Deel 1. Sociologie, een wetenschap van de samenleving
Sociologische verbeelding: is het vermogen om afstand te nemen van onze dagelijkse levens en
anders naar te kijken, los van de vertrouwde routines. je losmaken van de individuen en begrijpen
welke sociologische gevolgen er zijn in een ruime historische en maatschappelijke context.
3 Componenten van sociale verbeelding, Mills (1959)
1. Geschiedenis: we moeten de wortels in het verleden kennen van de samenleving om te
begrijpen wat er vandaag gebeurt
2. Biografie: gaat over welke mensen een bepaalde samenleving bevolken, aard van diversiteit
van de huidige samenleving en welke economische, politieke en demografische factoren
hebben hierin een rol gespeeld.
3. Sociale structuur: gaat over welke instituties en hoe deze de maatschappelijke orde in stand
houden bijv. kerk, politieke partijen, vakbonden, ondernemingen, scholen.
Waarden: opvattingen wat goed is(ethiek)
Normen: opvattingen wat hoort (gedrag)
Doeleinden: wat is wenselijk (resultaat)
Statussymbool: is een teken dat niet functioneel wordt gebruikt ( zoals uniform van een
politieagent), maar als een verwijzing naar rijkdom, macht, prestige.
- Bijv. veranderingen in sociale patronen van kookboeken, door culturele verschuivingen
worden internationale keukens geïntegreerd.
- Koffie is nietmeer enkel om wakker te blijven maat heeft een symbolische waarde gekregen
Probabiliteit en contingentie: iets dat anders had gekund dan dat het nu is noemen we contingent
bijv. manier waarop we verliefd worden of wat we mooi/ lelijk vinden. Deze hadden zich ook anders
kunnen ontwikkelen en is niet willekeurig. Uit onze common sense (probaliliteit) proberen we hier
een antwoord op te geven door de eerdere ervaring en kennis die we hebben opgedaan. Sociologen
kijken meer uit de waarom bril en zoeken naar verklaringen in deze zichtbare fenomenen.
Padafhankelijkheid: is het proces waarbij gebeurtenissen of keuzes uit het verleden van invloed zijn
op de loop van latere ontwikkelingen, vooral doordat bepaalde keuzemogelijkheden moeilijk of
uitgesloten zijn. Bijv. kinderen van ouders die gescheiden zijn tonen grotere scheidingsratio’s
wanneer ze volwassen zijn. Wat niet wil zeggen dat verandering onmogelijk zou zijn.
Received wisdom: losjes samenhangend stel van feiten, waarnemingen, ervaringen en received
wisdom dat iedereen verwerft gedurende zijn leven.
Arbeidsethos: Het geheel van waarden en normen met betrekking tot de betekenis die arbeid heeft
in het leven van mensen en in de samenleving als geheel.
- NU: opvatting dat men pas een volwaardig lid van de samenleving is als men betaald werk
heeft. (Sinds 16e eeuw door ontwikkeling van Innerweltliche Askese- bijbelse gebod om
ascentisch te leven op de wereld)
- Weber ziet de arbeidsethos als centrale factor bij zijn verklaring van het ontstaan van het
moderne kapitalisme. (hard werken en veel sparen)
, Latente deprivatiemodel: de stelling van Marie Jahoda dat werk niet enkel een bron van inkomen
(manifeste functie) is maar ook latente functies heeft. Deze worden niet altijd bewust nagestreefd
maar vooral belangrijk voor welzijn individu. Komen vaak bovendrijven wanneer arbeid wegvalt en
kan leiden tot tekorten of deprivaties.
- 5 Functies van Jahoda
1. Arbeid structureert de tijd van individuen
2. Arbeid is een belangrijke bron van sociale contacten en sociale ervaringen
3. Arbeid verbindt een individu met doeleinden die de persoonlijke preferenties overstijgen
4. Arbeid zorgt voor status en identiteit en draagt zo bij tot de definitie van iemands positie
in de samenleving
5. Arbeid dwingt tot activiteit, biedt kansen om handelingen te stellen met zichtbare
gevolgen en dwingt ook tot het ontwikkelen en uitdrukken van competenties en
vaardigheden.
Latente functie: achterliggende functie
Manifeste functie: bewuste functie
Littekeneffect: Langdurige arbeidsongeschiktheid is schadelijk voor de subjectieve en objectieve
gezondheid en levensverwachting. Hoe langer hoe dramatischer dat iemand ooit weer geïntegreerd
raakt op de arbeidsmarkt, iets wat je je hele loopbaan meedraagt. Ook zal een WG deze periode
percipiëren met een lage arbeidsgeneigdheid.
Sociaaleconomische status (SES): Geen rechtstreekse factoren maar tussenliggende o.a. materiele
en niet materiele levensomstandigheden nl. leef-, woon- en arbeidsomstandigheden, gedrag en
levensstijl, kennis, opvattingen, houdingen en waarden in verband met gezondheid
- Bijv. levensverwachting -> gebrek financiële middelen leidt tot ongezonde woningen met
minder levensruimte die in verkeersonveilige buurten liggen.
Levensstijl: lage inkomen kan leiden tot slechtere jobs (gevaarlijke waar men wordt blootgesteld aan
o.a. toxische stoffen, zware arbeid,..) ook monotone arbeid met weinig locus of control dat stress
veroorzaakt. Personen met lage SES kunnen ook minder beroep doen op sociale netwerken die
dienen als steun om met stressoren om te gaan, dit kan meer roken/ alcoholgebruik veroorzaken.
Idem voedingsgewoonten waar kennis over gezonde voeding of financiële middelen voor ontbreekt.
Ook aansluiten aan preventieve gezondheidszorg of sportclub hebben hiermee te maken maar ook
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Studyeesy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.