ARCHITECTUUR IN CONTEXT B
OP ZOEK NAAR EEN HEDENDAAGSE MONUMENTALITEIT
H9
Le Corbusier, Oscar Niemeyer en Louis Kahn
Nieuwe wereldorde na WOII (koude oorlog (Amerika-USSR) – algemene
decolonisatie (onafhankelijkheid: symbolen ontwerpen (vlag, munt, hoofdstad
(gebouwen voorzien om politieke leiding te huisvesten))
Hoe gaan die recent onafhankelijke landen gebruik maken van architectuur om
zich te profileren?
- Welk politiek systeem kiezen die landen? Westerse democratie (verdeling
vd machten, regimes die verkozen zijn, vertegenwoordigers vh volk)
- Hoe een nieuw regime symboliseren als architect?
- Welke plaats? Hoe functioneel? Welke symboliek (?
De zoektocht naar een nieuwe monumentaliteit na WOII
De traditionele recepten om die gebouwen vorm te geven na WOII: besmet
geraakt door het gebruik van de nazi’s (-Speer)
Kolonie onafhankelijk: modern, vooruitstrevend niet gebruik maken vh
traditionele andere architectuur die breekt, klaar voor de toekomst
Essay Siegfried Giedion, Josep Luis Sert, ‘Nine Points on Monumentality’
(1943)
- Medestichter van de CIAM (1928)
- Nadenken over: waaraan moet een monument voldoen? Welke eisen moet
wij daarbij stellen?
- Link heden – verleden: streven naar continuïteit
- Collectiviteit: gevoelens, gedachten, verlangens van een bepaald volk
- Tijdsgeest uitdrukken: hoop op de toekomst, niet verwijzen naar het
verleden
- Symboliek: geen puur vormalisme, vormen die een betekenis hebben, als
buitenstaander begrijpen
- Ruimtelijk goeie positie, een soort van geheel vormen, staat nooit alleen,
in gemeenschap
- Een rol spelen door ze een symbool zijn van een collectiviteit, stimuleren
van dat gemeenschapsgevoel (mensen helpen om te begrijpen dat ze
samen in een maatschappij zitten) – mensen verenigen
- Dynamiek: gebouwen moeten worden ontworpen met hedendaagse
technologie en technieken, om op die manier een soort van dynamiek te
creeëren (ook met natuurlijke elementen) – man made landscape
, 3 cases:
1. Le Corbusier: Chandirargh (India)
2. Niemeyer & Lucio Costa: Brasilia (Brazilië)
3. Kahn: regeringsgebouwen in Dhaka (Bangladesh)
Le corbusier (1945-1965)
- Na WOII: een totaal andere (net zoals veel van zijn collega’s niet veel
opdrachten, veel onderzoek doen)
- Charte d’Athènes en Modulor (maatsysteem)
- Persoonlijke en artistieke heroriëntatie: foute keuze gemaakt (zijn ziel
verkopen aan de duivel, ten dienste van het bezettingsregime
verbrande imago): natuur (brute krachten, geologie) (ipv machine) –
introspectie (inwaarts keren, veel filosofischer) (ipv cosmopolitisme) –
uniciteit (niet meer streven naar serieproductie, unieke gebouwen) (ipv
universaliteit)
- Brutalisme: esthetiek (zichtbaar beton, onbehandelbaar hout, ruwere
behandeling vd materialen) – ethiek (eerlijkheid, natuurlijkheid, laten zien
zoals ze zijn)
Unité d’habitation, Marseille (1947-1952): uitzondering (wel over een prototype
voor sociaalwoning, veel te duur, te goed ontworpen)
Chapelle de Ronchamp (1951-1955): typische voorbeelden van unieke
gebouwen, 4 verschillende gevels (elk vanuit een bijzondere uitkijkpunt),
rekening houden met rotatie van de zon (lichtkwaliteit verandert voortdurend),
schetsen (reservoir met ideeën)
Chandigargh (1951-1965)
- Nieuwe hoofdstad (India onafhankelijk na WOII) ontwerpen
- Moslims: links en rechts (Pakistan – Bangladesh), alle Moslims daar
vestigen
- In centrum: puur Hindoe
- Gevolg: nieuwe hoofdstad krijgen – enige kans om zijn stedenbouwkundige
ideeën te laten vervolledigen + een geheel van regeringsgebouwen
ontwerpen
- Bovenaan: kapitool (geheel regeringsgebouwen, uitgestrekt, elk een deel
vh politieke bedrijf symboliseren, staan in een bepaalde compositie)
Masterplan
New Delhi: Engelsen besluit een nieuw deel te bouwen (met de gebouwen voor
het regime van Engeland, ontwerpt een extensie (beaux arts compositie), lange
as (axiaal) met op de kop Palace (typische symmetrie, koepel, zuilen) niet
meer populair volgens Le Corbusier
Grid definiëren (rechthoeken, 1 rechthoek= 1 autonome wijk met daarin te voet
alle boodschappen doen en naar school doen, geen auto nodig), verticale as=