Even opwarmen .............................................................................................................................................. 2
De spelling van het Nederlands ....................................................................................................................... 2
Classificatie van je fouten (opwarmoefening) ................................................................................................. 4
Taakanalytisch spellingmodel ......................................................................................................................... 6
Het procesmodel voor spelling ............................................................................................................................ 7
Aspecten van informatieverwerking ............................................................................................................... 9
Spelling in de leerplannen ............................................................................................................................. 10
Beginnende geletterdheid ................................................................................................................................. 10
Even opwarmen
Tijdens de les werden deze zinnen voorgelezen waarbij je de zinnen moest noteren om vervolgens de
fouten aan te duiden om nadien die te classificeren op basis van de fout dat je hebt gemaakt.
De spelling van het Nederlands
Orthografie = systeem van regels waarmee gesproken taal in geschreven taal kan omgezet worden.
- Fonologisch/fonemisch principe
è ‘Fonos’ – geluid, klank (telefoon…) -> hoe klint het?
è Principe: 1 foneem/klank = 1 letter
è Klankzuivere woorden: been, school, helmgras…
è MAAR:
• Digrafen -> twee letters
Homogeen (twee keer dezelfde letters): aa ee oo uu
Heterogeen (twee letters die samenhoren, zowel één klank als twee klanken
maar die wel samenhangen): oe ie ui eu ch ng
• Eén grafeem gekoppeld aan meerdere fonemen
Bv.: wet/benen/de
• Abstractie van verbindingsklanken
Bv.: melk/januari/tweeën
• Invloed van klankpositie binnen een woord -> syllabe principe
Bv.: slaap vs slapen vs slappe (verenkelen en verdubbelen) -> achterste klank
syllabe sla-pen, sla-ppen
Lange klanken = gespannen vocalen (a, e, o, y…)
Medeklinkers = consonanten
- Syllabisch principe
è ‘Syllabe’ – klankgroep (niet gelijk aan lettergreep!)
è Kleuters moeten doen He-Ben -> bij lettergrepen Heb-Ben)
è Syllabe = (gesproken) klankgroep
è Principe: spelling van bepaalde fonemen is afhankelijk van de positie in het woord
• Lange klank binnen een klankgroep vs. Aan einde
Raam vs ra-men
• Korte klinker binnen een klankgroep vs. Aan einde
Slap vs sla-ppe maar ka-chel
- Morfologisch principe
è ‘Morfè’ – Vorm
è Vorm -> betekenisvol stukje in het woord (bv. Verbouwing -> bouw + ver + ing)
è Morfeem = betekenisdragend woorddeel, woord kan opgebouwd worden uit één of
meer betekenisdragende elementen.
• Vrije morfemen = betekenisdragende elementen die zelfstandig kunnen
voorkomen. Heeft een eigen betekenis
Bv. Angst (angsthaas, vliegangst)
Bv. Rijk (kleurrijk, energierijk)
• Gebonden morfemen (affix) = kunnen niet zelfstandig voorkomen. Geeft een
betekenis aan een ander woord.
Syntactisch: bv. -isch -> bijvoegelijk naamwoord
Semantisch: bv. On- -> ontkenning
è Principe: een morfeem wordt steeds op dezelfde wijze geschreven
è Prioritering: syllabisch > morfologisch > fonologisch bv. Grappig
è Niet enkel stam van het woord (bij verbouwing -> niet enkel bouw, maar ook ver en
ing)
è Spellinghandelingen gebaseerd op morfologie
• Toekennen van een grammaticaal. Kenmerk aan een woordstam
• Verbuiging (zn en bn) en vervoeging (werkwoordregels)
è Woordvorming
• Afleiding (toevoegen van een affix)
Bv. Bloem-bloemig
• Samenstelling
è Morfologisch principe omvat twee regels:
• Regel van de gelijkvormigheid
o Morfemen worden zoveel mogelijk op dezelfde wijze geschreven
Bv. Kleurrijk ipv kleurijk (want: kleur + rijk) Samenstelling
Bv. Opblijven ipv oblijven (want op + blijven)
Bv. Hond ipv hont (want honden): heb ipv hep (want hebben)
Verlengingsregel
MAAR: duif-duiven, huis-huizen…
• Regel van de analogie
o Woorden die op dezelfde wijze zijn gevormd, worden op
overeenkomstige wijze geschreven
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper OrthoStudent21. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.