Samenvatting

Samenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 10 en 11: verhoudingsvraagstuk en vormingsvraagstuk

0 keer verkocht

Vak
Maatschappijwetenschappen

Niveau
VWO / Gymnasium

Hoofdstuk 10: Hoofdstuk gericht op (sociale) ongelijkheid, de ideologieën socialisme, communisme en sociaaldemocratie, institutionalisering en de verzorgingsstaat. Hoofdstuk 11: Hoofdstuk gericht op politieke socialisatie en identiteit, de ideologieën pragmatisme en populisme en de permissieve s...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 11 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 1 maart 2023
Aantal pagina's 11
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

sociale ongelijkheid
socialisatie
sociale stratificatie
socialisme
communisme
sociaaldemocratie
ideologie
verzorgingsstaat
institutionalisering
democratisering
verzuiling
paradigma’s over ongelijkheid

Instelling Middelbare school
Niveau
VWO / Gymnasium
Vak
Maatschappijwetenschappen
School jaar 5

€5,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 10
Sociale veranderingen in het verhoudingsvraagstuk

Verhoudingsvraagstuk: Vraagstuk over de manier waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en
tot elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin vorm geven aan deze
verschillen.

Paragraaf 10.1 Casus
- Door het proces van democratisering zijn de verschillen in invloed in het bestuur van
de samenleving kleiner geworden. Steeds meer mensen mogen hun machthebbers
kiezen en steeds meer kregen politieke rechten.
- 19e eeuw: Industriële revolutie: technologische ontwikkelingen welke leiden tot een
stijging van productiviteit, versnelde mechanisering van productie, meer voedsel en
meer vraag naar voedsel, maar ook tot werkeloosheid in de landbouw en sociale
ongelijkheid door de slechte omstandigheden van arbeiders en hun gezin.

Paragraaf 10.2 Analyse: Sociale ongelijkheid
- Sociale ongelijkheid: Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet
aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en
leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van
waardering en behandeling.

- Industriële revolutie > van standenmaatschappij naar een klassenmaatschappij,
waarbij bezit van productiemiddelen allesbepalend was.
- In de definitie van sociale ongelijkheid zitten verschillende elementen:
1. Verschillen tussen mensen kunnen aangeboren en niet-aangeboren zijn.
- Aangeboren (geboorte): geslacht, huidskleur en handicap.
- Niet-aangeboren (socialisatie): werk, woonplaats
- Nature-nurture-debat: bijvoorbeeld intelligentie
2. Verschillen hebben consequenties voor iemands maatschappelijke positie.
3. Verschillen leiden tot:
- Ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken (ongelijke verdeling
van macht en bezit)
- Ongelijke waardering (ongelijke verdeling van status)
- Ongelijke behandeling (ongelijke verdeling van status)

- Ongelijke machtsverdeling: verschillen tussen mensen met meer macht in de politiek
en samenleving en mensen met minder macht. De mensen met veel macht hebben
hulpbronnen om die macht tot uiting te laten brengen bijvoorbeeld geld en
bevoegdheden. De ongelijke verdeling van bezit zijn bijvoorbeeld verschillen in
kennis, inkomen en vermogen.

, - Sociale stratificatie: De verdeling van de maatschappij in groepen (sociale lagen)
waartussen sociale ongelijkheid bestaat. Alle sociale lagen op elkaar heet de
maatschappelijke ladder: Een indeling waarbij mensen met meer bezit, status of macht
hoger staan dan anderen.
- Als mensen worden vergeleken op basis van status en beroep: beroepsprestigeladder
- Sociale mobiliteit: De plek die iemand inneemt op de maatschappelijke ladder kan
veranderen. Hierbij spelen processen van positietoewijzing en positieverwerving een
rol en vindt meer plaats in open samenlevingen en nauwelijks in gesloten
samenlevingen.
- Positietoewijzing: Maatschappelijke oorzaken waardoor een persoon of groep op een
bepaalde positie terechtkomt (geslacht, nationaliteit en leeftijd bv).
- Positieverwerving: Mensen verkrijgen een maatschappelijke positie door hun eigen
bijdrage of de bijdrage van de groep waar ze bij horen (cursussen, hoge
examenresultaten of promotie).

Paragraaf 10.3 Paradigma's over ongelijkheid
Functionalisme-paradigma:
- Sociale ongelijkheid kan nuttig zijn voor een samenleving. Mensen zijn verschillend
en die verschillen zijn zinvol voor de samenleving.
- De ene taak wordt meer beloond dan het andere en dat is verweven in het menselijk
samenleven. De verschillen tussen arm en rijk zijn niet per definitie een probleem.
- Ze bekijken de samenleving op een technische en doelmatige manier en
beargumenteren dat actoren en verschijnselen functies hebben in samenlevingen.

- Socioloog Herbert Gans zag positieve functies van armen en armoede:
- In een vrij marktsysteem zijn er mensen nodig die laagbetaalde arbeid willen
verrichten. Voor de mensen zelf is het niet functioneel, maar wel voor het
kapitalistische systeem.
- Arme mensen zorgen voor werkgelegenheid voor mensen die hen willen helpen
(schuldhulpverleners en mensen bij sociale diensten).
- Arme mensen zorgen voor vraag naar goedkope producten en woningen.
- Arme mensen fungeren als een soort waarschuwing voor rijkere mensen: 'Pas op, dit
kan je gebeuren als je niet voorzichtig genoeg bent.'
Conflict-paradigma:
- Ongelijkheid is de kern van de samenleving. Die ongelijkheid komt door
machtsverschillen, doordat mensen hulpbronnen hebben.
- Belangrijkste denker is Karl Marx met zijn theorie over uitbuiting van arbeiders:
Ongelijkheid in de samenleving komt door ongelijkheid in bezitsverhoudingen. Dat
verschil zorgt voor een tweedeling waarbij een de groep zonder kapitaal alleen maar
arbeid kan leveren en dus afhankelijk is van de groep kapitaalbezitters.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ashleyreuneker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65004 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Laatst bekeken door jou

Samenvatting ·

(0)