Volledige samenvatting van externe verslaglegging. In het rood is aangegeven wat belangrijk is voor op het tentamen. Deze samenvatting bevat uitwerkingen van rekenopgaven.
VEMBEC51 Externe verslaglegging Open- en meerkeuzevragen. GR toegestaan Eveline Schipper
Hoofdstuk 15 en 16 Externe verslaggeving en de balans
Externe verslaggeving= De verantwoording die een onderneming aflegt over het presteren in een
verslagjaar, in ieder geval uitgedrukt in financiële cijfers.
Belanghebbenden bij externe verslaglegging:
- Eigenaren van de onderneming
- Werknemers
- Fiscus (deelgerechtigde in de winst)
- Kredietverschaffers (banken)
Tegenwoordig zijn financiële cijfers niet meer voldoende:
- Corporate governance: hoe bevinden de besturingsmechanismen plaats?
- Risk management (risicoparagraaf): welke risico’s verwacht je en welke beheersmaatregelen neem
je?
- Sustainability: wat je gepresteerd hebt en wat je plannen zijn m.b.t. duurzaamheid?
In Burgerlijk wetboek 2, titel 9, art. 360 e.v. staat beschreven dat het publiceren van een jaarrekening
verplicht is voor een coöperatie, de onderlinge waarborgmaatschappij, NV, BV met beperkte
aansprakelijkheid, Commanditaire vennootschap, VOF, stichting en vereniging en er staat beschreven
welke informatie ze in ieder geval moeten leveren.
Een jaarrekening is belangrijk voor:
- Management: bij een groot bedrijf is een bonusregeling,
doe hoe hoger de cijfers → hoe hoger de bonus
- Investeerders/ aandeelhouders
- Werknemers
- Bank
- Fiscus
- Leveranciers: krijg ik snel en überhaupt wel betaald
- Financiële pers
- Actiegroepen
- Geïnteresseerd publiek
Jaarverslag bestaat uit:
1. Het verslag van de directie/bestuur verslag:
- Getrouw beeld van de gang van zaken in verslagjaar
(gedurende het boekjaar en de toestand op balansdatum
(tekst en cijfers))
- Toekomstparagraaf: verwachting van het bestuur
- Risicoparagraaf: Tijdens boekjaar en de periode erna (governance)
- Coropate governance. Als je afwijkt van de corporate governance code dan moet je dit motiveren in
je jaarverslag.
- Sustainability
2. Jaarrekening: (Dit zijn de financiële cijfers)
- Balans (balance sheet)
- Resultatenrekening (winst- en verliesrekening)
- Toelichting(en) (notes to the financial statements)
- Kasstroomoverzicht (statement of cashflow)
, 2
3. Overige gegevens
- Accountantsverklaring
o Goedkeurende verklaring
▪ De jaarrekening geeft een getrouw beeld van het vermogen en het resultaat. De
baten, lasten en balsnmutaties zijn rechtmatig tot stand gekomen
o Verklaring met beperking
▪ De jaarrekening is goedgekeurd met uitzondering van een onderdeel daarvan. Dit
De laatste 3 zijn betreft een of meer balansposten, resultatenposten of toelichtingen.
beperkende o Verklaring van oordeelonthouding
verklaringen. ▪ De accountant kan de jaarrekening niet goed- of afkeuren, er is sprake van een
onzekerheid van diepgaande invloed op de jaarrekening.
o Afkeurende verklaring
▪ De accountant kleurt de jaarrekening als geheel af, er is sprake van een afwijking
met diepgaande invloed. De jaarrekening voldoet niet aan de gestelde eisen.
- Winstbestemming (bestemming van het resultaat)
o Dividend
o Toevoegen aan de (winst)reserve
- Belangrijke gebeurtenissen na balansdatum (dit moet je melden)
o Voorbeeld: fusie. Stel een corporatie gaat fuseren op 1 januari dan is dit wel belangrijk om
te weten.
o Voorbeeld: Brand en er komt asbest vrij en dit moet gesaneerd worden. Als dit na
balansdatum gebeurd dan moet je dit wel melden want het is een enorme kostenpost
- Zie ook BW, boek 2, artikel 392. Hierin staat dat er regels zijn gesteld m.b.t. de verplichting van
rechtspersonen uit bepaalde sectoren om een verslag op te stellen en openbaar te maken over de
betalingen die zij doen aan overheden en er worden nadere regels gesteld omtrent de inhoud van
het verslag. Daarnaast moet de openbaarmaking van het beslag binnen 12 maanden na afloop van
het boekjaar.
Publicatieplicht: wie moet wat publiceren?
Publicatieplicht= In de meeste landen heeft de overheid het nodig geoordeeld om ondernemingen die als
rechtspersoon worden gedreven te verplichten informatie over hun financiële presenteren openbaar te
maken, zodat alle belanghebbenden toegang krijgen tot die informatie. Niet iedereen hoeft hetzelfde te
publiceren. Een klein bedrijfje hoeft een minder uitgebreid verslag te leveren t.o.v. bijvoorbeeld Shell.
Of je moet publiceren hangt af van 3 criteria:
1. Waarde van de activa, dus het balans totaal
2. Netto-omzet
3. Gemiddeld aantal werknemers
In Nederland dient aan de publicatieplicht voldaan te worden door een exemplaar van het jaarverslag te
deponeren bij het Handelsregister in het gebied waarbinnen de onderneming valt, dat bijgehouden wordt
door de Kamer van Koophandel.
Publicatieplicht geldt voor:
Criteria voldoen aan middelgroot en groot bedrijf: - NV
- BV met beperkte aansprakelijkheid
- Coöperatie
- Onderlinge waarborgmaatschappij
- Vereniging en stichting, mits
commerciële activiteiten uitgeoefend die
een jaarlijkse omzet
v
Wij richten ons op middelgroot en groot. a
n
t
micro klein middelgroot groot
groottecriteria
e
tussen €350.000 tussen €6 mln meer dann€20
waarde activa tot €350.000 en €6 mln en €20 mln mln m
tussen €700.000 tussen €12 mln meer dani €40
netto-omzet tot €700.000 en €12 mln en €40 mln mln n
gemid. aantal
werknemers minder dan 10 tussen 10 en 50
s
tussen 50 en 250 tenminste 250
t
, 3
! Voorwaarden:
- Voldoen aan 2 van de 3 criteria
- Met jaar vertraging naar andere klasse. Als een bedrijf net op de grens zit en het ene jaar op
middelgroot zit en het andere jaar terug valt naar klein, dan wordt hij elk jaar geconfronteerd met
andere publicatieverplichtingen. Om te voorkomen dat daar te sterke schommelingen in zitten,
doen we het met een jaar vertraging
- Uitgaan van geconsolideerde cijfers als de betreffende onderneming dochterondernemingen heeft.
Dus uitgaan van de cijfers van het concern als geheel.
Voorbeeld
In welke klasse zit dit bedrijf in jaar x+1?
Jaar x Jaar x+1 Je gaat kijken in welke klasse het bedrijf zit
(in de andere blauwe tabel). Hij moet
groottecriteria voldoen aan 2/3 criteria. Jaar x+1 voldoet
waarde activa 5,5 mln €6,5 mln aan de criteria waarde activa en netto-omzet
netto-omzet € 11 mln €12,5 mln van een middelgroot bedrijf. Maar je hebt
een jaar vertraging dus je moet naar het jaar
gemid. aantal
ervoor kijken (dus naar jaar x). Hier zie je
werknemers 9 13 dus dat het bedrijf in klasse ‘klein’ valt.
Wettelijke regels
Voor beursgenoteerde bedrijven geldt:
Geconsolideerde (= samenvoegen van verschillende gerelateerde delen) financiële overzichten dienen
opgesteld te worden op basis van IFRS (International Financial Reporting Standards)
Niet beursgenoteerde bedrijven
Financiële overzichten dienen opgesteld te worden o.b.v. wetgeving en regels van het land waarin gevestigd.
In Nederland zijn die regels naast de wet te vinden in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (=RJ). IFRS
is toegestaan.
Eisen aan een jaarverslag
- Begrijpelijk: presentatie van de financiële cijfers moeten zo overzichtelijk mogelijk zijn. Vaste
structuur en in dezelfde volgorde.
- Relevant: De informatie moet nuttig zijn voor de doelgroep. Dit zie je vaak bij bestuur verslagen
(relevance)
- Betrouwbaar: juiste weergave van de financiële positie en controleerbaar. Als potentiële
investeerder of financier wil je wel zeker weten dat de cijfers betrouwbaar en controleerbaar zijn
(reliability and verifiability). Vergelijkbaar: Consistente toepassing van waarderings- grondslagen
(comparability).
Betrouwbaarheid en vergelijkbaarheid zijn het belangrijkst.
Vragen
- Hoe weet je of de weergave van de financiële positie betrouwbaar is?
o Je weet dat een financiële weergave betrouwbaar is d.m.v. een controle/oordeel door een
accountant (+ vergelijking + analyse).
- Wat is creative accounting?
o Een rooskleuriger beeld van de financiële positie geven dan in werkelijkheid het geval is.
Redenen voor creative accounting
Hogere winst voorstellen:
1. Management wil bonus, promotie of salarisverhoging krijgen. Management vervult rol vaak maar 3
jaar alvorens promotie te maken
2. Na 1 jaar van overname. Hoe goed het management presteert.
3. Voor onderhandelingen met andere bedrijven en overheid
4. Voldoen aan limieten schuldeisers. Je wil niet dat de banken de stekker eruit trekken.
5. Voldoen aan vereisten openbare vermeldingen
Nationale wetgeving dient aan te sluiten bij Europese
wetgeving.
, 4
Lagere winst voorstellen:
1. In jaar van overname: Het vorige management heeft het slecht gedaan, maar het nieuwe
management gaat laten zien hoe het wel moet (voor een bonus). Geen goed woord over hebben
voor je voorganger en dan jaar erna gaat het bedrijf Philips weer opbloeien en dan krijgt het
management de bonus.
2. Minder belasting willen betalen
3. Voor onderhandelingen met andere bedrijven of met de overheid.
Voorbeeld creative accounting
Fabrikant sluit contract voor levering nieuw type heimachine (€200.000). In het contract staat dat de
levering is afgerond als testperiode succesvol is verlopen. De aflevering van de machine vindt plaats op
31-12-2021. De testperiode wordt succesvol afgerond op 1-3-2022. De fabrikant boekt de omzet in 2021.
De afnemer gaat afschrijven vanaf 1-3-2022.
Is dit juist? Bedenk beweegredenen om dit zo boekhoudkundig te verwerken.
Dit is niet juist. De fabrikant mag de omzet nog niet in 2021 boeken want de levering is nog niet rond.
Afnemer gaat afschrijven vanaf 1-3-2022 is ook niet juist, want de machine is al in werking vanaf 1 januari..
De fabrikant wil een zo’n goed mogelijke omzet draaien. Afnemer wil zo laat mogelijk afschrijven want dan
heeft hij lagere afschrijvingskosten.
Basisprincipes voor het opstellen van een jaarrekening
Een jaarrekening is gebaseerd op opbrengsten en kosten en niet op uitgaven en inkomsten. Daarom:
1. Toerekeningsbeginstel= toerekenen aan de juiste periode.
o Realisatieprincipe (aan de opbrengstenkant): na overdracht van het economisch risico (als
er geleverd is)
o Matchingprincipe (aan de kostenkant): period en product matching
▪ Product matching
▪ Period matching
2. Voorzichtigheidsprincipe=
o Winsten pas nemen als ze gerealiseerd zijn
o Verliezen direct nemen als ze voorzien (bekend) worden
o Vorming van voorzieningen indien er een gerede kans is op het verwachte verlies
3. Continuïteitsprincipe= Waarderen vanuit voortbestaan van de onderneming (going concern)
4. Bestendigheidsprincipe= Vergelijkbaarheid (eerder boekjaar). Het ene jaar moet je goed kunnen
vergelijken met het andere jaar
Raad voor Jaarverslaglegging 930 is het stramien voor de opstelling en vormgeving van jaarrekeningen.
Basisprincipes m.b.t. transacties
Bij het opstellen van de jaarrekening wordt een aantal principes gebruikt m.b.t. transacties (inkomsten en
uitgaven)
- De gevolgen van transacties en andere gebeurtenissen worden verwerkt wanneer zij zich voordoen
(en niet wanneer geldmiddelen worden ontvangen of betaald)
- En zij worden in de administratie geboekt en in de jaarrekening verwerkt van de periode waarop zij
betrekking hebben.
- Gebruikers van de jaarrekening niet slechts informeren over transacties in het verleden die betaling
en ontvangst van geldmiddelen met zich meebrengen, ook over verplichtingen om in de toekomst
geldmiddelen te betalen en over middelen die in de toekomst zullen worden ontvangen en die
geldmiddelen representeren.
Iets wordt geleverd en een deel wordt pas in het jaar erna betaald. Dan moet je toch het moment van leveren
aan houden dat bedrag.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EvelineSchipperHR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.