Samenvatting over het onderdeel Intensieve geneeskunde binnen het vak Heelkundig Zorgtraject. Deze samenvatting bevat zowel de info uit de powerpoints als de tekst uit het boek.
1. Algemeen
- Definitie: opvang & behandeling van kritiek zieke patiënten met (potentieel)
levensbedreigende aandoeningen
o 1 of meer vitale lichaamsfuncties zijn bedreigd of falen
o Afdeling: ICU
- Ontstaan: polio-epidemie in 1952 (Bjorn Ibsen)
o Intubatie van poliopatiënten via tracheotomie (positieve druk)
▪ Studenten geneeskunde moesten naast bed van patiënt zitten en 12-14
keer per min. op de pomp duwen
• °Begin van intensive care
- Uiteenlopende ziektebeelden + alle leeftijden → brede algemene medische kennis nodig
- Arts-intensivist = medische eindverantwoordelijke
o Maar multidisciplinair overleg
- Opname in ICU kan gepland vs. ongepland zijn
o Gepland: postoperatieve zorgen
o Ongepland: postoperatieve complicaties
▪ Supportieve therapie: behoud/herstel bedreigde vitale functie
▪ Causale therapie: tijdens ondersteuning op zoek gaan naar oorzaak
- Dure geneeskunde:
o Hoge personeelskosten → 1 verpleegkundige per 1 of 2 patiënten + 24/7 arts
aanwezig
o Dure uitrusting
o Dure behandelingen
- Ethische dimensies:
o Medische beslissing: onmiddellijke & rechtstreekse impact op leven & dood
▪ Reflectie: is het nog nuttig om behandeling op te starten?
▪ Moeilijk door verschillende leeftijden en levensverwachtingen
▪ Moeilijk door economische aspecten
o Beslissingen in brede consensus met behandelend team + naaste familie
▪ Autonomie van patiënt is beperkt → familieleden beslissen in zijn/haar
plaats
2. Evaluatie en herstel van de vitale functies
2.1 MONITORING
- Stap 1: klinisch onderzoek
o Gebruik zintuigen: observeer/voel/ruik
o Bewustzijn?
o Huid: kleur, klam
o Ademhaling: snel, oppervlakkig…
▪ Slechte circulatie → opstapelen van melkzuur → ter compensatie van
zuur zal patiënt sneller ademen
▪ Controleer altijd ABC (luchtweg, ademhaling & circulatie)
1
, o Polsslag: zwak, snelheid…
- Stap 2: niet-/minimaal invasief
o EKG: controle van hartritme
o Bloeddruk
▪ Niet-invasief: bloeddrukmeter
▪ Invasief: aanprikken van a. radialis
• Voordeel: effect zichtbaar van wat we doen (bv. effect van
medicatie op bloeddruk)
o Zuurstofsaturatie: werkt zeer snel
o Respiratoire parameters:
▪ Ademhalingsfrequentie
▪ Capnometrie: meten van eindvolume CO2 (ET-CO2)
o Temperatuur
▪ Centraal vs. perifeer
o Urinedebiet/uur
▪ Gemakkelijke parameter → nieren zijn gevoelig aan slechte circulatie →
urinedebiet daalt
- Stap 3: specifieke monitoring (op indicatie)
o Centraal veneuze druk via diepe katheter
▪ Aanprikken van v. jugularis interna/v. subclavia/v. femoralis
▪ Meet druk in rechter atrium
• Tip van katheter zit op overgang tussen v. cava superior &
rechter atrium
o Indicatie van vullingstoestand
o Swan-Ganz katheter: hartdebiet, pulmonaire arteriële druk, gemengd veneuze
saturatie
▪ Vaak via v. jugularis interna
▪ Katheter: rechter atrium → rechter ventrikel → pulmonalis klep → a.
pulmonalis → kleinere longbloedvaten
▪ Wiegedruk geeft indicatie van vullingsdruk in linker atrium
o Echocardiografie
▪ TEE: trans-oesophageale echocardiografie
• Echoprobe bovenaan in slokdarm
• Informatie (op korte tijd verkrijgbaar):
o Hartfunctie: samentrekken
o Werking hartkleppen (eventuele infecties aanwezig?)
▪ TTE: trans-thoracale echocardiografie
▪ Vullingstoestand, contractiliteit, tamponnade, valvulair lijden…
o Cerebrale oxymetrie via NIRS (near infra-red spectroscopy)
▪ Estimatie van globale perfusie in hersenen
▪ Estimatie van gemengde veneuze saturatie (weefsel-oxygenatie)
o Hersenactiviteit: EEG
1. Algemeen overzicht
- Belang van preventie
o Vroegtijdige mobilisatie
- Alert zijn voor verwikkelingen tijdens zaalronde
- Voorspelbaarheid volgens type ingreep
- Diepe veneuze trombose: groot risico na operatie
o = klonter in 1 van de kluitvenen
o Klonter kan vrijkomen & longbloedvaten verstoppen
o Belang van voorkomen
- Na operatie: patiënten liggen lang in bed & durven niet goed doorademen
o Gevolg: basis van longen worden niet goed doorbloed → kans op longontsteking
- Risico op postoperatieve infectie: belangrijk om voldoende & voldoende lang juiste
antibiotica te geven
- Verwikkeling rechtstreeks gevolg van technische heelkundige procedure
o Bv. sutuurlek na darmoperatie → darmvloeistof lekt in buik →
°buikvliesontsteking
- Pre-operatieve risicoanalyse:
o Hoog risico patiënten komen vaak automatisch naar intensieve
2. Postoperatieve bloeding
- Beperkt → levensbedreigend
o Een postoperatieve bloeding is niet abnormaal maar kan evolueren naar
levensbedreigend
- Vroeg- of laattijdig na operatie
- Intern vs. extern
o Extern: zie je → makkelijke diagnose
o Intern: soms moeilijk te diagnosticeren
- Oorzaak:
o Nabloeding door onvoldoende hemostase
o Probleem vaatsutuur
o Bloedvaterosie door inflammatoir proces
▪ Bv. na pancreatitis → pancreas scheidt caustische sappen af
• Sappen kunnen bloedvaten in buurt aantasten
o Stollingsstoornis
▪ Medicatie toedienen afhankelijk van wat patiënt te kort heeft
▪ Mogelijke sepsis
- Behandeling:
o Supportief: volumeresuscitatie
o Stollingscorrectie
o Heelkunde
o Interventionele radiologie: embolisatie (=afsluiten van een bloedvat)
- Opname op ICU? Afhankelijk van ernst
3
, 3. Neurologische complicaties
- Bedreiging van vitale lichaamsfuncties bepaalt opname ICU
o Ademhaling/luchtweg
o Neurologisch probleem gaat vaak gepaard met verminderd bewustzijn →
dreiging tot verlies van vrije luchtweg
▪ Secundaire impact op ademhaling
- Gedaald bewustzijn door:
o Hypoxie & hypoperfusie van:
▪ Metabole stoornissen
▪ Bepaalde medicatie
▪ Aandoeningen van hersenen zelf (CVA/epilepsie)
- CVA = embool/bloeding → cerebrale overdruk
o Zuurstoftekort in hersenen door klonter in hersenbloedvat → regio in hersenen
krijgt geen bloed, gaat afsterven → kleine regio? Bijna ongemerkt → grote
regio? Uitwendige verschijnselen
o Tekort aan bloedvoorziening
- Epilepsie:
o Nieuwe onset: metabole stoornis uitsluiten (bv. hypoNa)
o Gekend: ontregelde bloedspiegels postoperatief
- Verwardheid:
o Uitsluiten van onderliggen medische probleem
▪ Bv. hypoxie, metabole stoornissen (zuur-base…), vochtbalans &
circulatie, CVA….
o Behandeling: causaal indien mogelijk
▪ Supportief: psychofarmaca (neuroleptica, benzo’s)
• Doel: patiënt tot rust brengen
- Monitoring:
o Luchtweg!
o KO: bewustzijn, reflexen, pupillen…
o Technisch:
▪ EEG
▪ NIRS
▪ ICP: intracerebrale drukmeting
o Ondersteuning:
▪ Medicatie: sedatie, anti-epileptica, BD-controle
▪ ICP & EVD (externe ventrikel drain) bij intracraniële overdruk
4. Metabole/endocriene problemen
- Zuur-base evenwicht & ionen stoornissen
o Oorzaak zoeken → causale therapie toedienen
- Diabetes
o Risico op hyperglycemie
o Risico op hypoglycemie
o Behandeling:
▪ Aangepast vochtbeleid en insulinetherapie
▪ Strikte glycemie monitoring
- Schildklierhormoon substitutie
- Regelmatig assessment van voedingstoestand
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
