Samenvatting

Lesnotities + samenvatting Inleiding psychologie, medische en gezondheidspsychologie

4 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Lesnotities + samenvatting Inleiding psychologie, medische en gezondheidspsychologie. Keuzevak 3de bach biomedische wetenschappen, verplicht vak 2de bach geneeskunde => wordt samen gedoceerd dus lesinhoud is hetzelfde.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 96 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 8 april 2023
Aantal pagina's 96
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

Volgen

academic88weapon Lid sinds 2 jaar 104 documenten verkocht

€7,09

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

INLEIDING PSYCHOLOGIE, MEDISCHE EN
GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE

MODULE 1: INLEIDING PSYCHOLOGIE (VAN DIEST)

LES 1: WAT IS PSYCHOLOGIE?

Binnen de medische wetenschap is psychologie vaak iets afzonderlijk (is historisch ingebakken in
onze westerse cultuur).
Psychologie is de wetenschap
- Waarbij het gedrag wordt bestudeerd (gedrag in brede zin)
- Waarbij gedrag gebruikt wordt
- Om de interne processen (emoties, redeneren, leren) te begrijpen die ad basis liggen van
gedrag
Je bestudeert iets meetbaar om iets onmeetbaar af te leiden. Vb: agressie onderzoeken, hoeveel
keer komt iemand in een gevecht terecht?

Voorlopers van de psychologie
 Plato: Zelfs oude Grieken dachten al na over de dingen die gebeurden (geheugen is een leeg
blad die naarmate wordt volgeschreven)  gebruikten metaforen
 Socrates: geheugen als een vogelkooi (opslagruimte is beperkt)

Psychologie werd mogelijk door
- Toenemend belang van (exacte) wetenschap in de maatschappij
- Centrale rol Kerk in de middeleeuwen tot reformatie
 Wetenschappelijke revolutie op hetzelfde moment als reformatie
Copernicus: geocentrisme naar heliocentrisme = zon staat centraal  mens
staat veel minder centraal dan we dachten, is niet langer het centrum en is
dus onderworpen aan natuurwetten

Ontwikkelingen in de filosofie
Vroeger Plato & Katholieke Kerk: dualisme; lichaam en geest gescheiden
Decartes: lichaam en geest interageren! (dualistisch interactionisme)
o dualistisch interactionisme: geest & lichaam interageren, lichaam is niet louter slaaf
van de geest
o rationalisme: waarheid afleiden via rede, observatie is niet nodig
o navitisme: sommige kennis is aageboren
o menselijk lichaam = ‘machine’ die wetenschappelijk bestudeerd kan worden
Nadien won het Empirisme aan invloed:
- grondlegger = Hobbes, theorie verspreid door Locke
- tegen rationalisme (observatie is noodzakelijk). Kennis komt voort uit observaties/ervaringen
- geest komt tot stand via sensorische processen en is niet aangeboren  kan
wetenschappelijk bestudeerd worden

1

, - associationisme: hogere orde kennis komt tot stand via associaties van eenvoudige ideeën
(vb friet en mayonaise, hond en beet)
- zowel lichaam als geest zijn te bestuderen (machines die natuurwetten volgden)

Darwin  evolutietheorie
“the origin of species”: zelfde soort vogel naar verschillende gebieden met verschillende
voedselbronnen => evolutie naar aangeboren afwijkingen aan snavel die voordeliger zijn in
dat gebied om voedsel te verzamelen.
“survival of the fittest”: soorten die zich het best aanpassen hebben meer overlevingskansen.
 Mens is helemaal niet goddelijk, we stammen af van dieren  gedrag van dieren om
mensen te bestuderen
Darwin was een ‘moderne wetenschapper’: systematische observatie, zorgvuldige
documentatie, hypothesen formuleren

DE EERSTE SCHOLEN VAN DE PSYCHOLOGIE

Europa:
- Wundt en het structuralisme
- Binet en de toegepaste psychologie
- Freud en het onbewuste
VS:
- Functionalisme
- Behaviorisme
- Cognitieve psychologie

EUROPA
Wundt en het structuralisme
“Bewustzijn bestaat uit elementen, als ik die kan bestuderen en begrijpen, weet ik hoe het
bewustzijn in elkaar zit”
1ste psychologisch laboratorium in Leipzig. Leerling = Titchener
3 basisvragen van analytische introspectie (zelfreflectie):
1) Wat zijn de basiselementen?  wat zijn de structuren?
2) Hoe worden ze gecombineerd?
3) Wanneer worden ze gecombineerd?
Kritiek: weinig praktisch (tijdrovend), onbetrouwbaar  analytische introspectie verdween redelijk
snel naar de achtergrond

Binet en de toegepaste psychologie
Intelligentietest (Binet-Simon test)  doel = hebben kinderen extra onderwijs nodig?
Oorspronkelijk: schedelafmetingen, eenvoudige waarnemingsproeven  geen succes naar
resultaten toe
Later: kind een gedicht laten instuderen en opnieuw opschrijven  meer voorspellende waarden
= toegepast onderzoek (oplossingen zoeken voor een praktisch probleem)
(<-> fundamenteel onderzoek (fenomeen begrijpen en theorie ontwerpen)

2

,Freud en het onbewuste
Psychoanalyse  Gedrag en bewustzijn zijn slechts oppervlakkige fenomenen. Veel belangrijker is
het onbewuste
Psychologische problemen in volwassenheid gaan terug op problematische ervaringen die
verdrongen zijn  onbewuste terug bewust maken om probleem aan te pakken
Kritiek: vaag (niet echt toepasbaar), onsystematische gegevensverzamelingen (case-studies
patiënten)

VS EN HET FUNCTIONALISME
Veel Amerikaanse studenten bij Wundt die bij terugkeer allemaal een laboratorium oprichtten.
Eerste stroming is functionalisme (hoe iets functioneert). Vooral toegepast (onderwijs, bevordering
productiviteit arbeiders  Hawthorne experimenten: ‘wat kan ik doen op de arbeidsmarkt om de
productiviteit te verhogen’ => wat ze ook deden, productiviteit steeg  soort placebo effect: ze
weten dat ze geobserveerd worden, krijgen aandacht -> gaan harder werken)
Functionalisme  interesse in individuele verschillen

Functionalisme  William James
- Zet zich af tegen introspectie en structuralisme van Wundt
- Hoe functioneert iets?
- Vooral in onderwijs en bevordering productie
- Nadruk meer op gedrag (ook nog introspectie) + verruiming van de studiepopulatie (dieren,
mentaal gehandicapten,…) = invloed van Darwin
- Pleit voor pragmatisme in de psychologie (het is bijna onmogelijk om aan te tonen of een
bepaalde theorie wel klopt). Focus kwam meer te liggen op het voorspellen van dingen adhv
theorie dan theorie te verifiëren.
“succes psychologie zal afhangen vd mate waarin het oplossingen biedt aan praktische problemen”

Behavriorisme  Watson
- Erg beïnvloed door evolutietheorie van Darwin (hoe past een individu zich aan aan
omstandigheden)
- Enkel gedrag bestuderen (objectief), al de rest is niet wetenschappelijk. Vooral aangepast
gedrag is belangrijk (verband met evolutieleer)
- Afzetting tegen structuralisme: introspectie
- Afzetting tegen functionalisme: studie vd geest = onmogelijk (agressie is niet te bestuderen,
enkel het aantal gevechten waarin de persoon terecht komt)
- Veel leeronderzoeken: S(stimulus) – R(respons) onderzoeken, hoe kan een stimuli gedrag
uitlokken en hoe kan dit beïnvloed worden?  Skinner; wetmatigheden afleiden uit hoe je
gedrag kan bijsturen
Baby Albert experiment  baby leren bang te worden van een rat (luid geluid
geassocieerd met rat  baby ook angstig voor andere harige dieren)
Belang van experimenteel onderzoek + systematische observatie!
Hedendaagse situatie: bestaat nog steeds (maar beperkter)

3

, Cognitieve psychologie
- Vanaf jaren 70 (~ ontstaan computer)
Gedachtegang tot dan: Homunculus = personificatie van het bewustzijn: klein mannetje in
hersenen dat een vrije wil heeft
 computer leidde tot inzicht dat zo’n mannetje niet nodig is (input  processing  output)
- De geest begrijpen door het met een computer te vergelijken: mens als informatieverwerker
Visie: mens als informatieverwerker

Psychologie vandaag = biopsychosociaal model
 Divers, oudere invloeden nog merkbaar
 Neurowetenschappen geïntegreerd

Biopsychosociaal model: willen weten wnr factoren invloed hebben op agressie  verschillende
factoren bestuderen:
 Psychologisch aspect
- Emotie op een ervaring (bedreiging, agressie, frustratie)
- Leergeschiedenis (beloond in het verleden = ervaring, en leren door observatie)
- Verkeerde perceptie
- Oplossingsvaardigheden
 Biologisch aspect
- Bv agressie: rede?
o Erfelijkheid
o Testosteron (hormonen)
o Signaaloverdracht in limbische hersenstructuren
 Sociaal-cultureel aspect (invloed omgeving, normen)
- Invloed van omgeving
o Wat wel of niet tolereerbaar is
o Conformisme: aanpassen van zichzelf aan de groep
o Sociale vergelijking
- Mensen zoeken soms bepaalde sociale omgeving op (vb straatjongeren)
- Sociale invloeden hebben sterke invloed op biologisch kwetsbare personen

Onderzoeksmethoden in de psychologie
1) Beschrijvend onderzoek

 naturalistische observatie: systematische observatie van gedrag in natuurlijke context
o Bv. Invloed van klasgrootte op gedrag: wat is de ideale klasgrootte?
o Nut = adviezen die op evidentie gebaseerd zijn (+ levendig beeld)
o Gevaar = mensen passen hun gedrag aan vanaf ze doorhebben dat ze worden
geobserveerd!!! => streven naar niet-reactieve observaties (dmv camouflage of
integratie in de groep)

 Vragenlijsten:
o Bv. Gedragen kinderen zich anders in grote of kleine klas? Vragenlijst aan leerkracht

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper academic88weapon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Lesnotities + samenvatting Inleiding psychologie, medische en gezondheidspsychologie

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud