Volledige samenvatting Aardwetenschappen 2 uit de tweede bachelor biologie aan de Universiteit Antwerpen. Omvat alle leerstof en verrijkt met illustraties uit de powerpoints. Behaalde score met deze samenvatting: 15/20
Specifieke warmte energie (J) nodig om 1 kg stof met 1K te doen opwarmen
Temperatuur gemiddelde kinetische energie van de moleculen
Warmte energie-uitwisseling
Latente warmte energie nodig voor faseverandering van 1 kg stof
Conductie energietransfer van molecule tot molecule (TRAAG)
Convectie energietransfer door stroming in vrij bewegende vloeistoffen en gassen (SNEL, VER)
- Aarde (water):
o Warmte opgenomen uit omgeving voor sublimatie, smelten, evaporatie
o Warmte afgegeven bij condensatie, bevriezing, depositie
STRALING
- Zonnestraling:
o Stefan Boltzman (zon straalt veel E uit): 𝐸 = 𝜎𝑇 4
𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒
o Wien (energie bij korte golflengte): 𝜆𝑚𝑎𝑥 = 𝑇
- Zichtbaar licht: 0.4 - 0.7 µm
ATMOSFERISCH BROEIKASEFFECT
- Zwarte straler: alles wat binnenkomt weer uitgestraald
- Atmosfeer absorbeert hoog procent van uitgestraalde warmte; gedeeltelijk weer naar onder uitgestraald
INKOMENDE ZONNE-ENERGIE
- Zonneconstante: 1370 W/m²
- Verstrooiing:
o Door aerosolen en moleculen
o Sterkst op korte golven: rood licht komt dieper door
o Witte wolken: verstrooiing licht door waterdruppels
- Albedo = fractie inkomend licht dat wordt gereflecteerd
o Minder ijs = minder reflectie = meer absorptie van warmte
- Verdeling inkomende zonne-energie:
o 30% gereflecteerd
▪ verstrooiing door atmosfeer, reflectie op wolken en aardoppervlak
o Transmissie = niet-gereflecteerd licht dat door de atmosfeer gaat
o 70% geabsorbeerd
▪ 20% door wolken, moleculen
▪ 50% door aardoppervlak
TOTALE ENERGIEBALANS
- Equilibrium: evenveel energie binnen als buiten
- Broeikaseffect: Interne energiestroom 47% groter dan input/output aan top van atmosfeer
,GLOBALE KLIMAAT- EN WEERPATRONEN
DRUKVERSCHILLEN EN WIND
- Stromingen worden veroorzaakt door interne imbalansen
- Luchtdruk = som van de massa’s van moleculen in de luchtkolom boven
- Warme stad: luchtkolom zet uit, op eenzelfde hoogte is er een hogere luchtdruk dan in een koudere stad waar de
moleculen lager tegen de grond zijn
- Drukverschil doet wind ontstaan van warm naar koud op grote hoogte
- Toename van de luchtdruk aan het oppervlak van koude gebieden door de aanvoer van moleculen van bovenaf
- Afname luchtdruk aan oppervlak in warme gebieden door afvoer langs boven
- Drukverschil veroorzaakt wind van koud naar warm aan het oppervlak
-
Warm Koud
Luchtkolom Zet uit krimpt
Hoog Laag
, - Veel moleculen boven bepaalde lijn - Weinig moleculen boven bepaalde lijn
Luchtdruk op
hoogte
→ drukverschil veroorzaakt wind van warm naar koud
- Aanvoer moleculen boven op koude kolom
- Afvoer moleculen bovenaan warme kolom
Luchtdruk aan Daalt Stijgt
oppervlak
- Afvoer moleculen bovenaan - Aanvoer moleculen bovenaan
- Minder totale massa onderaan - Meer totale massa aan oppervlak
Stijgende lucht Dalende lucht
- Afkoeling, condensatie, veel wolken - Opwarmend, geen condensatie, weinig
- Evenaar wolken
- Polen
→ drukverschil veroorzaakt wind van koud naar warm aan oppervlak
- Zeer koud in winter
Moessonwind - Zeer heet in zomer - Hoge druk aan oppervlak stuwt droge
Himalaya en - Lage druk aan oppervlak brengt veel lucht over land naar zee
Siberië vochtige lucht van zee naar land - Geen neerslag mogelijk
- Afkoeling lucht door stijgend oppervlak
- Veel neerslag
Stormen gedreven door thermale verschillen
Florida Michigan
Overdag:
- Zon warmt land meer op dan water
- Stijgende lucht zuigt vochtige lucht aan: veel condensatie
- Veel wolken en neerslag en onweer boven land, weinig boven de zee
’s Nachts:
- Afkoeling land drijft vochtige lucht naar de zee
- Meer stormen en neerslag boven de zee
, - Factoren die windsterkte bepalen:
o Krachten uit drukverschillen
o Corioliskracht:
▪ Afbuiging windrichting naar rechts door het draaien van de aarde rond haar as
▪ Loodrecht op windrichting door luchtdrukverschillen alleen
o Combinatie:
▪ Wind nooit rechtstreeks van hoge naar lage druk, steeds bijna parallel aan isobaren
▪ Isobaar = lijn die punten met dezelfde druk met elkaar verbindt
▪ Ontstaan van klimaatzones: 3 cellen op aarde
KLIMAATZONES
- Circulatie in atmosfeer verdeeld in 3 atmosferische cellen aan
weerszijde evenaar door corioliskracht (stel geen land,
seizoenen)
- Bepaald ligging regenwouden, woestijnen…
STRAALSTROMEN (4)
- Polar jet en subtropical jet
- Contactpunten tussen atmosferische cellen ter hoogte
van de tropopauze
- Enorme luchtdruk en temperatuurverschillen tussen
luchtmassa’s
- Honderden km breed, gemiddeld van W naar O
- Windsnelheden boven 100 km/u tot boven 300 km/u
GOLVEN IN STRAALSTROOM
- Ruggen naar N, dalen naar Z
- Beweeglijk van W naar O
- Corresponderen met rotatiesnelheid aarde
- Belangrijk energietransport van Z naar N
WEERSOMSTANDIGHEDEN:
- Transportband lagedrukgebieden die
wolken en neerslag meebrengen
- Hitte/koudegolf:
o Blocking event = meanders
straalstroom blijven lang ter
plaatsen door te sterk
hogedrukgebied
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pernilladirkx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
