H1 - Wat is recht? -.................................................................................................................................................. 4
1. Kenmerken en definitie van het recht ........................................................................................................... 4
Kenmerken van het recht ................................................................................................................................ 4
Het recht heeft als doel de samenleving te ordenen .......................................................................................... 4
Het recht wordt opgelegd door de samenleving ................................................................................................ 4
Rechtsregels zijn afdwingbaar............................................................................................................................. 5
Soorten regels ..................................................................................................................................................... 5
Definitie recht ..................................................................................................................................................... 5
Objectief recht vs subjectieve rechten ............................................................................................................... 6
Rechtssubject vs rechtsobject ............................................................................................................................. 6
Rechtsmisbruik .................................................................................................................................................... 6
2. soorten subjectieve rechten .......................................................................................................................... 7
Politieke rechten ................................................................................................................................................. 7
Burgerlijke rechten .............................................................................................................................................. 7
Schematisch ........................................................................................................................................................ 8
3. Deelgebieden van het recht ........................................................................................................................... 8
Nationaal privaatrecht ........................................................................................................................................ 8
Soorten nationaal privaatrecht ....................................................................................................................... 9
Nationaal publiekrecht ........................................................................................................................................ 9
Soorten nationaal publiek recht...................................................................................................................... 9
Internationaal privaatrecht ............................................................................................................................... 10
Internationaal publiekrecht of volkenrecht ...................................................................................................... 10
Europees recht .................................................................................................................................................. 10
4. Bronnen van het recht.................................................................................................................................. 11
Internationale rechtsbronnen ....................................................................................................................... 11
Belgische wetgeving .......................................................................................................................................... 11
Hiërarchie binnen de wetgeving ................................................................................................................... 11
H2 - de Belgische staatstructuur - ......................................................................................................................... 12
1. Kenmerken van de Belgische staat .............................................................................................................. 12
1.1 Rechtsstaat .................................................................................................................................................. 12
1.2 Democratie .................................................................................................................................................. 12
1.3 Scheiding der machten ................................................................................................................................ 12
1.4 Eenheidsstaat en federalisering .................................................................................................................. 13
1.5 Monarchie ................................................................................................................................................... 13
2. Politieke instellingen in federaal België....................................................................................................... 13
1
, 2.1 De federale overheid ............................................................................................................................... 13
2.2 Gemeenschappen en gewesten .............................................................................................................. 16
2.3 Provincies ................................................................................................................................................ 17
2.4 Gemeenten ............................................................................................................................................. 17
3. Controlerende instellingen ........................................................................................................................... 18
3.1 Raad van staten ....................................................................................................................................... 18
3.2 Grondwettelijk hof .................................................................................................................................. 18
4. Rechtsbronnen – wetgeving.......................................................................................................................... 19
H3 – Justitie – ........................................................................................................................................................ 20
1. Kenmerken van Justitie ................................................................................................................................ 20
1.1 Toegang tot de rechter............................................................................................................................ 20
1.2 Actoren van justitie ................................................................................................................................. 21
1.3 Organisatie van Justitie ........................................................................................................................... 23
2. De gewone hoven en rechtbanken .............................................................................................................. 24
2.1 Vrederechter ........................................................................................................................................... 25
2.2 Politierechtbank ...................................................................................................................................... 25
2.3 Rechtbank van eerste aanleg .................................................................................................................. 25
2.4 Ondernemingsrechtbank ........................................................................................................................ 26
2.5 Arbeidsrechtbank .................................................................................................................................... 26
2.6 Hof van assisen ........................................................................................................................................ 26
2.7 Hof van beroep ........................................................................................................................................ 26
2.8 Arbeidshof ............................................................................................................................................... 26
2.9 Hof van Cassatie ...................................................................................................................................... 27
Strafuitvoeringsrechtbank............................................................................................................................. 27
3. Administratieve en tuchtrechtelijke rechtscolleges .................................................................................... 27
4. De burgerlijke procedure ............................................................................................................................. 27
4.1 Alternatieve geschillenbeslechting adr ................................................................................................... 27
4.2 Verloop van een burgerlijke procedure .................................................................................................. 29
4.3 Uitvoering van een vonnis ....................................................................................................................... 31
4.4 Beslissingen aanvechten via ‘rechtsmiddelen’ ........................................................................................ 31
5. De strafprocedure......................................................................................................................................... 32
5.1 Rol van het openbaar ministerie ............................................................................................................. 32
5.2 Afsluiten Onderzoek ................................................................................................................................ 33
5.3 strafuitvoering ......................................................................................................................................... 33
5.5 Samenloop van strafvordering en burgerlijke vordering ........................................................................ 34
5.6 Rechtshulp ............................................................................................................................................... 34
H4 – Burgerlijk recht –........................................................................................................................................... 34
2
,1. Rechtshandelingen ....................................................................................................................................... 34
1.1 RECHTSHANDELING VS. RECHTSFEIT ....................................................................................................... 34
1.2 Geldigheid van rechtshandelingen .......................................................................................................... 35
1.3 Nietigheid van rechtshandelingen .......................................................................................................... 37
2. Personen ....................................................................................................................................................... 38
2.1 Soorten personen .................................................................................................................................... 38
2.2 Natuurlijke persoon ................................................................................................................................ 38
2.3 Rechtspersonen....................................................................................................................................... 39
3. Verbintenissen/overeenkomsten/onrechtmatige daad ............................................................................. 40
3.1 Soorten verbintenissen ........................................................................................................................... 40
3.2 Bronnen van verbintenissen ................................................................................................................... 42
3.3 Tenietgaan van verbintenissen ............................................................................................................... 43
4. Overeenkomsten .......................................................................................................................................... 43
4.1 Inleiding ................................................................................................................................................... 43
4.2 Soorten overeenkomsten ........................................................................................................................ 43
4.3 Totstandkoming van overeenkomsten ................................................................................................... 44
4.4 Interpretatie van overeenkomsten ......................................................................................................... 44
4.5 Gevolgen ................................................................................................................................................. 44
4.6 Tenietgaan van overeenkomsten ............................................................................................................ 44
5. Onrechtmatige daad ..................................................................................................................................... 45
5.1 foutaansprakelijkheid .............................................................................................................................. 45
5.2 Aansprakelijkheid voor de eigen fout ..................................................................................................... 45
5.3 Aanspraakelijkheid voor andermans fout ............................................................................................... 46
6. Bewijs ............................................................................................................................................................ 47
6.1 Bewijslast ................................................................................................................................................ 47
6.2 Bewijsmiddelen ....................................................................................................................................... 48
3
, RECHT VERKENNEN
H1 - WAT IS RECHT? -
1. KENMERKEN EN DEFINITIE VAN HET RECHT
KENMERKEN VAN HET RECHT
• REGELS
Bv. Rechten & Plichten
Je hebt recht op een leefloon (onder bepaalde voorwaarden), en je hebt dan de plicht actief naar werk
te zoeken
Bv. = wat je moet doen (gebodsregels) bv. Respecteer je ouders
= wat je niet mag doen (verbodsregels) bv. Gij zult niet doden
Regel wordt rechtsregel - Wanneer opgesteld / bekrachtigd door samenleving
HET RECHT HEEFT ALS DOEL DE SAMENLEVING TE ORDENEN
(over)leven en handelen als mensen binnen een samenleving (een groep)
veronderstelt regels:
- over wie wat mag doen, met welke
middelen
- (goederen, geld, rechten)
- over gedrag dat aanvaard wordt, en
wat niet
- ...
HET RECHT WORDT OPGELEGD DOOR DE SAMENLEVING
Samenleven leidt tot conflicten
• Conflicten vergen oplossingen, en dus regels
• Via ‘wetgever’, en dus met akkoord van de samenleving (van ons)
Samenleving is continu in verandering:
• wetgeving is een dynamisch gegeven
• Kan je voorbeelden geven?
• Recht is nooit af!
Hoe beslist de samenleving hierover?
❖ Rechtstreekse democratie (directe democratie)
Via het referendum
❖ Vertegenwoordigende democratie (indirecte democratie)
Via vertegenwoordigers van het volk
Regel wordt rechtsregel wanneer opgesteld / bekrachtigd door politieke autoriteit (bv?)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper edenteugels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.