Helemaal complete, en volledig aangevulde aantekeningen van het van inleiding in de Criminologie, in het eerste jaar van de KU Leuven. Hiermee haal je sowieso een 10!
Inleiding criminologie noties
Inhoud
Inleiding: Wat is criminaliteit en wat is criminologie.............................................................................................................3
Wat is criminaliteit?...........................................................................................................................................................3
Wat is criminologie............................................................................................................................................................4
Ontologie.......................................................................................................................................................................4
Epistemologie................................................................................................................................................................5
Methodologie................................................................................................................................................................5
Positivisme.................................................................................................................................................................... 6
Constructivisme.............................................................................................................................................................6
Realisme........................................................................................................................................................................6
Conclusie....................................................................................................................................................................... 6
Deel I: Criminaliteitsvormen en mediarepresentatie............................................................................................................6
Gewone criminaliteit.........................................................................................................................................................6
Geweldscriminaliteit......................................................................................................................................................6
Vermogenscriminaliteit.................................................................................................................................................7
Conclusie....................................................................................................................................................................... 7
Georganiseerde misdaad & organisatiecriminaliteit.........................................................................................................7
Terrorisme....................................................................................................................................................................... 10
Trends.......................................................................................................................................................................... 10
Conceptuele duidelijkheid...........................................................................................................................................10
Soorten terrorisme en radicalisering...........................................................................................................................10
Conclusie..................................................................................................................................................................... 11
Jeugddelinquentie...........................................................................................................................................................11
Wat is jeugdcriminaliteit..............................................................................................................................................11
Cijfers........................................................................................................................................................................... 12
Verklaringen voor jeugdcriminaliteit...........................................................................................................................13
Conclusie..................................................................................................................................................................... 13
Media & Criminaliteit......................................................................................................................................................13
Gevolgen van criminaliteit in de media.......................................................................................................................15
Conclusie..................................................................................................................................................................... 16
Deel II: Criminologisch onderzoek.......................................................................................................................................16
Kwantitatief onderzoek...................................................................................................................................................16
Problemen bij criminologisch onderzoek....................................................................................................................16
Twee types van criminologisch onderzoek..................................................................................................................17
, Kenmerken van positivistisch onderzoek.....................................................................................................................17
Kwantitatief onderzoek jargon....................................................................................................................................19
Conclusie..................................................................................................................................................................... 21
Kwalitatief onderzoek......................................................................................................................................................21
Kritiek op kwantitatief onderzoek...............................................................................................................................21
Voorbeeld van kwalitatief onderzoek..........................................................................................................................22
Kwalitatief onderzoek: types en methoden.................................................................................................................22
Vergelijking kwalitatief en kwantitatief onderzoek.....................................................................................................22
Conclusie en enkele praktische mededelingen............................................................................................................22
Meting van criminaliteit en onveiligheid.........................................................................................................................22
Meten van criminaliteit...............................................................................................................................................22
Meten van onveiligheid...............................................................................................................................................25
Methodologische beperkingen bij surveymethodes....................................................................................................25
Conclusie..................................................................................................................................................................... 25
Algemene conclusie deel II..........................................................................................................................................25
Deel III: Criminologische theorieën.....................................................................................................................................25
Ontstaan van de criminologie in Europa.........................................................................................................................25
Inleiding....................................................................................................................................................................... 25
Het klassieke paradigma..............................................................................................................................................25
Het Moderne Sociologische positivisme en de labelingbenadering................................................................................31
Het moderne sociologische positivisme......................................................................................................................31
Intermezzo: Drie uitdagingen voor het sociologische positivisme...............................................................................32
De labelingbenadering.................................................................................................................................................32
Conclusie..................................................................................................................................................................... 32
De kritische en de neoklassieke criminologie..................................................................................................................32
Het moderne en hedendaagse psychologische en biologische positivisme & nieuwe tendensen..................................35
Moderne biologische positivisme................................................................................................................................35
Moderne psychologische positivisme..........................................................................................................................37
Nieuwe tendensen in de criminologie.........................................................................................................................38
Conclusie..................................................................................................................................................................... 39
Deel IV – Controle en preventie van criminaliteit................................................................................................................39
Criminaliteits- en veiligheidsbeleid en de politie.............................................................................................................39
Criminaliteits- en veiligheidsbeleid..............................................................................................................................39
Politie.......................................................................................................................................................................... 42
Conclusie..................................................................................................................................................................... 46
Strafbeleid en -praktijk....................................................................................................................................................46
Evolutie in bestraffing..................................................................................................................................................46
, Doelen van bestraffing................................................................................................................................................47
Huidinge belgische strafpraktijk..................................................................................................................................48
Recente ontwikkelingen in westers criminaliteitsbeleid.............................................................................................48
In hoeverre zijn dze ontwikkelingen ook in het Belgische criminaliteitsbeleid terug te vinden..................................48
Conclusie..................................................................................................................................................................... 48
Criminaliteitspreventie....................................................................................................................................................48
Inleiding....................................................................................................................................................................... 48
Soorten preventie........................................................................................................................................................48
Onderzoek rond preventie..........................................................................................................................................50
Inleiding: Wat is criminaliteit en wat is criminologie
Wat is criminaliteit?
- In wezen betwist, normatief (= ongeschreven regels of gedragsrichtlijnen) en complex
- Strafrechtelijke definities geven houvast, maar alleen mechanisch
- Criminaliteit is “daad of een nalatigheid die wordt beschouwd als een misdrijf dat wordt bestraft via het straf
recht”
- Onduidelijk, dynamisch relativisme, schade? Tot welke mate, gedragingen ook voordeling voor sociale
vooruitgang zorgen
*GASboete= gemeentelijke administratieve sanctie. Wildplassen, openbaar dronkenschap etc.
ANDERE PROBLEMEN MET STRAFRECHTELIJKEDEFINITIES
▪ Burgers of experten weten niet precies wat crimineel is
▪ Volgens Stuntz (2001) omvat het strafrecht twee verschillende onderdelen o Een beperkt aantal kernmisdrijven o Al
het overige dat in het strafrecht is opgenomen
▪ Verschil tussen formele en daadwerkelijke criminalisering (Lacey, 2009)
▪ Onmogelijkheid om het strafrecht op inhoudelijke wijze te definiëren o Ashworth (2000): strafrecht = “een verloren
zaak vanuit principieel oogpunt”
- EHRM gebruikt enkel formele en procedurele bepalingen om het strafrecht van het burgerlijk recht te onderscheiden
CONSTRUCTIVISME: VAN PROBLEMATISERING VAN LEGALISME TOT NIHILISME
- Vanaf de jaren ‘60 problematiseren constructivisten strafrechtelijke definities
“Criminaliteit” is het gevolg van de interactie tussen samenleving, “daders,” andere burgers, media en
vertegenwoordigers van het strafrechtssysteem
… en ze drijven ze ook soms tot het uiterste:
o Vb. volgens Hulsman (1986) “kent criminaliteit geen ontologische realiteit”
- MAAR sommige constructivisten (bv. postmodernisten) vervallen in relativisme en nihilisme
ALTERNATIEVEDEFINITIES VAN CRIMINALITEIT
- Sellin (1938): gevolg van conflicterende gedragsregels
- Schwendigers (1974): schendingen van mensenrechten
- Hirschi en Gottfedson (1990): “daden van geweld of fraude die worden ondernomen uit eigenbelang”
- Andere wetenschappers: ‘deviantie’ i.p.v. ‘criminaliteit’
, HET BEGRIP “CRIMINALITEIT” AFSCHAFFEN?
- Vele criminologen vertrekken vanuit strafrechtelijke definities
- Vooral kritische criminologen pleiten voor de afschaffing van het criminaliteitsbegrip o Voor Christie is
criminaliteit een “geschil tussen aanwijsbare partijen”
o MAAR: ook sommige positivisten pleiten hiervoor o vb. Gottfredson ondersteunt “crime-free
criminology”
- Zemiologen (vb. Hillyard en Tombs) willen “criminaliteit” vervangen door “schade”
o Greenfield en Paoli (2013; 2019) kiezen middenweg: strafrechtelijke definities + erkenning
centraliteitschade + pleidooi voor beleidsevaluatie
Wat is criminologie
Formeel voorwerp = wijze waarop de wetenschap wordt bedreven, methode en achterliggende theorie
- Bestaat een specifieke criminologische invalshoek?
o Is criminologie een zelfstandige discipline?
PROBLEMEN BIJ HET FORMEEL VOORWERP
- Multi-, pluri- en/of interdisciplinaire benadering …
o Pluri/multidisciplinair: inzichten en methoden uit diverse wetenschappen o Interdisciplinair: volledige
integratie van diverse disciplines
- MAAR interdisciplinariteit is moeilijk te realiseren
MATERIEEL VOORWERP: DE CRIMINOLOGIE BESTUDEERT:
- De fenomenen criminaliteit en onveiligheid o de fenomenologie ervan (criminografie) en o de samenhang ervan
met sociaal-structurele en individu-gebonden kenmerken (etiologie)
- De benoemingsprocessen van criminaliteit
- De wijze waarop de samenleving tegen deze criminaliteit reageert via preventie, misdaadbestrijding, bestraffing,
nazorg en andere private reacties
o In de VS ook bekend als criminal justice studies
PROBLEMEN BIJ HET MATERIEEL VOORWERP
- Definitie van criminaliteit is problematisch
- Vele criminologen bestuderen niet alleen statelijk gedefinieerde criminaliteit
o De term “deviantie/afwijkend gedrag” is een alternatieve term
Ontologie
= Hoe kunnen we de werkelijkheid ‘kennen’, en is dat überhaupt wel mogelijk? Wat zijn de ‘bouwstenen’ van de
werkelijkheid? Hoe ziet die eruit?
1. De vorm en de aard van de werkelijkheid
Twee (extreme) ontologische standpunten:
o Objectivisme = dat er slechts een (sociale) realiteit of waarheid bestaat, die niet onder invloed is van
individuen
o Constructivisme = der er meerdere realiteiten of waarheden bestaan. De realiteit is hier subjectief:
(sociale) actoren hebben een cruciale rol in de vormgeving van de (sociale) realiteit.
Vandaag mildere vorm van constructivisme ‘realisme’ vaak gehanteerd
2. Visie op de mens, het mensbeeld
- Objectief versus subjectief
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper taraobelink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
