellen
└ Multipotent
└ Beperkt aantal celdelingen
└ Toepassing: stamceltransplantatie bij kankers / immunodeficiënties
└ Autoloog = eigen stamcellen terug / Allogeen = patiënt stamcellen donor
3. Geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPSC)
└ Gedwongen om te de-differentiëren door toevoegen eiwitten
└ Pluripotent
└ Groeien goed (veel telomerase activiteit)
Voordelen
└ Kunnen patiënt-specifiek gemaakt worden
Organoïden = cellen afkomstig van primair weefsel, ESC of iPSC in 3D cluster in matrix
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julievandenabbeele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.