Dit is een samenvatting van het vak Verbintenissenrecht gedoceerd door Sophie Stijns aan de KU Leuven, academiejaar . De samenvatting betreft “Verbintenissenrecht Boek 1”, “Verbintenissenrecht Boek 1bis” en “Verbintenissenrecht Boek 2” aangevuld met aantekening van tijdens de hoorcolleg...
Titel 1: verbintenissen uit overeenkomsten
Inleiding: Zie powerpoint 1 dia 1-30
1 De vermogensrechtelijke verbintenis: Inleiding
1.1 De definitie: de “vermogensrechtelijke verbintenis”
- De vermogensrechtelijke verbintenis is…
Een rechtsband = door het recht gesteund
Tussen 2 of meer personen
Ontstaan krachtens de wet meer kracht door de wet
Ingevolge een menselijk handelen (bedoeld/onbedoeld) (onrechtmatige daad)
- Gevolgen:
SE kan aanspraak doen op de SA (vorderingsrechten; schuldvordering)
In geld waardeerbaar
in rechte afdwingbaar
- Voorbeelden:
Huurder (SE): verbintenis uit contract
Dader onrechtmatige daad = verbintenis tot vergoeding vd schade
Aanbieder = verbintenis om het aanbod te houden en te kopen
Buurman sluit openstaand raam tijdens storm = compensatieplicht
vergoedingsplicht; restitutieplicht zaakwaarneming
1.1.1 Meerdere verbintenissen tussen 2 personen
- Soms elke partij SE en SA
Wederkerig contract (koop partijen zijn verbonden aan elkaar)
Verkoper is SE vr betalingsverbintenis Verkoper is SA vr leveringsverbintenis
Koper is SE vr leveringsverbintenis Koper is SA vr betalingsverbintenis
!!! wederkerige verbintenissen = wederzijds + samenhangend
Verbintenis bij elke partij + verbintenis aangegaan door de verbintenis vd andere
(Huur, aanneming, dading, koop): verhuurder = pand ter beschikking stellen
huurder = betalen
1.2 De kenmerken
1. Rechtsband tussen personen
2. Bronnen
3. Voorwerp
4. afdwingbaarheid
1
,1.2.1 De rechtsband tussen personen
- Vorderingsrecht (= verbintenis) <> zakelijk recht
Gemeenschappelijk:
Behoren tot patrimoniale of vermogensrechten
Geven hun titularis rechtstreeks zeggenschap over een goed
Intern verschil:
Verbintenis = verhouding tussen personen
SE aanspraak op gedrag/prestatie van SA (SA moet presteren)
Zakelijk recht = verhouding tussen personen en een goed
titularis zeggenschap over een zaak/goed (zelf beslissen over goed)
Extern verschil = derdenwerking/tegenstelbaarheid aan derden (hoe bekeken
dr 3de?)
Zakelijk recht = erga omnes (tegenstelbaar aan allen)
moet door iedereen gevolgd/gerespecteerd worden
Verbintenis = aanspraken tussen SE en SA + aanspraken als rechtsfeit
Aanspraken = relatief (SE kan afdwingen; SA iets verschuldigd)
Bestaan als RF is tegenwerpelijk aan 3den + inroepbaar dr 3den
(contracten)
! A en B contract van dading 3de moeten dading respecteren; kunnen zich erop beroepen
(bij herhaling vd zaak verwijzen nr de vooraf gesloten dading)
1.2.2 De bronnen
- Wet = obligatoire kracht = verbintenis-scheppende kracht
- Verbintenissen = rechtshandelingen + wet
Rechtshandelingen = menselijk gedrag dat rechtsgevolgen beoogt
Tweezijdige RH (huur)
Meerzijdige RH (verzekeringsfonds; samenwerking, verdragen)
!Als contract rechtsgeldig gesloten is, werkt het zoals de wet nakomen
Eenzijdige RH (belofte)
(ingebrekestelling; opzegging; aftreding geen verbintenis)
= opzeggen van recht; eenzijdige wilsuiting
De wet = Rgevolgen voor menselijk gedrag dat rechtsgevolgen niet beoogt
Onrechtmatig handelen/nalaten (art 1382 oud BW)
(aansprakelijkheid vr ouders, werkgevers, leraren, bewaarders v dieren)
Quasi-contracten (onverschuldigde betaling, zaakwaarneming, vzo)
(Onverschuldigde betaling = moet terugbetaald worden)
(Verrijking zonder oorzaak = indien geen verrijking; zelf betalen)
- Kan men rechtmatig vertrouwen wekken? enkel bij schijnmandaat (3 partijen, +)
Bij 2-partijen geval van rechtsmisbruik
(Bedrijf had verkeerde vw gestuurd naar een klant, bedrijf wekt vertrouwen dat ze de
juiste vw hebben doorgestuurd, vr klant werken de vw die doorgestuurd zijn)
2
,1.2.3 Het voorwerp (waarop SE aanspraak kan maken/ waartoe verbindt SA zich)
- Klassieke opdeling
Om iets te doen (facere)(gebouw renoveren; patiënt opereren; schadeherstel)
Om iets niet te doen (non facere)(niet lekken van info; niet concurreren)
Vervreemdingsverbod = huis niet verkopen binnen 15 jaar
Om iets geven (dare)(leveren van een zaak; geldsom)
!!!koop: verschil in specifieke zaak – generieke/soortzaak:
Eigendomsoverdracht
Risico-overgang
eigendom van species (via koop) gaat over bij consensus
eigendom van genus (mazoet) gaat over bij afzondering
- Moderne opdeling
Wie moet wat bewijzen? (zie dia 46, PPT1))
Resultaatsverbintenis: SA moet bepaald resultaat bereiken, tenzij overmacht
SE moet beloofd resultaat vermelden + zeggen dat het niet bereikt is
SA kan (indien mogelijk) aantonen dat er overmacht was
Contract voor het herstellen van dak, niet mogelijk bij een storm
Inspannings/middelenverbintenis = SA moet nodige inspanningen leveren
SE moet tekortkoming bewijzen; moet fout van SA bewijzen
Onvoldoende inspanning vgl met normaal vooruitziend persoon
Naar pretpark gaan (ticket kopen) = contract
Garantieverbintenis = SA is verbonden aan zijn fout, ook bij overmacht
Contract voor het schilderen van het huis, “ik garandeer/ik verzeker…”
Vrijwaringsverbintenis = 1 vd contractanten vindt een 3de die aansprakelijk
gesteld wordt, die in zijn plaats de gevolgen vd aansprakelijkheid wilt dragen
1.2.4 Afdwingbaarheid
- Equivalent = vervangende schadeloosstelling (geld/andere vorm)
- Gedwongen uitvoering/dwanguitvoering
= Als SA zijn verbintenis niet vrijwillig naleeft, kan SE hem in rechte dwingen:
3 stappen:
1. Ingebrekestelling van SA
2. Vonnis bekomen met rechterlijk bevel om verbintenis na te komen
= gedwongen uitvoering
3. Vonnis doen uitvoeren met dwangmiddelen = dwanguitvoering
1 principe; 2 beperkingen
Uitvoering in natura = voorrang + vaak mogelijk:
geven van een zaak = zaak opeisen/beslag laten leggen
iets doen/niet doen = afdwingen zonder fysieke dwang
(dwangsom; gerechtelijke vervanging; subsidiair = herstel schade)
Tenzij fysieke dwang (Enige fysieke dwang = uithuiszetting)
Tenzij onmogelijk/rechtsmisbruik
3
, 2 Begrip en soorten
2.1 Begripsbepaling
- Overeenkomst = contract
Meerzijdige rh
Rust op consensus/wilsovereenstemming
1/meer partijen gaan verbintenis aan; beogend op rechtsgevolgen
!!!Minstens 2 wilsuitingen, 1 verbintenis
- Meerpartijen vs samenhangende overeenkomst
Meerpartijen = 1 overeenkomst met meerdere partijen
Samenhangende = afzonderlijke contracten, afzonderlijk gesloten
= vormen een groep/geheel door hetzelfde voorwerp
= vaak economisch verbonden
- “beogend op rechtsgevolgen”:
Partijen kiezen zelf de mate van afdwingbaarheid
!!! bij sluiten van contract = belang aan harde afdwingbaarheid vr geldigheid
Bindende kracht = je moet presteren + je kan er niet onderuit tenzij
overmacht
(gentlemen’s agreement = zakenleven; gedrag afstemmen; rechtens vrijblijvend)
als 1 partij het akkoord niet nakomt, kan de andere partij niet naar de rb
Uitzondering: partij wordt verweten van buitencontractuele fout (wantrouwen)
Rechtensvrijblijvende afspraken = mondaine afspraken
= niet afdwingbaar/geen schadevergoeding (babylijst in de winkel)
Politieke akkoorden = niet afdwingbaar
(OH moet kunnen veranderen; dingen herzien, beleid aanpassen aan de tijd)
Natuurlijke verbintenis = niet afdwingbaar
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Romyx26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €18,49. Je zit daarna nergens aan vast.
