Samenvatting Algemene psychologie les 9
Hoofdstuk 5: leerprocessen
Herhaling vorige les
Vergeten is een passief proces dat zich geleidelijk vanzelf volstrekt. Dit zou het gevolg zijn
van het niet- actie onderhouden van de geheugensporen
= spoorverval- theorie
Fabienne zit in de Franse les. Het lesuur voordien heeft ze Engelse les gehad. Bij
het antwoorden van de vragen door de leerkracht speelt dit haar parten. Ze komt
steeds op het Engelse woord en niet op het Franse woord. Dit is een voorbeeld
van:
= proactieve interferentie > geheugeninhouden van eerder situatie gaat blijven doorspelen
als we in een nieuwe situatie wanneer we het geheugen willen aansporen.
Lise heeft examen geschiedenis. De leerkracht vraagt haar naar de naam van de
drie bekendste filosofen uit het Oude Griekenland. Ze komt heel makkelijk op
Aristoteles en Plato,… van de derde naam weet ze dat deze met een “s” begint en
ze is zeker dat ze het weet. Dit is een voorbeeld van:
= TOT fenomeen
Bij de reproductie van informatie kunnen zich geheugenvervormingen voordoen.
Wat heeft GEEN invloed op deze geheugenvervormingen?
De plaats waar we iets hebben geleerd heeft weinig invloed, maar dit kan wel helpen om
informatie in het geheugen terug te vinden
Let dus op de nuances in de vraagstelling!!!!
,5.1. Soorten leerprocessen
Gewone omgangstaal ‘leren’ = het inoefenen en zich eigen maken van allerlei nuttige
kennisinhouden en vaardigheden.
intentioneel leren = een vaardigheid of kennis zo goed en zo snel mogelijk onder de
knie te krijgen
spontaan leren = ‘ ezel stoot zich geen 3x keer aan dezelfde steen’ nadat we
meemaken (geëlektrocuteerd door een elektrisch apparaat) dat we daarvan leren
voor zichter om te moeten gaan met deze apparaten.
Voorbeelden: gewoontes, neutrale gedragsvormen, gewenning, …
Leren en geheugen:
Probleem leer psychologie: bestaat weinig overeenstemming over de wijze waarop men die
verschillende leefvormen kan indelen.
Toch: situering van geheugen > onderscheid gemaakt tussen
het impliciete geheugen = een kunnen of het beheersen van bepaalde technieken
Het expliciete geheugen = een weten of een kennen van Bep. Technieken
Ervaringen na verloop van tijd kunnen oproepen in ons bewustzijn > herinneringen >
gebruik in denkprocessen > ontstaan interessante nieuwe inzichten.
Conditionering > expliciete geheugen
= inzichtelijke of cognitieve leerprocessen
Gemeenschappelijk: veronderstellen een hoger niveau van bewustzijn.
Niet-inzichtelijke of automatische leerprocessen
= herinneringen/ opgeslagen ervaringen hebben een directe invloed op je gedrag.
Vb. Habitiuatie
Belangrijk schema:
, Habituatie = meest elementaire vorm van leren
Door
- Bij een herhaalde aanbieding van dezelfde prikkels gaandeweg reactie
verminderen en zelfs achterwege laten.
Vb. Klok in huis niet meer horen tikken doordat je het gewoon bent
Vb. Bij dieren: veiligheidsmaatregel van een niet-vertrouwde prikkel daarvan
schrikken ze gelijk af. Als ze vaker de prikkel tegenkomen in een situatie en hierbij
geen gevaar > gewenning dat er niks aan de hand is en dus niet meer bewust van
de prikkel.
- Functie: gepast reageren op nieuwe prikkels
Bij dieren: eventueel gevaar en toch geen onnodig energieverlies
5.2 Klassieke conditionering
Belangrijkste persoon = Pavlov
= fysioloog en geïnteresseerd in het spijsverteringsproces.
Per toeval in een onderzoek de klassieke conditionering ontdekt > opzoek gaan naar
verklaringen/mechanisme die het ‘weten’ of ‘verwachten’ van dieren zou verklaren.
Opstelling van het experiment: ‘ Hond van Pavlov’
In gecontroleerde omstandigheden reactie zelf uitlokken > omstandigheden die enige
invloed hadden in kaart brengen.
o Hongerige hond met buisjes ingeplant om hoeveelheid speeksel op te vangen.
o Geplaatst in harnas in een lokaal zonder factoren die hem eventueel zouden
kunnen afleiden.
o Proefleider buiten lokaal > beïnvloeding tegengaan
Dier neutrale prikkel direct na een hoeveelheid voedsel
o Deze opeenvolging keer op keer herhaald met enkele min. Tussen pauze.
Gevolg: speeksel (gevolg van voedsel) begon al eerder op te treden,
namelijk bij het horen/zien neutrale prikkel
Voorwaarden: herhaaldelijk en VOOR toedienen van voedsel
aangeboden wordt.
—> voorwaardelijke geconditioneerde reflex
Definitie conditionering = Het hele proces waardoor een bestaande reactie
verbonden raakt met een nieuwe prikkel.
Pavlov: Klassieke Conditionering
Skinner: respondente conditionering = enkel een bestaande respons wordt uitgelokt
door een nieuwe prikkel.
1. Basisexperiment van Pavlov
Begrippen:
- Onvoorwaardelijke prikkel (OP) = een natuurlijk prikkel die een respons uitlokt.
- Onvoorwaardelijke reactie = reactie op de OP
- Neutrale prikkel (NP) = prikkel die telkens VOOR de OP wordt weergegeven, maar
uit zichzelf geen reactie op roept dat relevant is voor het onderzoek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkeaarts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,92. Je zit daarna nergens aan vast.