Indeling van de virussen
I) ds-DNA virussen
A. Zonder enveloppe
o Papillomaviridae
Bv. Humaan papilloavirus (HPV): wratten
Meer dan 100 verschillende HPV: huidpapilloma, genitale papilloma,
baarmoederhalskanker
o Polyomaviridae
Bv. Muis polyomavirus kanker in muizen
Simian virus 40 (SV40)
o Adenoviridae
Al 86 typer bekend
Milde symptomen: luchtweginfecties (vnl kinderen), conjunctivitis
(oogbindvliesontsteking)
Gebruikt om virale vaccins te maken (genetisch gemodificeerd)
B. Met enveloppe
o Herpesviridae: latente aanwezigheid komen terug bij verzwakking
- Herpes simplex I en II: orale en genitale herpes (vaccin in ontwikkeling)
- Varicella zoster: aterpokken en gordelrood (levend verzwakt virus vaccin)
- Cytomegalovirus: asymptomatisch maar gevaarlijk bij zwangerschap
Afwijkingen foetus: gehoor- en gezichtsvermindering, mentale retardatie
Nog geen vaccin
- Epstein-Barr virus (EBV): asymptomatisch bij jonge kinderen (griepje), meer
symptomen naarmate men ouder wordt = klierkoorts = kusjesziekte (nog geen vaccin)
o Poxviridae
- Variola-major virus: zwarte pokken | Variola-minor virus: witte pokken
o Overdracht via inademing, etter van puisten, matrassen
o Incubatie 6-22 dagen
o Eerste 4 dagen geen puisten, wel grieperig
o Stadia: maculae, papulae, vesiculae, pustels, crustae
Vlekje, uitsteeksels, met vocht gevulde blaasjes, etter, litteken
o Genetisch zeer stabiel vaccin
- Vaccinia virus: koepokken ≈ Variola
o Doormaken = bescherming tegen Variola
vaccineren
- Orfvirus: geiten en schapen
besmettelijk voor de mens blaarvorming
, II) ss-DNA virussen, zonder enveloppe
o Parvoviridae
Kleinst gekende virussen
Bv. Parvovirus B19 (picodnavirus): vijfde ziekte bij kinderen (koorts en huiduitslag)
Adeno Associated virus (AAD)
III) ds-RNA virussen, zonder enveloppe
o REO: respiratory, enteric orphanvirusses
Respiartoire en gastrointestinale infecties
Bv. Rotavirus: ernstige diarree bij kleine kinderen dehydratatie te zien aan kleine
fontanel
Vaccin beschikbaar
IV en V) ss-RNA virussen
A. Zonder enveloppe
o PicoRNAviridae
- Enterovirussen: besmetting via faeces
o Poliomyelitisvirus: kinderverlamming (hoe ouder, hoe meer kans op
verlammnig)
o ECHO-virussen: verschillende ziekten, voornamelijk bij kinderen (myocarditis,
meningitis, enteritis)
o Coxsackievirussen: verschillende ziekten
Virale meningitis, exanthema, Type A: hand, foot and mouth disease bij jonge kinderen: blaren
myocarditis …. Type B:ziekte van Bornholm
- Rhinovirussen: verkoudheid
- Calicivirussen
- Hepatovirussen: hepatitis A virus
B. Met enveloppe
IV (+ sense)
o Coronaviridae
- Algemene milde ziekteverschijnselen bv. Verkoudheid
- Subtype SARS (severe acute respiratory syndrome)
- Meest voorkomende symptomen: koorts, droge hoest, vermoeidheid
- Minder vaak voorkomend: pijn, keelpijn, diarree
- Meest ernstige symptomen: kortademigheid, pijn op de borst, aangepast spraak of
bewegingsvermogen
o Togaviridae
- Alfavirussen
Bv. Chi kungunya: overgedragen door muggen artritis, encephalitis, uitslag, koorts
- Rubivirussen
Bv. Rubella virus: rode hond = onschuldige kinderziekte met koorts en rash
Gevaarlijk tijdens zwangerschap ernstige aangeboren afwijkingen
Vaccin beschikbaar
I) ds-DNA virussen
A. Zonder enveloppe
o Papillomaviridae
Bv. Humaan papilloavirus (HPV): wratten
Meer dan 100 verschillende HPV: huidpapilloma, genitale papilloma,
baarmoederhalskanker
o Polyomaviridae
Bv. Muis polyomavirus kanker in muizen
Simian virus 40 (SV40)
o Adenoviridae
Al 86 typer bekend
Milde symptomen: luchtweginfecties (vnl kinderen), conjunctivitis
(oogbindvliesontsteking)
Gebruikt om virale vaccins te maken (genetisch gemodificeerd)
B. Met enveloppe
o Herpesviridae: latente aanwezigheid komen terug bij verzwakking
- Herpes simplex I en II: orale en genitale herpes (vaccin in ontwikkeling)
- Varicella zoster: aterpokken en gordelrood (levend verzwakt virus vaccin)
- Cytomegalovirus: asymptomatisch maar gevaarlijk bij zwangerschap
Afwijkingen foetus: gehoor- en gezichtsvermindering, mentale retardatie
Nog geen vaccin
- Epstein-Barr virus (EBV): asymptomatisch bij jonge kinderen (griepje), meer
symptomen naarmate men ouder wordt = klierkoorts = kusjesziekte (nog geen vaccin)
o Poxviridae
- Variola-major virus: zwarte pokken | Variola-minor virus: witte pokken
o Overdracht via inademing, etter van puisten, matrassen
o Incubatie 6-22 dagen
o Eerste 4 dagen geen puisten, wel grieperig
o Stadia: maculae, papulae, vesiculae, pustels, crustae
Vlekje, uitsteeksels, met vocht gevulde blaasjes, etter, litteken
o Genetisch zeer stabiel vaccin
- Vaccinia virus: koepokken ≈ Variola
o Doormaken = bescherming tegen Variola
vaccineren
- Orfvirus: geiten en schapen
besmettelijk voor de mens blaarvorming
, II) ss-DNA virussen, zonder enveloppe
o Parvoviridae
Kleinst gekende virussen
Bv. Parvovirus B19 (picodnavirus): vijfde ziekte bij kinderen (koorts en huiduitslag)
Adeno Associated virus (AAD)
III) ds-RNA virussen, zonder enveloppe
o REO: respiratory, enteric orphanvirusses
Respiartoire en gastrointestinale infecties
Bv. Rotavirus: ernstige diarree bij kleine kinderen dehydratatie te zien aan kleine
fontanel
Vaccin beschikbaar
IV en V) ss-RNA virussen
A. Zonder enveloppe
o PicoRNAviridae
- Enterovirussen: besmetting via faeces
o Poliomyelitisvirus: kinderverlamming (hoe ouder, hoe meer kans op
verlammnig)
o ECHO-virussen: verschillende ziekten, voornamelijk bij kinderen (myocarditis,
meningitis, enteritis)
o Coxsackievirussen: verschillende ziekten
Virale meningitis, exanthema, Type A: hand, foot and mouth disease bij jonge kinderen: blaren
myocarditis …. Type B:ziekte van Bornholm
- Rhinovirussen: verkoudheid
- Calicivirussen
- Hepatovirussen: hepatitis A virus
B. Met enveloppe
IV (+ sense)
o Coronaviridae
- Algemene milde ziekteverschijnselen bv. Verkoudheid
- Subtype SARS (severe acute respiratory syndrome)
- Meest voorkomende symptomen: koorts, droge hoest, vermoeidheid
- Minder vaak voorkomend: pijn, keelpijn, diarree
- Meest ernstige symptomen: kortademigheid, pijn op de borst, aangepast spraak of
bewegingsvermogen
o Togaviridae
- Alfavirussen
Bv. Chi kungunya: overgedragen door muggen artritis, encephalitis, uitslag, koorts
- Rubivirussen
Bv. Rubella virus: rode hond = onschuldige kinderziekte met koorts en rash
Gevaarlijk tijdens zwangerschap ernstige aangeboren afwijkingen
Vaccin beschikbaar
