Volledige Samenvatting deel ' Spraakklankstoornissen' Spraak Therapie Fase 2 gegeven door Els Geypen. Met deze samenvatting behaalde ik een 13/20. Bevat zowel eigen nota's als informatie van de slides van de hoorcolleges.
SPRAAK DEEL 2: SPRAAKKLANKSTOORNISSEN
Algemene Beschouwingen
1. Spraakklankstoornissen: een korte opfrissing
- Vanuit gegaan dat reeds gekend is, moet je niet opnieuw leren. Wordt niet expliciet opnieuw
gevraagd
Moet dit blijven kennen in grote lijnen! Bv welke klanken kome eerst en op welke leeftijd… Tabel
is genormeerd maar verouderd, het zijn ‘te losse’ normen. Dus als je voor een kind van nu kijkt dat
die het 90% kan adhv de tabel, wees dan wat strenger.
Zijn recentere normen
vanuit een BAP. Ook
specifieker. Hoef je niet
vanbuiten te kennen.
Het totaal aantal processen neemt sterk af met
stijgende leeftijd. Vooral het aantal syllabestructuurprocessen, welke op tweejarige leeftijd de
overgrote meerderheid uitmaken van de fonologische processen, neemt zeer ster af tussen de tweede
en de vierde verjaardag. Bij de andere groepen is de afname ook significant, maar toch iets minder
spectaculair
1.1 Definitie en classificatie van SKS
- Kinderen met SKS hebben problemen met het correct gebruiken van leeftijdsgeschikte SK in
hun taal
Gradaties: zeer licht tot zeer ernstig
Spraakverstaanbaarheid (speech intelligibility)
Classificatie van SKS
- Huidige classificatie
Belangrijk! Goed kennen!
1. Fonologische stoornissen
- Een weinig evoluerend spraakklanksysteem
- Variabiliteit zonder graduele evolutie
- Persisterende fonologische processen
- Niet leeftijdsadequaat
- Idiosyncratische regels
2
, - Beperkt gebruik van contrast
Atypische wordt gekenmerkt door het consistent gebruik van ongewone fonologische
processen.
2. Volgens ASHA zijn er 3 basiskenmerken van SOD:
- Inconsistende fouten tegen consontanten en vocalen in herhaalde productie van syllaben of
woorden
- Verlengde en verstoorde overgangen tussen klanken en syllaben
- Afwijkende prosodie
D-SKS wordt gekenmerkt door verminderde of vermeerderde kracht of paralyse. Bij
spraakproductie kan hierbij de ademhaling, de stemgeving, de spraakklankvorming, de
resonantie en/of de prosodie aangetast zijn.
Belangrijk! Goed kennen!
- Voorgaande classificaties
• Op basis van etiologie
➢ Dyslalieën: functionele SKS
➢ Dysglossieën: afwijking thv articulatieorganen
➢ Spraakapraxieën: programmeringsstoornis
➢ Dysartrieën: probleem thv bezenuwing
➢ Dysaudie: secundair tgv gehoorstoornis
Ouder model, kijkt vooral naar oorzaken. Is opzich ook allemaal waar maar is
een andere manier om ergens tegenaan te kijken.
• Op basis van linguïstische indeling
➢ Fonetische stoornissen (productief)
➢ Fonologische stoornissen (contrastief)
Binnen onze HC’s en OC’s hanteren we de terminologie
vanuit de ‘huidige’ classificatie van SKS.
De betekenis van de ‘oudere’ terminologie dient wel
gekend te zijn.
1.2. Fenomenologie van SKS
1.2.1 Fonologische Stoornissen
3 types:
1. Vertraagde Fonologische Ontwikkeling (VFO)
2. Atypische Fonologische stoornis (AFS)
Idiosyncratische fonologische ontwikkeling
Chronologische Mismatch
3
, - Normale vs Atypische Processen
• Normale ontwikkelingsprocessen
Clusterreductie, weglaten onbeklemtoonde syllaben, vereenvoudiging van liquidae,
weglating finale consonant, velare fronting, assimilatie, stopping fricatieven en
affricaten
• Atypische Processen
Weglaten initiale consonant, toevoegen van consonant, weglaten mediale
consonant…. Geen eensgezindheid
3. Inconsistente Fonologische Stoornis (IFS)
- Geen gebrek aan kennis fonologische regels!
- Instabiel in encoderen van fonologische code
- Gevolg van motorisch probleem in het associatieproces van de spraakverwerving
1.2.2 Andere niet-organische SKS (ANO-SKS)
Wat kenmerkt een ANO-SKS: D of OSDA
- Enkel distorsies
- Ruimere interpretatie
Onvermogen produceren SK kan resulteren in:
• Omissies vb stoel> toel
• Substituties vb ros > jos
• Distorsies vb laterale s
Of malfoon = een niet aanvaardbare variant van een spraakklank.
Deze tast de betekenis niet aan.
• Addities vb broodW berood
Wat kenmerkt een ANO-SKS:
- Algemeen bewegingsfouten
• Foutieve articulatiebasis
• Foutieve articulatiegebieden en -punten
• Slappe articulatie
• Gespannen articulatie
- Specifieke fonetische stoornissen
• Enkelvoudige stoornissen
• Multiple dyslalie
Uitzonderlijk worden er zeer veel fouten gemaakt zodat het spreken volledig
onverstaanbaar wordt.
1.2.3 Neurogene/motorische SKS
Wat kenmerkt SOD: 3 kernsymptomen
1. Een inconsistent foutenpatroon bij herhaalde productie van syllaben/woorden
2. Verstoorde of vertraagde coarticulatie
3. Ongewone of gestoorde prosodie, vooral wat betreft woordklemtoon en fraseklemtoon
Waterval principe bij SOD
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IngyDeconinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
