Cardiovasculair stelsel: BV en
bloedsomloop
Wat zijn de 3 soorten BV?
Arteriën (slagaders): voeren O2-rijk bloed naar organen van het lichaam en O2-arm bloed naar longen.
Arteriolen (kleine slagaders): kleine vertakkingen in organen.
Capillairen (haarvaten): vormen enorm capillairnetwerk.
o Plaats voor belangrijkste functie bloedvatenstelsel: de uitwisseling van stoffen en gassen tussen bloed en
de interstitiële vl via capillairwand.
o Uitwisseling zal plaatsvinden a.d.h.v. diffusie.
Venen (aders): ontvangen O2-arm bloed uit het lichaam (of O2-rijk uit longen)
o Venulen (kleine aders): ontvangen bloed uit capillairnetwerk en verenigen zich tot venen.
o Kleine venen zullen zich verenigen tot grote venen die uitmonden in venae cava.
Wat zijn de 3 lagen in de bloedvatwand?
1. Tunica intima (tunica interna): Binnenste laag dat bestaat uit endotheel en onderliggende laag
van bindweefsel waarin vooral elastische vezels zijn.
2. Tunica media:
o middelste laag
o Bevat glad spierweefsel in raamwerk van collagene en elastische vezels.
o Als gladde spieren samentrekken, neemt diameter v/h BV af; bij ontspanning neemt
diameter toe.
3. Tunica externa (tunica adventitia):
o Buitenste laag
o Koker van bindweefsel rond bloedvat.
o Collagene vezels vaak verworven met aangrenzende
weefsels waardoor BV stabiliseren en vestigen.
Hoe zit de structuur in elkaar?
Arterie en vene liggen vaak naast elkaar in smalle strook bindweefsel.
Arterie heeft duidelijk een dikkere wand dan de vene:
o Tunica media v/e arterie bevat veel meer elastische vezels en glad spierweefsel arteriewanden kunnen
druk v/h hart beter weestaan als bloed in arterienetwerk wordt geperst.
o Glad spierweefsel staat o.i.v. sympathische zenuwstelsel;
Laat toe om spierwand samen te trekken à diameter zal afnemen en arterie wordt nauwer
= vasoconstrictie (vaatvernauwing).
Laat toe om de spierwand te ontspannen à diameter zal toenemen – arterie wordt groter
= vasodilatatie (vaatverwijding).
Wat zijn de verschillende soorten arteriën?
Elastische arteriën:
o Grote, veerkrachtige BV Diameter tot 2,5cm mogelijk (a. pulmonalis en aorta).
o Door aanwezigheid elastische vezels in tunica media kunnen ze beter de drukverschillen tijdens de hartcyclus
opvangen (tijdens ventriculaire systole stijgt BD snel, doordat extra bloed wordt gestuwd in (GBO).
Musculeuze-, middelgrote of distributiearteriën:
o Vervoeren bloed naar skeletspieren en inwendige organen.
o Tunica media bevat meer glad spierweefsel en minder elastische vezels dan elastische arteriën.
Arteriolen:
o Veel kleiner dan gespierde arteriën.
1
, o Tunica media bestaat uit één of twee lagen gladde spiercellen.
o Door deze spierlagen laat het toe om diameter bloedvat aan te passen (wijzigen BD en stroomsnelheid).
Wat zijn capillairen? (zie p514)
Enige BV waar uitwisseling tss bloed en omringende interstitiële vl door wanden kan.
Capillairwanden zijn dun want tunica media- en externa ontbreken (enkel laag endotheel binnen basaalmembraan
daardoor diffusie afstand klein en kan uitwisseling snel plaatsvinden.
Stroming bloed is laag (door kleine diameter) voldoende tijd voor diffusie doorheen capillairwanden.
Capillairen vormen een netwerk= capillairnet:
o Arteriole splitst in ±10 capillairen dat verenigt in ≠ venulen.
o Toegang capillair gaat open en dicht door precapillaire sfincter.
Ring van glad spierweefsel.
Samentrekking sfincter toegang capillair vernauwen en doorbloeding ↓.
Ontspanning sfincter toegang capillair verwijden en doorbloeding capillair ↑.
Wat zijn venen?
= Verzamelen bloed uit alle weefsels en organen en voeren naar hart Indeling o.b.v interne diameter:
Kleinste = venulen Lijken op opgerekte capillairen & Ontbreken tunica media.
Middelgrote venen:
o Vergelijkbaar qua omvang met gespierde (musculaire) arteriën.
o ≠ lagen glad spierweefsel in tunica media.
o Tunica externa bevat langwerpige bundels elastische en collagene vezels.
Grote venen Dunne tunica media omgeven door dikke tunica externa (elastische&collagene vezels) bv: Vena
cava inferior, superior en de zijtakken.
Wat zijn veneuze kleppen?
Druk in venen is laag, in venulen en middelgrote venen lager dan zwaartekracht.
Kleppen (endotheelplooien) brengen bloed terug naar hartaanwezig in extremiteiten (vb: kuiten).
Bij beweging van extremiteiten zal vene worden samengedrukt en daardoor bloed richting hart gestuwd à
verbetering veneuze retour (preload).
Verzwakking vaatwanden zal klepwerking hinderen bloedophoping in venen worden uitgerekt.
Wat zijn de drukverschillen die kunnen voorkomen tijdens een hartcyclus?
Tijdens ventriculaire systole stijgt BD snel: Extra bloed wordt door de arteriën geperst & elastische arteriën
worden uitgerekt en diameter neemt tijdelijk toe.
Tijdens ventriculaire diastole daalt BD: Elastische arteriën nemen oorspronkelijke diameter terug aan.
Netto-effect van diameter aanpassing is dat:
o Drukstijging tijdens ventriculaire systole door uitrekking v/D arteriën zal worden afgezwakt.
o Wanneer arteriën vervolgens hun oorspronkelijke afmeting terugkrijgen, wordt drukdaling tijdens
ventriculaire diastole afgezwakt.
Bij niet elastische arteriën zou druk tijdens systole veel hoger zijn en tijdens diastole veel lager zijn.
Wat is een anastomose?
=Verbinding tussen twee bloedvaten.
Soms volledige omzeiling capillairnet via arterioveneuze anastomose Verbinding tss arteriole en venule.
Arteriële anastomose – verschillende arteriën vormen 1 arterie die zich in arteriolen vertakt.
o Verzekeringspolis voor “gevoelige” gebieden (coronairen, hersenen)
o Indien 1 arterie geblokkeerd raakt zullen andere vaten bloedtoevoer verzekeren naar capillairnet.
Wat zijn de primaire functies van de doorbloeding?
Goede doorbloeding door capillairen in alle weefsels van het lichaam.
Normaal is doorbloeding gelijk aan de cardiac output (hartminuutvolume).
Beïnvloedende factoren: druk en weerstand.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iremgurbuz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,59. Je zit daarna nergens aan vast.