FYSICA
DEEL 1: BEGRIPPEN UIT KLASSIEKE MECHANICA
HOOFDSTUK 1: KINEMATICA
Inleiding
• Kinematica = leer vd bewegingen zonder oorzaken
beschrijving v beweging
• Beweging is relatief
Vectoren
• Scalairen en vectoren
o Scalaire grootheden <--> vector grootheden
o Voorstelling vector: pijl
o Notatie: AB, r
o Grootte of absolute waarde: |AB| of AB of |r| of r
GEEN GWNE ALGEBRAÏSCHE REKENREGELS VOOR VECTOREN
verplaatsing ≠ lengte
• Plaatsbepaling
o Oorsprong O kiezen
o Assenstelsel kiezen: driedimensionaal: orthogonaal rechtshandig assenstelsel
o Lokalisatie v punt: via coördinaten x, y, z
via plaatsvector r
o Plaatsverandering: beschreven door verplaatsingsvector AB en voorgesteld door pijl,
pijlpunt geeft zin aan
o Baan: verzameling v punten die lichaam doorloopt tijdens beweging
o VERPLAATSING VALT NIET NOODZAKELIJK SAMEN MET BAAN
• Ontbinden v vectoren in componenten
o Componenten: projecties v vector op assen v coördinatiestelsel
o 2 dimensionaal:
o Eenheidsvector:
o 3-dimensionaal: componenten v vector a langs x-, y- en z-as: ax, ay en az
• Som en verschil v vectoren
o Grafische methode:
▪ Som Verschil
, o Algebraïsche methode: optellen v vectoren met componenten
• Product met vectoren
o Product v scalair met vector
▪ Getal k en vector a: ka
o Scalair product v 2 vectoren
▪ a . b = abcosφ
▪ Scalair product = scalaire grootheid
▪ Indien vectoren a en b evenwijdig zijn: a . b = ab
▪ Indien a loodrecht op b staat: a . b = 0
o Vectorproduct v 2 vectoren
▪ axb=c
▪ nieuwe vector c
→ grootte c = absinφ met φ kleinste hoek om v a nr b te draaien
→ richting: staat loodrecht op vlak bepaald door a en b
→ zin: gegeven door regel v kurkentrekker toe te passen bij draaiing over
kleinste hoek v a nr b
▪ indien vectoren a en b evenwijdig zijn: |a x b| = 0
▪ indien a loodrecht staat op b: |a x b| = ab
Snelheid en versnelling
• Snelheid
o Volgen we baan v deeltje
o Indien deeltje op tijdstip t1 zich bevindt in punt P1 met plaatsvector r1 en even later
op tijdstip t2 in punt P2 met plaatsvector r2, dan wordt verplaatsingsvector gegeven
door:
o Tempo waarmee plaats v deeltje verandert in tijd
o Gem snelheid:
o Ogenblikkelijke snelheid v1 v stoffelijk punt op t1 in r1
o Algemeen:
o Snelheid = afgeleide v plaatsvector nr tijd
o Snelheid: vector met grootte en richting rakend aan baan
, o Dimensie: lengte per tijd
o Eenheid: m/s
o Richtingscoëfficiënt v rechte lijn tss P1 en P2 : gem snelheidsvector
o v = 0 wnr raaklijn horizontaal
• versnelling
o versnelling = tempo waarmee snelheid v deeltje/lichaam verandert in tijd
o volgen we baan v deeltje: op tijdstip t1 bevindt deeltje zich in punt P1 met snelheid
v1 en even later op tijdstip t2 in punt P2 met snelheid v2
o verandering in snelheid over tijdsinterval (t1, t2):
o gem versnelling over tijdsinterval (t1, t2):
o
o Ogenblikkelijke versnelling a1 v deeltje op t1 in A bekomt men door limietovergang t2 → t1
o Algemeen:
o Versnelling: afgeleide v snelheidsvector nr tijd
o Versnelling is vector met grootte en richting raken aan ‘hodograaf’
o Hodograaf = fictieve baan v snelheidspunt
o Dimensie: lengte per tijd2
o Eenheid: m/s2
o Richtingscoëfficiënt v helling = gem versnelling in t
o Helling = ogenblikkelijke versnelling op
Toepassingen: enkele soorten bewegingen
• Eenparige, rechtlijnige beweging ERB
o Snelheid is constant ➔ a = 0
o Beschrijving in 1-dimensionale ruimte: x-as in richting v beweging
o Richtingscoëfficiënt v helling in (x, t) grafiek is v ➔ x = x0 + vt
• Eenparige, versnelde rechtlijnige beweging EVRB
o Versnelling is constant
o Beschrijving in 1-dimensionale ruimte: x-as in de richting v beweging
o Beschouw: x0 positie v deeltje op t = 0
v0 snelheid v deeltje op t = 0
a is constant
o Richtingscoëfficiënt in (v, t) grafiek: a ➔ v = v0 + at (1)
o X, t-grafiek:
▪ Richtingscoëfficiënt v raaklijn ➔
▪ Beweging gebeurt langs x-as ➔ (2)
, o Eliminatie t uit uitdrukkingen (1) en (2) levert betrekking op tss snelheid en plaats:
o Versnelling: positief ➔ v stijgt → zelfde zin als v
negatief ➔ v daalt → omgekeerde zin dan v
• Vrije val
o Vrije val = EVRB met als grootte vd versnelling de zwaartekrachts- of
gravitatieversnelling: a = g = 9,81 m/s2
o Beweging langs y-as
o Op t = 0, y0 = h, v0 = 0
o
o Tijd die verloopt vooraleer grond bereikt wordt (y = 0):
o Grootte v snelheid waarmee grond bereikt:
• Verticale worp
o Verticale worp opwaarts vanop grond met beginsnelheid v0
o t0 = ogenblik v worp: y0 = 0
o beweging is EVRB met als grootte v versnelling zwaartekrachtsversnelling g
o
o Hoogste punt ymax wordt bereikt wnr v = 0
Dit gebeurt na tijd
• Beweging met constante versnelling in vlak
o Wnr bewegingsrichting NIET die v versnelling is, is vectorbenadering in 2-dimensionale ruimte
noodzakelijk
o Vectoren r, v, en a ontbinden dan in componenten volgens x- en y-as
o 2-dimensionale beweging wordt bekomen door samenstelling v beweging langs x- en y-as
o Indien versnelling constant is, dan zijn ax en ay constant en worden kinematische vgl
• Projectielbaan (kogelbaan) → 2-dimensionale beweging
o Deze beweging treedt op als voorwerp in lucht geprojecteerd wordt in willekeurige richting
(NIET VERTICALE!) en waarbij horizontale snelheidscomponent bezit
o Voorwerp zal oiv gravitatieveld v aarde en luchtweerstand gebogen baan afleggen
o Zwaartekracht zal op voorwerp neerwaartse kracht uitoefenen met cte versnelling v ong 9,81
m/s2 en luchtweerstand zal voorwerp vertragen in richting tegengesteld aan bewegingsrichting
o Indien luchtweerstand verwaarloosd → projectielbeweging herleid tot samenstelling v
horizontale ERB en verticale EVRB (verticale worp)
in dit geval is a constant: ax = 0 en ay = -g (- want positieve y-as nr boven)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camilledecoster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.