Samenvatting Hoofdstuk 21 biologie over afweer en daarbij verplichte onderdelen CE en SE stof VWO 6 (ook voor Havo handig)
0 keer bekeken 0 aankoop
Vak
Biologie
Niveau
VWO / Gymnasium
Voor VWO 6 en Havo 5 leerlingen stof voor het SE, CE of toelatingstoets Biologie of geneeskunde over afweer en de daarbijbehorende onderwerpen zoals bloedgroepen.
Binastabel staat aangegeven.
Samenvatting gemaakt vanuit boek nectar 4e editie vwo6 en aantekeningen.
Succes met leren!
Biologie Hoofdstuk 21 Afweer
§21.1 Geen indringers
Mechanische afweer bij dieren en mensen: het inwendig wordt door dekweefsel beschermd
tegen schadelijke invloeden van het uitwendig milieu. Het is een fysieke barrière tegen
ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen.
Dekweefsels: een laag nauw aaneengesloten cellen, waar grote moleculen en
ziekteverwekkers niet doorheen kunnen. Voorbeeld is opperhuid: buitenste laag is
hoornlaag, bestaande uit dode cellen met bacteriën.
De opperhuid groeit vanuit de basale cellenlaag, deze is dun en bestaat uit stamcellen. De
oudere dochtercellen worden door nieuwe naar oppervalk gestuurd, hierna wordt hoornlaag
gevormd.
De lederhuid zit onder opperhuid: elastische vezels die huid soepel maken en zintuigen
bevatten.
Onderhuids vetweefsel zit onder lederhuid: warmte-isolatie.
Melanocyten: pigmentvormende cellen, lange uitlopers met korrels melanine in basale
cellenlaag. Dit melanine/pigment beschermt DNA.
In slijm zitten bacteriedodende stoffen.
Door trilharen wordt slijm richting keelholte afgevoerd. Vaak overleven de bacteriën de
biochemische barrière van de maag niet. Dit is pH van 1-3.
Mechanische afweer bij planten: een vorm van afweer tegen herbivoren zoals stekels en
doornen.
Chemische afweer bij planten: een vorm van afweer waarmee planten zich beschermen
tegen herbivoren, via voor deze dieren schadelijke stoffen.
Door de huidmondjes te sluiten kan een plant verhinderen dat er meer bacteriën
binnenkomen.
§21.2 Niet-specifieke afweeer
Virussen: een virusdeeltje met erfelijk materiaal en eromheen eiwitkapsel en soms een
membraan van eiwitten afkomstig van gastheer en virus = virusenvelop.
De eiwitten van virus hechten aan receptormoleculen op celmembraan van gastheercel. Zo
passeert het virus het membraan of gaat via endocytose de gastheercel in. DNA kan dan
d.m.v. integrase enzym de kern van gastheer in.
Bij RNA-virus kan dat niet, deze gebruikt ook reverse transcriptase:
- RNA wordt DNA enkelstrengs – reverse transcriptase
- Er ontstaat dubbelstrengs DNA. M.b.v. DNA-polymerase van gastheercel.
- Na transcriptie en translatie ontstaan nieuwe virusdeeltjes.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demiduerink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.