,Inhoud
Inleiding.................................................................................................................................................5
Deelvraag 1: Wat is manipulatie en welke hoofdvormen van manipulatie zijn er?...............................7
Wat is manipulatie?...........................................................................................................................7
Wetenschappelijk onderzoek............................................................................................................8
Hoofdvormen van manipulatie op basis van het doel.......................................................................9
Samenvattend deelvraag 1..............................................................................................................10
Deelvraag 2: Hoe worden we gemanipuleerd in het dagelijkse leven?...............................................11
Manipulatietechnieken....................................................................................................................11
Iemand een schuldgevoel geven.................................................................................................11
Onzeker laten voelen..................................................................................................................11
Slachtoffer spelen.......................................................................................................................12
Narcisme voeden........................................................................................................................12
Subtiele intimidatie.....................................................................................................................12
Valse conflicten creëren..............................................................................................................12
De ‘dwaas’ spelen.......................................................................................................................12
Manipuleren in de dagelijkse praktijk voor beginners.....................................................................13
Wederkerigheid dagelijks leven..................................................................................................13
Wederkerigheid en koopgedrag.................................................................................................13
Schaarsheid dagelijks leven........................................................................................................13
Schaarsheid en koopgedrag........................................................................................................14
Sociale bewijskracht....................................................................................................................14
Sociale bewijskracht en koopgedrag...........................................................................................14
Bondigheid..................................................................................................................................14
Bondigheid en koopgedrag.........................................................................................................14
Samenvattend deelvraag 2..............................................................................................................15
Deelvraag 3: Hoe wordt manipulatie toegepast bij marketing door bedrijven?..................................16
Wat is marketing?............................................................................................................................16
Waarom gebruikt men marketing?..................................................................................................16
Hoe komt de marketing van een product tot stand?.......................................................................16
Marketingtrucjes.............................................................................................................................17
Gebruik van kleuren....................................................................................................................17
Prijsstelling..................................................................................................................................18
Prijsankering...............................................................................................................................18
Woorden.....................................................................................................................................19
Verpakking..................................................................................................................................20
Persoonlijkheden en beroemdheden..........................................................................................20
2
, Wetenschappelijk bewezen........................................................................................................20
Niet-commerciële bedrijven.......................................................................................................20
Reclames.....................................................................................................................................21
Productdifferentiatie...................................................................................................................21
Ikeatrucjes..................................................................................................................................21
Bezitseffect.................................................................................................................................21
Samenvattend deelvraag 3..............................................................................................................21
Deelvraag 4: Hoe kan ik zelf de manipulatieve trucs in reclames herkennen?....................................22
Praktijkonderzoek............................................................................................................................22
Voorbeelden van manipulerende trucs in reclames........................................................................22
Ferrero Rocher............................................................................................................................22
Vichy...........................................................................................................................................22
Stichting Dierenlot......................................................................................................................23
Jumbo.........................................................................................................................................23
Lidl..............................................................................................................................................24
Samenvatting deelvraag 4...............................................................................................................24
Deelvraag 5: Hoe kun je je beschermen tegen manipulatie?..............................................................25
De kracht van manipulatie...............................................................................................................25
Verplichte informatie aan de consument........................................................................................25
Bescherming tegen internetreclames..............................................................................................25
Manipulatie herkennen...................................................................................................................26
Jezelf beschermen tegen manipulatie.............................................................................................26
Manipulatie neutraliseren in een gesprek.......................................................................................27
Samenvatting en conclusie deelvraag 5...........................................................................................27
Samenvatting en conclusie..................................................................................................................28
Evaluatie..............................................................................................................................................30
Bibliografie..........................................................................................................................................32
Logboek...............................................................................................................................................35
Bijlage 1...............................................................................................................................................39
Bijlage 2...............................................................................................................................................41
Bijlage 3 onderzoeksvoorstel...............................................................................................................43
3
, Inleiding
Hoofdvraag: Hoe worden wij gemanipuleerd en kunnen we ons ertegen
beschermen?
Ik ben altijd al erg fan geweest van het programma MINDF*CK. In dit programma laat de
presentator, Victor, verschillende manipulerende trucs zien. Hij laat zien hoe veel, en vooral hoe
makkelijk mensen in deze trucs trappen. Ik keek graag naar deze afleveringen omdat het mij elke
keer weer erg verbaasd. Zo’n makkelijk trucje kan zulke grote gevolgen hebben. Zo is er een
aflevering waar Victor mensen onbewust hun wachtwoord laat geven. Ook is er een aflevering waar
mensen steeds weer makkelijk een waardeloze knikker kopen voor 50 euro.
Het leek mij altijd al interessant om meer over deze manipulatie te weten te komen. Ik hoefde dus
ook niet lang na te denken over het onderwerp voor mijn PWS. Omdat manipulatie heel veel wordt
gebruikt in de marketing wil ik het hier ook uitgebreid over hebben in mijn PWS. Omdat ik het over
marketing ga hebben heb ik Mevrouw de Roeck als begeleider gekozen. Mevrouw de Roeck is
docent Bedrijfseconomie, dit vak sluit goed aan bij het onderwerp marketing.
Ik heb een hele tijd gedacht dat ik graag een opleiding wou doen wat betrekking heeft op marketing.
Ik vond marketing dus altijd al interessant. Nu heb ik echter een opleiding gevonden die veel breder
is, namelijk: Communicatie & Multimedia Design. Na deze opleiding kan ik ervoor kiezen om mij te
specialiseren in psychologie of communicatie, deze richtingen hebben ook te maken met het
onderwerp van mijn PWS: manipulatie. Of ik uiteindelijk ook echt deze kant op wil weet ik nog niet,
maar ik weet wel dat ik het erg interessant vind en het mij wel trekt.
Veel mensen hebben het niet door dat ze gemanipuleerd worden, dat maakt voor mij het
onderwerp ook zo interessant. Door het maken van dit werkstuk hoop ik meer te weten over de
trucjes die manipulators gebruiken. Ook wil ik ze dan kunnen herkennen, zodat je je ertegen kan
beschermen.
Maar je kan natuurlijk ook zelf de manipulerende trucjes gebruiken om een ander te manipuleren
als je je zin wilt krijgen.
Op de voorpagina van mijn PWS zie je de kleuren blauw en oranje. Deze kleuren heb ik bewust
uitgekozen. De kleur blauw wordt geassocieerd met betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid.
Oranje is een warme kleur die staat voor enthousiasme. De kleur oranje zorgt ervoor dat je
vriendelijk en zelfverzekerd overkomt.
Deelvraag 1 is een inleidende vraag. Daarin behandel ik de definitie en hoofdvormen van
manipulatie. De verschillende vormen van manipulatie werk ik in de volgende deelvragen uit. Bij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Profielwerkstuk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.