Samenvatting Literatuuropdracht
Diagnostische kaders en discussie
De DSM-5: over professionele etiquette en pragmatische
etiketten
- Classificatie vs diagnose
Classificatie Diagnose
Indelen in een bepaalde groep Samen met de CL zijn leefomgeving
doorlopen, levert een persoonlijker beeld
op
- Is van secundair belang Hier draait het om bij psychologen en
- = professionele etiquette psychiaters
- De classificatie is op allerlei manieren veel belangrijker geworden dan ooit bedoeld
Het heeft het wetenschappelijk veld enorm geholpen bij het meer eenduidig
omschrijven en vgl’en van beelden
De DSM is echter nooit bedoeld als systematiek om bv financiering op te baseren
o : de primaire hulpvraag en zorgbehoefte staan soms op gespannen voet
met het etiket dat voor financiering noodzakelijk is
- Jim van Os
De nomothetische component van diagnostiek (CL’en in hokjes stoppen) dient te
worden geminimaliseerd en de idiografische component (factoren beschrijven die
uniek zijn voor de CL) gemaximaliseerd
Nomothetische component Idiografische component
Cliënten in hokjes stoppen Factoren beschrijven die uniek zijn voor de
cliënt
Doel: algemeenheden vinden en Beschrijven en begrijpen van individuele
fenomenen trachten te vatten in casussen
wetmatigheden & theorieën
Deelt mensen in diagnostische categorieën Heeft betrekking op info die de cliënt uniek
maakt tov anderen
o
“In de diagnostische fase willen mensen niet uitsluitend worden gereduceerd tot een
optelsom van algoritmische oplossingen van experts maar daarnaast een
persoonlijke formulering van hun lijden waar ze iets mee kunnen, vooral in de vorm
van hulp bij het maken van een eigen verhaal.”
“Vragen stellen om samen, in een werkelijke dialoog, het verhaal leren begrijpen,
werkt in de psychiatrie, net als in andere zorggebieden, beter dan een label
uitdelen.”
- DSM-5
Niet veel veranderd tov DSM-IV
Men hanteert consequent de term ‘classificatie’ ipv ‘diagnose’ en er w benadrukt dat
de DSM geen ‘diagnostische bijbel’ is
Bij elke classificatie worden specificaties nagegaan en de actuele ernst bepaald
Het bladeren langs de inmiddels +/- 400 classificaties sugereert dat we heel
gedetailleerd onderscheid kunnen maken tssn allerlei beelden, terwijl we weten dat
, dit onderscheid weinig wetenschappelijke basis heeft en er veel overlap is v
symptomen tssn stoornissen
- Zorg op maat
We moeten aansluiten op de wensen vd CL en samen uitzoeken wat bij hen past en
mogelijk is
Crisis
- Het meest bekende vb is het inzakken van het geloof in de psychoanalyse in de laatste
decennia vd 20ste E
Top-down benadering (psychodynamische) bottom-up benadering (biologische)
Top-down Bottom-up
Aan het geheelbeeld worden De kenmerken vd figuur worden ‘1
persoonlijke kenmerken voor 1’ opgenomen en
toegevoegd doorgestuurd naar de hersenen:
(leerprocessen, ervaringen, daar wordt een geheel opgebouwd
motivatie, …) vanuit de delen
= delen worden toegevoegd aan het = vanuit de delen wordt een geheel
geheel gemaakt
- NIMH (= National Institute for Mental Health)
Heeft ook afstand genomen v DSM-5
Lijst v 23 systemen geconstrueerd, onderverdeeld in 5 categorieën, waarvan
verondersteld w dat ze de ‘bouwstenen vd psyche zijn’
o
Crisis weg? Wss niet
- Het is bekend dat depressies vaker voorkomen bij mensen met een chronische neurologische
aandoening dan bij de alg bev: lifetime prevalence stijgt van 10% nr 30-50%
Klinische praktijk
o Bij alle chronische neurologische ziekten worden – ongeacht de aard en de
lokalisatie vh ziekteproces – ongev dezelfde lifetime prevelance gezien v
rond de 40%
, o ½ v deze depressies treedt op in het 1 ste j na de diagnose vd neurologische
aandoening en de incidentie daalt fors in het 2 de j, met in ieder volgend j
steeds ene iets lagere incidentie
o CONCLUSIE: depressies hangen sterker samen met de psychologische impact
vh krijgen vd diagnose ve ernstige neurologische aandoening dan met
specifieke neuropathologie of neuroanatomische factoren
- Conclusie Jim van Os
We kunnen onze psychiatrische CL’en het beste helpen door het belang ve label of
een diagnose te relativeren en gwn goed te luisteren nr de klachten en het verhaal
vd CL, om vervolgens samen met de CL de klachten proberen te laten te verdwijnen
of zo dragelijk mogelijk te maken
Transdiagnostische modellen voor diagnostiek van
psychische stoornissen
Psychische stoornissen als te onderscheiden categorieën
- DSM-5
In DSM-5 worden psychische stoornissen beschreven als te onderscheiden
categorieën v ‘klinische significante stoornissen in iems cognitie, emotieregulatie of
gedrag die onderliggende dysfuncties reflecteren in de psychologische, biologische of
ontwikkelingsprocessen
+ -
Biedt hulp bij communicatie over Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: clinici
stoornissen hebben nauwelijks overeenstemming over
welke stoornis dezelfde CL heeft
Past goed bij de Evidence Based Nauwelijks valide
Practice (*)-benadering die per
DSM-categorie de beste
beschikbare behandeling
voorschrijft
Problemen door overlap vd categorieën,
, door arbitraire diagnostische drempel en
vanwege de aspecificiteit v criteria
Heterogeniteit binnen classificaties
De classificaties v psych stoornissen geven
geen enkele info over de mogelijke
oorzaken ervan in beperkte mate
richtinggevend voor de indicatie voor
behandeling
De DSM-categorieën wekken de indruk dat
het om dysfuncties in het individu gaat
terwijl psych stoornissen een sterk verband
hebben met contextuele factoren
(sociaaleconom status, gezin, levensfase)
Classificaties v psych stoornissen zijn een
slechte basis voor het voorspellen en
beïnvloeden v behandelsucces
Psych stoornissen lijken eerder
dimensioneel van aard te zijn dan
categoraal en zijn dus niet te beschouwen
als afzonderlijke categorieën die scherp vd
‘nrml’-categorie kunnen worden
onderschdeiden
*: Professional neemt besluiten obv
o Beste onderzoeksresultaten
o Ervaring
o Voorkeur v patiënt
o Beschikbare middelen
: de Hoge Gezondheidsraad in BE heeft geadviseerd om het gebruik v DSM-
categorieën niet centraal te stellen in de GGZ
: de raad adviseert om in plaats daarvan een gelaagde en persoonsgerichte
benadering te kiezen met aandacht voor mentale, existentiële, biologische, soc en
culturele factoren
: alternatieve modellen: HiTOP en RDoC
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deborahanneessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.