INHOUD
1. hoorcollege 1 ...................................................................................................................................................................... 4
1.1 Begrip coachen........................................................................................................................................................... 4
1.1.1 Wat is coachen? .......................................................................................................................................................... 4
Wat is coachen niet? ........................................................................................................................................................... 4
1.2 Probleemgezicht vs oplossingsgericht werken............................................................................................................. 4
1.2.1 probleemgericht werken ........................................................................................................................................ 4
1.2.2 oplossingsgericht werken ....................................................................................................................................... 5
1.3 Geschiedenis van het oplossingsgericht werken .......................................................................................................... 6
1.3.1 ontstaan van oplossingsgericht werken .................................................................................................................. 6
1.3.2 Grondbeginselen (Steve De Shazer & Insoo Kim Berg)............................................................................................. 6
1.4 Mythes over oplossingsgericht werken (H1)................................................................................................................ 6
1.4.1 ‘In oplossingsgericht werken wordt niet gepraat over het probleem’ ...................................................................... 6
1.4.2 “De coach geeft de oplossingen” ............................................................................................................................ 7
1.4.3 “Oplossingsgericht werken moet kortdurend zijn” .................................................................................................. 7
1.4.4 “Oplossingsgericht werken is voor positivo’s” ......................................................................................................... 7
1.4.5 “Vanuit de niet-wetende houding weet de hulpverlener niets” ............................................................................... 7
1.4.6 “Dé oplossingen en dé doelen bestaan” ................................................................................................................. 7
1.4.7 “Oplossingsgericht werken is probleemoplossend werken” .................................................................................... 7
1.4.8 “Bij oplossingsgericht werken wordt niet gewerkt met emoties”............................................................................. 7
1.4.9 “Oplossingsgericht werken is gewoon techniek, het gaat om de mirakelvraag en de schaalvraag” ........................... 8
1.5 Oplossingsgericht werken… meer dan techniek (H2) ................................................................................................... 8
1.6 Wat werkt volgens onderzoekers (H3) ........................................................................................................................ 9
1.6.1 Cliëntfactoren (40%) .............................................................................................................................................. 9
1.6.2 Werkalliantie (30%) ................................................................................................................................................ 9
1.6.3 Placebo, hoop en verwachtingen (15%) ................................................................................................................ 10
1.6.4 Modellen en technieken (15%) ............................................................................................................................. 10
2. Hoorcollege 2 .................................................................................................................................................................... 11
2.1 Het Brugs model (H9) ............................................................................................................................................... 11
2.1.1 4 belangrijke uitgangspunten ............................................................................................................................... 11
2.1.2 Bijzondere aandachtspunten ................................................................................................................................ 11
2.1.3 flowchart ............................................................................................................................................................. 12
2.2 Aannames binnen oplossingsgericht werken (H7) ..................................................................................................... 14
2.2.1 Aanname 1: Mensen beschikken over zelfhelende capaciteiten ............................................................................ 14
2.2.2 Aanname 2: Elke cliënt/coachee is uniek .............................................................................................................. 16
2.2.3 Aanname 3: Niets is geheel negatief ..................................................................................................................... 16
2.2.4 Aanname 4: Cliënten/coachees hebben al ervaring met de oplossing.................................................................... 17
2.2.5 Aanname 5: Weerstand is een nuttige bondgenoot .............................................................................................. 17
1
,3. hoorcollege 3 .................................................................................................................................................................... 18
3.1 Vervolg aannames binnen oplossingsgericht werken (H7) ......................................................................................... 18
3.1.1 Aanname 6: Je kunt mensen niet veranderen, mensen kunnen alleen zichzelf veranderen .................................... 18
3.1.2 Aanname 7: Oplossinggericht werken gaat zo snel als nodig ................................................................................. 18
3.1.3 Aanname 8: Er is geen oorzaak en geen gevolg, wel circulariteit ........................................................................... 18
3.1.4 Aanname 9: Praten over oplossingen creëert oplossingen en praten over problemen creëert problemen ............. 19
3.1.5 Aanname 10: Er is altijd verandering .................................................................................................................... 20
3.1.6 Aanname 11: Emoties zijn een onderdeel van elk probleem en van elke oplossing ................................................ 20
3.2 Emotioneel klimaat (H4) ........................................................................................................................................... 20
3.2.1 vanuit de positie van coachee............................................................................................................................... 20
3.3 Emoties (H12)........................................................................................................................................................... 22
4. hoorcollege 4 .................................................................................................................................................................... 23
4.1 Vervolg aannames binnen oplossingsgericht werken (H7) ......................................................................................... 23
4.1.1 Aanmane 12: de toekomst wordt gecreeerd en is onderhandelbaar ..................................................................... 23
4.1.2 Aanname 13: Een kleine verandering kan tot grotere veranderingen leiden .......................................................... 23
4.1.3 Aanname 14: Realistische verwachtingen helpen om hoop en vertrouwen te behouden ....................................... 23
4.1.4 Aanname 15: Het mandaat gegeven door de coachee dient boven alles gerespecteerd te worden........................ 24
4.1.5 Aanname 16: De cliënt/coachee bepaalt het tempo.............................................................................................. 24
4.1.6 Aanname 17: De eigenlijke veranderingen gebeuren buiten onze interventies en gesprekken............................... 24
4.1.7 Aanname 18: Het is onze opdracht om te faciliteren dat onze coachee (opnieuw) onderwerp kan zijn in het eigen
verhaal 24
4.1.8 Aanname 19: Het kunnen maken van keuzes is essentieel om psychisch gezond te kunnen functioneren .............. 25
4.2 Veranderen (H11) ..................................................................................................................................................... 25
4.2.1 Menselijk gedrag bestaat voor een groot deel uit gewoontes ............................................................................... 25
4.2.2 Voorbeeldvragen.................................................................................................................................................. 26
4.2.3 Aanname 19: Het kunnen maken van keuzes is essentieel om psychisch gezond te kunnen functioneren.............. 27
4.3 Vervolg aannames binnen oplossingsgericht werken (H7) ......................................................................................... 27
4.3.1 Aanname 20: De observator bepaalt de werkelijkheid .......................................................................................... 27
4.3.2 Aanname 21: Problemen zijn oplosbaar, beperkingen niet.................................................................................... 27
4.3.3 Aanname 22: Iemand die hulp vraagt, wil iets in de plaats van wat er nu is ........................................................... 28
4.3.4 Aanname 23: Cliënten zijn experten in hun eigen situatie ..................................................................................... 28
4.3.5 Aanname 24: Wat niet stuk is, hoeft niet hersteld te worden ................................................................................ 28
4.3.6 Aanname 25: Elke coachee heeft zijn eigen unieke manier van veranderen .......................................................... 28
5. Voorbereiding op WC1&2 Thema ‘basishouding coachen’ .................................................................................................. 29
5.1 Tweesporendenken (H5) .......................................................................................................................................... 29
5.2 Eigenschappen en attitudes van de coach (H6) ......................................................................................................... 29
5.3 Joinen ...................................................................................................................................................................... 30
5.4 Complimenteren ...................................................................................................................................................... 30
5.4.1 Persoonsgericht vs procesgericht ......................................................................................................................... 31
2
, 5.4.2 Direct vs indirect .................................................................................................................................................. 31
6. Voorbereiding op WC3&4 Thema ...................................................................................................................................... 32
6.1 Oplossingsgerichte taal (H14) ................................................................................................................................... 32
6.2 Vragen voor een ander soort dialoog (H15)............................................................................................................... 33
6.2.1 Aandachtspunten bij het construeren van vragen ................................................................................................. 33
6.2.2 Soorten vragen:.................................................................................................................................................... 33
6.3 Doelen ..................................................................................................................................................................... 34
6.3.1 Doelen: wonder/mirakelvraag .............................................................................................................................. 35
6.4 Context verhelderen................................................................................................................................................. 36
6.5 Uitzonderingen......................................................................................................................................................... 36
7. Voorbereidend HC 7 .......................................................................................................................................................... 37
7.1 De vrijblijvende samenwerkingsrelatie...................................................................................................................... 37
7.2 De zoekende samenwerkingsrelatie – deel 1............................................................................................................. 38
8. Voorbereiding op WC7&8 .................................................................................................................................................. 40
8.1 De zoekende samenwerkingsrelatie – deel 2............................................................................................................. 40
8.2 De consulterende samenwerkingsrelatie .................................................................................................................. 44
9. Voorbereiding op WC9&10 ................................................................................................................................................ 46
9.1 Thema ‘De co-experten samenwerkingsrelatie ’ ........................................................................................................ 46
9.2 Thema ‘Herval’ ......................................................................................................................................................... 47
9.2.1 terug naar oud gedrag .......................................................................................................................................... 47
9.3 Thema ‘Digitaal coachen’.......................................................................................................................................... 48
9.3.1 via beeldbelgesprekken ........................................................................................................................................ 48
Voorbeeldvragen................................................................................................................................................................... 50
3
,1. HOORCOLLEGE 1
1.1 BEGRIP COACHEN
- Coach – coachee
- Persoonlijke coachingsgesprekken (1 – op – 1)
- Met behulp van coachingstechnieken
- Coachee op eigen kracht (empoweren) laten veranderen
o Clienten laten ontdekken hoe ze zichzelf kunnen helpen
- Zelfgekozen doelen op het gebied van werk en leven
o Verschil met counselen: coachees komen vaker met iets specifieks, een bepaald doel, in plaats van een
groter/ruimer probleem
o Doel (waar naartoe/de oplossing) is de focus in plaats van het probleem
1.1.1 WAT IS COACHEN?
- Coaching is een proces dat mensen voorwaarts helpt doordat zij worden ondersteund in
- het onderzoeken van hun huidige situatie
- het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden (keuzevrijheid)
- het stellen van doelen
- het nemen van actie om deze doelen te bereiken (resources/hulpbronnen)
o Andere mensen
o Binnen de coachee
- het wegnemen van weerstand (motiveren)
WAT IS COACHEN NIET?
- Niet ‘kletsen’
o Wel gericht op verhelderen van situatie, wensen, doelen dmv doorvragen, concretiseren, confronteren en
structureren.
o Wel gericht op versterken van zelfbewustzijn door bekrachtigen en aandacht besteden aan wat wel lukt
- Niet ‘trainen’
o Trainer = expert: draagt iets over aan de ander door het voor te doen of instructies te geven
o Coach focust zich op het leerproces van de coachee (leert de coachee meer van wat hij al weet zonder dat
hij/zij het wist)
- Niet ‘counselen’
o Counselen is gericht op inzicht verkrijgen in zichzelf en situaties
o Coachen is gezicht op gedrag en verandering
1.2 PROBLEEMGEZICHT VS OPLOSSINGSGERICHT WERKEN
1.2.1 PROBLEEMGERICHT WERKEN
- Probleemoplossende structuur
o Gebaseerd op het medisch model : ‘eerst ziekte diagnosticeren en dan behandelen’
o = eerst uitzoeken wat er aan de hand is voordat cliënt kan geholpen worden.
o kernidee: er is een noodzakelijk verband tussen probleem en oplossing.
o Vb. iemand zit in een vaste rouw, dan heeft hij rouwtherapie nodig
- Structuur van het proces van probleemgericht werken
o Beschrijving van problemen
o Probleemanalyse
o Bedenken van interventies
o Interventies uitvoeren
o Evaluatie en vervolgcontact
4
,1.2.2 OPLOSSINGSGERICHT WERKEN
- is de kunst van het voeren van nuttige gesprekken waarin
o de hoop op verandering vergroot
o de creativiteit toeneemt
o het gevoel van competentie groeit
o en volgende stappen duidelijk worden
- 4 thema’s binnen oplossingsgericht werken:
o Wat wil de cliënt zelf ? (>< Wat gaat niet goed?)
o Hoe ziet de gewenste situatie eruit?
o Wat werkt? (>< Wat belemmert? )
o Kleine stappen voorwaarts (>< drastische oplossingen)
1. Hoe ziet het er nu uit en wat wil de coachee zien veranderen en
wat wil je dan in de plaats? (vb. ik heb veel stress en wil dat niet
meer? Wat wil je dan in de plaats?
2. Concrete doelen stellen (Hoe ziet jouw leven zonder stress er uit
(vb. ik slaap beter, ik pieker minder,…)
3. Terugkeren naar verleden, wat heeft jouw in verleden al
geholpen in dergelijke situaties? Zoeken naar hulpbronnen
4. Zoeken wat kleine haalbare stappen zijn om dichter naar doel te
gaan. Wat zijn kleine haalbare stappen?
Komen altijd alle 4 terug, voor sommige stappen kun je meer tijd nodig
hebben
- Structuur van het proces van oplossingsgericht werken
o Beschrijven probleem (kort!)
▪ Snel switchen naar wat je wilt
o Ontwikkelen van duidelijk geformuleerde doelen
o Exploreren van uitzonderingen
o Feedback aan het eind van de sessie
o Evaluatie
- Wanneer is het probleem ontstaan? - Wanneer komt het probleem een beetje
- Wat ging er niet goed? minder voor?
- Wat is daar de oorzaak van? - Hoe slaag jij er in om dit te 'overleven'?
- Waaraan zie jij dat het beter gaat?
5
,1.3 GESCHIEDENIS VAN HET OPLOSSINGSGERICHT WERKEN
1.3.1 ONTSTAAN VAN OPLOSSINGSGERICHT WERKEN
- °1930: Milton Erickson (Palo Alto groep): hypnotherapie - vertrouwen in de oplossingen in de mens
- 1959: Mental Research Institute van de Palo Alto groep in de Verenigde Staten (Gregory Bateson, Paul Watzlawick,…):
observeren patiënten met schizofrenie en nemen gesprekken op om te bestuderen
- 1978: Brief Family Therapy Center: Steve De Shazer en Insoo Kim Berg observatie achter on—way screen: Wat werkt in
therapie?
- 1982: Europa: groep Korzybski instituut ontstaan in Brugge “Brugs model” (Isebaert)
o Vestigingen België, Nederland, Frankrijk, Zwitserland
o Met dit model gaan we verder werken
Vernieuwingsbeweging: van probleemgericht naar oplossingsgericht
1.3.2 GRONDBEGINSELEN (STEVE DE SHAZER & INSOO KIM BERG)
- Als het werkt, laat het dan zo.
- Als iets ooit effect had, doe het dan vaker.
- Als het niet werkt, doe dan iets anders.
- Verandering is constant en onvermijdelijk.
- De toekomst is onderhandelbaar en wordt geschapen.
- Kleine oplossingen kunnen tot grote veranderingen leiden.
- Problemen en oplossingen zijn niet altijd direct aan elkaar gerelateerd.
- Stel cliënten vragen, maar vertel ze niet wat ze moeten doen.
- Geef complimenten!
1.4 MYTHES OVER OPLOSSINGSGERICHT WERKEN (H1)
1.4.1 ‘IN OPLOSSINGSGERICHT WERKEN WORDT NIET GEPRAAT OVER HET PROBLEEM’
- Mythe 1: ‘In oplossingsgericht werken wordt niet gepraat over het probleem’
- Klopt niet, het probleem is bijzonder nuttig
- Vertelt iets over de motivatie van de coachee
- Geeft ons de mogelijkheid om last te erkennen → verbinding
o Coachee: “Mijn zoon is agressief, het is geen leven”
o Coach: “Ik hoor dat jouw zoon zich agressief gedraagt en ik hoor ook dat dit lastig is’. Wat kan ik me
voorstellen bij ‘agressief’?”
o Coachee: “Als ik hem iets ontzeg, gooit hij met stoelen en scheldt hij”
o Coach: “Ik hoor dat het voor hem moeilijk is als hem iets ontzegd wordt, dan maakt hij het jou moeilijk, gooit hij
met stoelen en scheldt hij”
- Door het probleem te concretiseren komen we makkelijk bij uitzonderingen
o Coach: “Reageert hij telkens met gooien van stoelen en schelden als hem iets ontzegd wordt? Op welke
momenten lukt het hem beter om iets minder agressief te reageren? Bijvoorbeeld minder of niet met stoelen
gooien of schelden?”
- Het probleem maakt duidelijk wat de coachee niet wil → wat dan wel?
o Coach: “Hoe wil je dat hij wel reageert als iets hem ontzegd wordt? Hoe zal je dit zien aan hem? Op welke
momenten heb je dat al een klein beetje gezien? Hoe zag dat er precies uit?”
6
, - We krijgen aanwijzingen over het soort taal dat de coachee gebruikt
o helpt om oplossingsgerichte taal te introduceren
o “mijn zoon is agressief” → “mijn zoon gedraagt zich agressief”: Op gedrag kun je greep hebben, op ‘zijn’ niet
o Coach: “Welk gedrag wil je meer zien bij je zoon? Wat is wel een leven voor jou? Hoe ziet een leven waar je
meer tevreden kan over zijn er uit voor jou? Wat doe jij dan meer of anders? Welk positief verschil maakt dit
dan voor jou?”
1.4.2 “DE COACH GEEFT DE OPLOSSINGEN”
- Nee, de coachee beschikt over de oplossingen in zichzelf → duurzamer, want afgestemd op context coachee
- Zou willen zeggen dat coach de oplossingen kent, weet wat goed is en wat werkt: is niet zo: iedereen is uniek
- Doel: Toegang tot deze oplossingen ‘vrij’ maken + faciliteren van aanwenden eigen hulpbronnen
1.4.3 “OPLOSSINGSGERICHT WERKEN MOET KORTDUREND ZIJN”
- Uitgangspunt: we werken niet langer samen dan nodig
- Doel is dus niet ‘kort’ maar ‘niet langer dan nodig’
1.4.4 “OPLOSSINGSGERICHT WERKEN IS VOOR POSITIVO’S”
- We zien niet in alles ‘het positieve’
- We keuren niet alles goed: als veiligheid/welzijn in gevaar is, wordt dit besproken
1.4.5 “VANUIT DE NIET -WETENDE HOUDING WEET DE HULPVERLENER NIETS”
- Coach kent de procedures voor efficiënte coaching (vb: tot een werkbare hulpvraag komen, hulpbronnen opsporen,…)
- Coach kent niet: visie, oplossingen, doelen, unieke manier van kijken,… van coachee
1.4.6 “DÉ OPLOSSINGEN EN DÉ DOELEN BESTAAN”
- Nee, doelen kunnen veranderen door nieuwe omstandigheden of ervaringen, kunnen op een andere manier bereikt
worden dan eerst gedacht, blijken toch niet zo belangrijk te zijn,…
- Wat wel:
o Stappen zetten in de gewenste richting
o Af en toe eens checken of het juiste richting is
o Wat is nu een eerstvolgende stap
- Coach: “Wat kan voor jou een volgende doenbare stap zijn in de – op dit moment – voor jou gewenste richting? Is er
iemand die jou daarbij kan helpen? Op welke manier kan je hier gebruik van maken? Van welke hulpbronnen heb je in
het verleden reeds op een voor jou nuttige manier gebruik kunnen maken? Wat heb je op dit moment nodig om
voldoende vertrouwen te hebben in de mogelijkheid van het zetten van deze volgende stap? En hoeveel van dat
vertrouwen heb je nu al? …”
1.4.7 “OPLOSSINGSGERICHT WERKEN IS PROBLEEMOPLOSSEND WERKEN”
- We zoeken niet naar “hoe los je je probleem op?”
- Wel: “hoe ziet jouw leven er uit op het moment dat jouw probleem opgelost is? Waar wil je naartoe?
1.4.8 “BIJ OPLOSSINGSGERICHT WERKEN WORDT NIET G EWERKT MET EMOTIES”
- Emoties zijn nuttige boodschappers over wat een coachee wil en niet wil, wat wil behouden en wat in de plaats wil
- Negatieve en onaangename emoties kunnen helpend zijn, naast de last
- Positieve emoties motiveren om stappen te zetten
- Negatieve emoties kunnen veranderingen faciliteren
7
,1.4.9 “OPLOSSINGSGERICHT WERKEN IS GEWOON TECHNIEK, HET GAAT OM DE MIRAKELVRAAG EN DE
SCHAALVRAAG”
- Technieken zullen niet werken zonder dat de coach een juiste basishouding heeft
- Technieken worden pas werkzaam als
o we ze op onze eigen manier gebruiken
o afgestemd op de cliënt en zijn context
o én op het juiste moment
1.5 OPLOSSINGSGERICHT WERKEN… MEER DAN TECHNIEK (H2)
Casus Elize (15 jaar)
Elize verblijft al een jaar in een residentiële voorziening. Elize ziet haar toekomst somber in. Ze geeft aan dat piekeren haar uit
haar slaap houdt en dat ze snel boos wordt op andere jongeren in de leefgroep. Ze kreeg al vaak straffen van de begeleiders
omdat ze zich agressief gedraagt. Ze geeft aan dat ze veel stress heeft door haar moeder, die sinds kort veel contact zoekt en
haar zegt wat ze moet doen. De coach heeft haar al laten verwoorden wat het probleem is, en welk gedrag ze in de plaats wil, nl:
rustig kunnen blijven, een positieve sfeer en geen straffen meer.
- Coach: “Ik hoor jou zeggen dat je rustig wil blijven. Hoe zal je merken dat je ‘rustig’ blijft? Wat zal je dan doen?”
- Elize: “Ik zal horen wat ze zeggen en er geen aandacht aan besteden”
- Coach: “Hoe zal jouw gedrag veranderen als je dat doet?”
- Elize: “Ik zal niet roepen, geen verwijtende reacties geven en niet duwen.”
- Coach: “Wat zal je dan wel doen?”
- Elize: “Gewoon, rustig blijven. Misschien kort en vriendelijk antwoorden, vb “het hoeft niet””
- Coach: “Wanneer is jou dit al eens gelukt? Of misschien een heel klein beetje gelukt?”
- Elize: “De eerste week dat ik hier net aangekomen was”
- Coach “Wat was er dan anders?
- Elize: “Alles was nieuw, ik was zenuwachtig en onzeker”
- Coach: “Wat kan je doen om wat tijdens de eerste week gebeurde opnieuw te laten gebeuren, ook al is het een klein
beetje?”
- Elize: “Geen idee”
Welke techniek(en) herken je hier? → zoeken naar hulpbronnen
- Coach: “Stel… terwijl je deze nacht slaapt is jouw probleem door de een of andere onverklaarbare reden opgelost, hoe
zal dit een verschil maken morgenvroeg?”
- Elize: “Dan negeer ik het gedrag van de anderen”
- Coach: “Wanneer doe je dit nu al?”
- Elize: “Dat doe ik niet, dat lukt me niet”
- Coach: “Wat zal je doen om het te kunnen negeren? Wie kan jou daarbij helpen?
- Elize: “Ik kan dit niet”
Welke techniek(en) herken je hier? → zoeken naar hulpbronnen
- Coach: “Onze tijd is ondertussen bijna op, maar ik wil je wel zeggen dat het goed was dat je wilde leren hoe je met
gedrag van anderen kon omgaan en dat je begaan bent met je gedrag op de anderen”
- Elize: (haalt haar schouders op)
Welke techniek(en) herken je hier? → complimenteren
- Coach: “Onze tijd is ondertussen bijna op, maar ik wil je wel zeggen dat het goed was dat je wilde leren hoe je met
gedrag van anderen kon omgaan en dat je begaan bent met je gedrag op de anderen”
- Elize: (haalt haar schouders op)
8
,Welke techniek(en) herken je hier? Wat valt jullie op? → Ze bied weerstand, werkt niet zo goed mee, Voorbeeld van een slecht
coachingsgesprek, voldoet aan veel van de mythes
- Er is weinig vooruitgang te merken bij Elize, en er lijkt niet veel effect te zijn van de technieken die de coach gebruikt.
o Met enkel de technieken kom je er niet
o Installeren en behouden van een kwaliteitsvolle hulpverleningsrelatie (vertrouwen en begrip) is essentieel
(zie oa Gesprekstechnieken)
o Belang van stil te staan bij wie je coachee is, wat er in jouw coachee gebeurt, hoe je coachee de dingen
ervaart,…
o Belang van goed en genoeg exploreren en niet-wetende houding
o Erkennen en accepteren van negatieve emoties en het probleem leiden tot minder weerstand voor
oplossingen/de toekomst/veranderingen/…
o Nieuwe betekenissen geven aan gedrag van zelf of anderen vermindert weerstand
o Je moet van je coachee mandaat krijgen om over te gaan naar de technieken
1.6 WAT WERKT VOLGENS ONDERZOEKERS (H3)
- Werkzame factoren in hulpverlening (Asay & Lambert, 1999)
o Cliëntfactoren (40%)
o Factoren samenwerkingsrelatie (30%)
o Placebo, hoop en verwachtingen (15%)
o Specifieke modellen en technieken (15%)
1.6.1 CLIËNTFACTOREN (40%)
- Eigen hulpbronnen: volhouden, openheid, vertrouwen, geloof, optimisme, kennis, vaardigheden, ondersteunend
netwerk,…
- Gebeurtenissen in het leven van mensen
- Als coach:
- helpen om deze hulpbronnen (weer) bewust te maken
- Uitzoeken hoe hulpbronnen in verleden al geholpen hebben, en dus misschien ook in de toekomst → geeft
vertrouwen en hoop “ik kon dit al eens”
- Clientfactoren maximaal activeren
- Geloven in de mogelijkheden van de coachee
- Onvoorwaardelijke aanvaarding van de coachee
1.6.2 WERKALLIANTIE (30%)
- Perceptie van de coachee van de samenwerkingsrelatie: hoe comfortabel/veilig/begrepen/… voelt de coachee zich?
- Ervaring van de coachee is belangrijker dan die van de coach
- Niet elke coachee verwacht hetzelfde van de coach: uitzoeken + daarop afstemmen
- Als coach:
o Sensitief en responsief zijn
o Blijven monitoren van de kwaliteit van de werkrelatie (Werkt dit voor jou? Hoe is het, wat we op dit moment
aan het doen zijn? Hoe voel jij je in onze werkrelatie samen? …)
▪ Zie ook cliëntfeedback via vragenlijsten (OLOD ‘Counselen’)
o Blijf ook zelf monitoren hoe JIJ jou voelt in de relatie. Indien niet goed, zoek dit uit (supervisie/intervisie)
9
, 1.6.3 PLACEBO, HOOP EN VERWACHTINGEN (15%)
- Geloof en begrip van de coachee in de zinvolheid van wat er gebeurt in de sessies
- Door geloof ontstaan positieve verwachtingen en hoop
- Belang van samen een verhaal/rationale op te bouwen
- Als coach:
o Zelf voldoende geloven in wat je doet
o Zelf een rationale hebben waarom je iets doet (zie ook HC 2 en 3 over ‘aannames’)
o Echtheid en eigenheid hebben
1.6.4 MODELLEN EN TECHNIEKEN (15%)
- Overtuigingen en procedures eigen aan specifieke behandeling
- Binnen OGW: schaalvragen, mirakelvraag, uitzonderingen bevragen, complimenteren,…
- Voorzien een structuur om hulpverlening vorm te geven en bieden houvast een de hulpverlener
- “Er zijn zeer veel modellen en technieken: gebruik wat werkt voor je cliënt”
- Als coach:
o Maak je eigen variant van het oplossingsgerichte model
o “alle manieren zijn goed, zolang het werkt voor de coachee”
o Geloof in de gekozen technieken, maak ze je eigen en pas ze aan aan de individuele coachee en zijn/haar
context
Samengevat…
- Maximaal inzetten op het activeren van de werkzame factoren
- We hebben de coachee nodig, om te weten wat werkt voor hem/haar
- Als coach een context creëren waarin veranderen mogelijk is
- Respectvolle, nieuwsgierig, oprechte, niet-wetende houding
- Weet waarom je iets doet (zie ook de aannames)
- “Veronderstel niet, vraag het”
- “Luister… en laat je beïnvloeden en veranderen door de antwoorden”
- “Vertrouw, respecteer, nodig uit, plant zaadjes en wees nederig”
- “The mythical story of our field: the heroic therapist riding high on a white horse of theoretical purity brandishing a
powerful sword of evidence-based practices to slay the psychic dragons that terrorize clients. Time for that story to
go out of print. Client are the heroic ones in the therapeutic endeavor, the main characters of their stories of
change”
10