Thema 6 Ecologie en duurzaamheid – incl. afbeeldingen die je moet leren
Biologie voor jou (bvj) Boek 2B havo/vwo
Release 8.1 isbn: 9789402072792
Basisstof 1 t/m 6
Extra stof 7 en 8
Basisstof 1 Organismen en hun omgeving
Wat heeft invloed op • Biotische factoren: invloeden afkomstig van de levende natuur, bijv. soortgenoten,
organismen? roofdieren, ziekteverwekkers.
• Abiotische factoren: invloeden afkomstig van de levenloze natuur, bijv.
bodemgesteldheid, licht, regenval, temperatuur, wind, zuurstofgehalte van de lucht.
Voorbeelden
Roodborstje
Beschrijf de niveaus van • Organisme (individu): een levend wezen.
de ecologie. • Populatie: een groep organismen van dezelfde soort die in een gebied met elkaar
samenleven.
• Ecosysteem: een bepaald gebied met alle erin levende organismen, waarbinnen de
biotische en de abiotische factoren een eenheid vormen.
– levensgemeenschap: alle populaties in het ecosysteem
– biotoop: het geheel van abiotische factoren in het ecosysteem
• Biosfeer: het deel van de aarde (en de lucht eromheen) waar leven mogelijk is.
Geef in een ecosysteem • Biomassa: de totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organisme.
de voedselrelaties aan. • Voedselketen: een reeks soorten, waarbij elke soort een voedselbron is voor de
volgende soort.
– Elke voedselketen heeft een plantensoort als eerste schakel.
• Voedselweb (voedselnet): het geheel van voedselrelaties in een ecosysteem.
– In een voedselweb lopen allerlei voedselketens door elkaar.
• Accumulatie: ophoping van stoffen in elke volgende schakel van een voedselketen.
Snappen:
Voorbeeld
voedselketen +
Voedselweb
En de piramide van
biomassa
, Niveaus van de
biologie:
Basisstof 2 Voedselrelaties en kringlopen
Beschrijf groepen • Producenten: leveren het voedsel voor alle andere organismen.
organismen in de – Planten zijn producenten. In de groene delen van planten vindt fotosynthese plaats.
kringloop van stoffen. • Consumenten: eten de stoffen die door planten zijn gemaakt.
(5 begrippen + uitleg) – Consumenten van de eerste orde worden gegeten door consumenten van de tweede
orde, en die weer door consumenten van de derde orde, enz.
– Tot de consumenten behoren planteneters, vleeseters, alleseters en afvaleters.
– Dieren zijn consumenten.
• Reducenten: ruimen de dode resten van organismen op.
– Hierdoor komen er weer mineralen vrij voor de producenten.
– Bacteriën en schimmels zijn reducenten.
• Biologisch afbreekbaar afval: afval dat door reducenten (bacteriën en schimmels) kan
worden afgebroken.
– afvalresten van planten, dieren of mensen, bijv. bladeren, broodkorsten, fruitschillen,
papier, uitwerpselen
• Niet-biologisch afbreekbaar afval: afval dat niet door reducenten kan worden
afgebroken.
– Alleen de mens zorgt voor niet-biologisch afbreekbaar afval, bijv. batterijen, glas,
metaal, verpakkingen van plastic
Kringloop stoffen +
water snappen:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merel3P. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
