Een heldere samenvatting van het boek 'Jeugdrecht begrepen. Voornamelijk voor studenten van Inholland die het vak 'Jeugdrecht en beroepsethiek' krijgen is deze samenvatting erg geschikt, omdat het aansluit op de hoorcolleges die gegeven worden.
Verschillende begrippen, zoals: ondertoezichtstell...
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Inleiding recht...................................................................................................................4
Rechtsgebieden.................................................................................................................................4
Materieel recht en formeel recht.......................................................................................................4
Nationaal en internationaal recht.......................................................................................................4
Hoofdstuk 2: De ouders van de jeugdige / Ouderschap en gezag..........................................................5
Juridisch ouderschap..........................................................................................................................5
Hoofdstuk 3: Het gezag over de jeugdige ..............................................................................................8
Hoorrecht minderjarigen..................................................................................................................10
Hoofdstuk 4: De Jeugdige en de scheiding van zijn ouders..................................................................11
Echtscheiding....................................................................................................................................11
Beëindiging geregistreerd partnerschap...........................................................................................11
Samenwoners die uit elkaar gaan.....................................................................................................11
Gezag na het einde van de relatie van de ouders.............................................................................11
Ouderschapsplan..............................................................................................................................12
Omgangsrecht..................................................................................................................................12
Hoofdstuk 7 Kinderbeschermingsmaatregelen en 8 Beëindigen van het gezag...................................13
De verschillende kinderbeschermingsmaatregelen:.........................................................................13
Maatregel 1. Ondertoezichtstelling (OTS)........................................................................................15
Maatregel 2: Voorlopige ondertoezichtstelling................................................................................17
Maatregel 3: Gezagsbeëindigende maatregel..................................................................................18
Maatregel 4: Voorlopige voogdij (VoVo)..........................................................................................19
Maatregel 5: Uithuisplaatsing...........................................................................................................19
Hoofdstuk 10: Procesrecht...................................................................................................................22
Wat is procesrecht (in het personen en familierecht)?....................................................................22
Verzoekschriftprocedure..................................................................................................................22
Dagvaardingsprocedure....................................................................................................................24
Algemeen: Absolute en relatieve competentie................................................................................24
De rol van de RvdK (Raad van de Kinderbescherming) in juridische procedures (civiel en straf)
minderjarige.....................................................................................................................................25
Hoofdstuk 11 en 13 t/m 15 Jeugdstrafrecht en het strafproces...........................................................26
Pedagogisch karakter van het Jeugdstrafrecht;................................................................................26
Legaliteitsbeginsel............................................................................................................................27
Opportuniteitsbeginsel.....................................................................................................................27
Strafbepaling....................................................................................................................................27
Het strafproces in stappen...............................................................................................................27
2
, Verschillende partijen in het jeugdstrafproces en de verschillende instrumenten en overleggen;..29
Verdere Partijen...............................................................................................................................29
Van strafbaar feit tot veroordeling...................................................................................................32
De straffen en maatregelen uit het jeugdstrafrecht;........................................................................34
Extra aantekeningen:............................................................................................................................35
Strafstelsel........................................................................................................................................35
Jeugdreclassering.............................................................................................................................36
Hoofdstuk 7.8, 9, 16.7: Uithuisplaatsing, pleegzorg en Organisatie van de jeugdhulp.....................37
Uithuisplaatsing................................................................................................................................37
Wat is pleegzorg?.............................................................................................................................38
Wie kan pleegouder worden?..........................................................................................................38
Pleegcontract....................................................................................................................................39
Recht op omgang..............................................................................................................................39
Pleegouder-voogd............................................................................................................................40
Informele pleegzorg.........................................................................................................................40
Organisatie van de jeugdhulp...........................................................................................................40
Gesloten jeugdhulp..........................................................................................................................41
Hoofdstuk 6.1, 6.2 en 17 Rechtspositie van de jeugdige en Privacyrecht.............................................42
De jeugdwet.....................................................................................................................................42
Rechtsbescherming voor cliënten....................................................................................................42
Rechtspositie van de cliënt...............................................................................................................43
AVG: Algemene verordening gegevensbescherming........................................................................44
Dossiers............................................................................................................................................44
Privacy..............................................................................................................................................46
Informatie uitwisseling in lokale teams en integrale overleggen......................................................46
Wettelijke meldrechten....................................................................................................................47
Extra:................................................................................................................................................49
Hoofdstuk 18: Kinderrechtenverdrag...................................................................................................50
3
,Hoofdstuk 1: Inleiding recht
Het doel van recht
- Het doel van recht gaat doorgaans om wat men inhoudelijk wil bereiken met het recht:
rechtvaardigheid, gelijkheid, beschermen van de zwaksten en bijvoorbeeld conflictbeheersing.
- Het technische doel van recht: het ordenen van de samenleving en het geven van regels om
conflicten te voorkomen.
- Het recht is het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent.
Rechtsgebieden
Om enige ordening aan te brengen in die massa rechtsregels wordt het recht ingedeeld in
verschillende onderdelen, die rechtsgebieden worden genoemd.
- Staatsrecht: basisregels voor de organisatie van de overheid.
- Bestuursrecht: geeft regels over de bestuurstaak van de overheid: de ordenende taak van de
overheid. Bijvoorbeeld: zorg voor het milieu.
- Strafrecht: beschrijft verboden gedragingen en de consequentie die daarop volgt. Ook beschrijft het
de rechten van de verdachten, de bevoegdheden van de politie en justitie, en de gang van zaken
tijdens het strafproces.
- Burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling en bestaat uit drie
onderdelen:
1. Personen- en familierecht
2. Vermogensrecht (voor zakelijke relaties tussen personen)
3. Rechtspersonenrecht (rechtspersoon is een organisatie of onderneming die een zelfstandig
leven leidt in het recht.
Jeugdrecht
Het jeugdrecht is het geheel van rechtsregels dat de positie van jeugdigen regelt. Het is geen eigen
rechtsgebied en het valt ook niet onder één rechtsgebied. Zo bevat het jeugdrecht onderdelen uit
het burgerlijk recht, het strafrecht en het bestuursrecht.
Materieel recht en formeel recht
Dit is een andere indeling van het recht.
- Materieel recht bevat rechten en plichten van burgers (Wat mag en wat niet mag. Bv. Dat diefstal
verkeerd is).
- Het formeel recht geeft het procesrecht (Het gevolg. Bv. Wat er gebeurd na een strafbaar feit).
Het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt.
Nationaal en internationaal recht
Dit is een derde indeling die zich richt op de reikwijdte van de rechtsregels. Nationaal gaat over een
bepaalde staat en internationaal regelt de rechtsverhoudingen tussen verschillende staten.
4
,Hoofdstuk 2: De ouders van de jeugdige / Ouderschap en
gezag
- Juridisch ouderschap en gezag wordt besproken, omdat zowel ouderschap als gezag gaan over het
invulling geven aan je opvoedverantwoordelijkheid als ouder: de onderhoudsplicht, verzorging en
zeggenschap: het zorgdragen voor het veilig opgroeien van kinderen.
- In het gedwongen kader, het dwang en drangkader, staat de mate waarin ouders in staat zijn deze
opvoedverantwoordelijkheid (weer) op zich te nemen centraal. Dan begint het bij de vraag: wie heeft
deze verantwoordelijkheid en waar bestaat die uit? Dit is hieronder te lezen.
Juridisch ouderschap
Soorten ouderschap: relatie ouder en kind
1. Genetische/ biologische ouder:
- Genetisch ouder: wie is de leverancier van de gameten.
- Biologisch ouder: de moeder die het kind baart en de man die het kind heeft verwekt.
Met de term ‘donor’ wordt een biologische vader aangeduid, niet zijnde een verwekker.
2. Sociaal ouder (opvoeders)
- Wie is verantwoordelijk voor de dagelijkse verzorging en opvoeding van het kind? Denk aan
pleegouders, stiefouders, grootouders met grote rol in de opvoeding
3. Juridisch ouder
- De wettelijke familie van het kind.
- Je kan maximaal 2 juridisch ouders hebben. Juridisch ouders hoeven niet de biologische ouders te
zijn.
- Een kind kan verschillende soorten ouders hebben. Een biologische ouder, de vader die het kind
heeft verwerkt en de biologische moeder, de moeder die het kind baart. Of de genetische ouder, de
leverancier van ei-of zaadcel. Of de sociale ouder, de opvoeder, degene die in de praktijk de
dagelijkse verzorging en opvoeding op zich neemt.
Familierechtelijke betrekkingen zijn voor mensen belangrijk om een aantal
redenen.
- Het is een vorm van identificatie; op wie lijk ik?
- Het is sociologisch van belang; bij welke gezinseenheid hoor ik? Het geeft je kennis van je
achtergrond (‘roots’)
- En het kan een medisch belang hebben (erfelijkheid van bepaalde aandoeningen).
- Wanneer er sprake is van een familierechtelijke betrekking kan er in bepaalde gevallen ook een
beroep worden gedaan op ‘family life’, wat zoveel betekent als het recht op omgang met elkaar in
een familierechtelijke manier.
5
, Hoe wordt je juridisch moeder?
Juridisch moeder is
- Degene die het kind baart (art1:198 BW). Dat geldt ook als het kind verwekt is met een donoreicel.
Maar kan ook door:
- De vrouw die het kind adopteert (art1:227 BW)
- Duomoederschap: De duomoeder die automatisch ouder is geworden (omdat getrouwd met
moeder) of het kind heeft erkend. Of de duomoeder waarvan de rechter het ouderschap vaststelt.
Draagmoederschap?
De biologische moeder wordt van rechtswege moeder van het kind (zij baart het kind). Alleen door
afstand van het moederschap te nemen (beëindiging van het gezag, gevolgd door adoptie) kan het
moederschap overgaan naar een andere vrouw.
- Moederschap kun je dus noot verliezen, maar mee-moederschap wel: Na ontkenning, vernietiging
erkenning of adoptie (Dit is net zoals bij juridisch vader).
Wat moet je weten?
- De moeder die het kind op de wereld zet, is altijd juridisch moeder. (Dus ook bij
draagmoederschap voor een andere vrouw). De geboortemoeder heeft altijd het gezag (tenzij
onbevoegd). Je kunt ook 2 moeders hebben.
- Een kind heeft maximaal 2 juridisch ouders, als je 2 moeders hebt kan je biologisch vader niet
meer erkennen.
Hoe wordt je juridisch vaderschap?
Een man word juridisch vader van een kind door:
1. Huwelijk/ binnen geregistreerd partnerschap
- De hoofdregel is: de vader van het kind wordt de man die getrouwd is met de vrouw die het kind ter
wereld brengt. Hij wordt automatisch de juridische vader.
Vaderschap ontkennen
- De man, de vrouw en het kind kunnen de rechtbank verzoeken het vaderschap dat door een
huwelijk is ontstaan, te ontkennen. Voorwaarde voor een dergelijk verzoek is dat het duidelijk is dat
de man niet de biologische vader is van het kind. Als de rechtbank instemt met het verzoek dan is de
man niet langer de juridische vader van het kind.
2. Erkenning (rechtshandeling)
• Kan voor of na geboorte
• Met schriftelijke toestemming van de moeder
• Is het kind 12 jaar of ouder? Dan dubbele toestemming, is het kind 16 jaar of ouder? Dan
alleen toestemming kind
• Bij de gemeente
• Testament, op latere leeftijd
- Dus als je de biologische vader bent van een kind, dan wil dat nog niet zeggen dat je ook juridisch
vader bent. Er zijn verschillende manieren om juridisch vader te worden. En: je hoeft niet biologisch
de vader zijn om en kind te mogen erkennen.
- Geen toestemming van de moeder: Dan kan de vader een verzoek vervangende toestemming aan
de rechtbank vragen mits verwekker/ zaaddonor met family life (RvdK kan onderzoek doen; is
erkenning in het belang van het kind?)
- Bij de vraag naar het juridisch vaderschap gaat het erom van wie de jeugdige afstamt, waar zijn
historische wortels liggen. Alleen in die gevallen waarin geen juridische vader kan worden
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Woudman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.
