Een uitgebreide samenvatting van alle lessen en powerpoint in volzinnen uitgeschreven. Hiermee haalde ik een 18/20 in eerste zit en geeft ondersteunende context bij de powerpoint!
INTERNATIONALE POLITIEK SINDS 1945
KLEURCODES OP SLIDES
® Rood: volledig = dag/maand/jaar
Þ DATA: HOE NAUWKEURIG INSTUDEREN?
Þ bv. Val van de Berlijnse Muur: 9.11.1989
® Groen: maand + jaar
Þ bv. Cubacrisis, oktober 1962
® Blauw: jaartallen
Þ bv. presidentschap B. Obama (2009 – 2016)
® Geen kleurcode? Gebeurtenissen kunnen situeren in juiste decennium en in vergelijking met
andere gebeurtenissen
LEADERS VERENIGDE STATEN SOVJET UNIE
1933 – 1941 // Franklin D. Roosevelt Joseph Stalin 1924 - 1953
1941 – 1945 + 1945 // Franklin D. Roosevelt Georgy Malenkov 1953 - 1953
1945 – 1953 // Harry S. Truman Nikita Khrushchev 1953 - 1964
1953 – 1961 // Dwight D. Eisenhower Leonid Brezhnev 1964 - 1982
1961 - 1963 John F. Kennedy Yuri Andropov 1982 - 1984
1963 – 1969 // Lyndon B. Johnson Konstantin Chernenko 1984 - 1985
1969 – 1973 + 1973-4 // Richard M. Nixon Mikhail Gorbachev 1985 - 1991
1974 - 1977 Gerald R. Ford
1977 - 1981 Jimmy Carter
1981 – 1989 // Ronald Reagan
1989 - 1993 George Bush
1993 – 2001 // Bill Clinton
2001 – 2009 // George W. Bush
2009 – 2017 // Barack Obama
2017 - 2021 Donald J. Trump
2021 - Joseph R. Biden
HOOFDSTUK 1: HET BROZE BONDGENOOTSCHAP TUSSEN DE
GROTE 3 VALT UIT ELKAAR
OP WEG NAAR DE KOUDE OORLOG IN 6 TOPONTMOETINGEN
WAAROM TOCH BEGINNEN BIJ WO2 (EN NIET PAS ER NA)?
® Radicale transformatie van de wereldorde als gevolg van WOII:
Þ Ontstaan van het bondgenootschap en eerste tekenen van breuken in het
bondgenootschap = aanloop naar Koude Oorlog
® Overstijgen van West-Europees perspectief op WOII:
Þ Focus op ontwikkelingen in Centraal-en Oost-Europa
Þ o.a. sterk hertekende grenzen
Þ Focus op ontwikkelingen in Stille Zuidzee (de ‘Pacific War’)
ONTSTAAN VAN HET BONDGENOOTSCHAP TUSSEN DE ‘GROTE DRIE
,I
NTERNATIONALE POLITIEK
SINDS 1945
Les 1: 16/02
Foto 1: inhuldiging standbeeld van Stalin in Volgograd (eerder Stalingrad). Echte naam van Jozef
Stalin = Jughashvili (etnisch Georgiër).
WOII = de grote vaderlandsoorlog (in rusland).
Foto 2: palestijnse jongeren gooien stenen tegen Israëlische troepen in Jenin: is een symbool van
de eerste en tweede intifada = een series van opstanden en rellen van Palestijnen tegen de
Israëlische bezetting.
Foto 3: Peruviaanse betogingen tegen de president Dina Boluarte die al lang aanhouden nadat de
vorige president werd afgezet en zij toenmalig vicepresident was. Ze willen de oude president
terug.
Foto 4: minister van BZ Rusland: Sergej Lavrov = een zeer trouwe bondgenoot van V. Poetin. Hier
samen op de foto met de Minsiter BZ van Zuid-Afrika Pandor. Ze gaan samen militaire oefeningen
organiseren. Alhoewel Rusland onder zware sancties van Europa valt, probeert ze wel nog steeds
banden te scheppen met andere landen in de wereld.
Foto 5: Na machtsovername van de Taliban (opnieuw) in Afghanistan probeerden heel veel
burgers te vluchten. Afghanistan is a failed state.
Foto 6: Nelson Mandela en Desmond Tutu: anti apartheidsstrijd in Zuid-Afrika. Zie later.
Foto 7: Koreaanse oorlog: 1950-1953
Foto 8: Vietnam oorlog
1972, vorig jaar 50 jaar geleden
Heel bekende foto: the terror of war
Meisje levend verbrand met napalm, maar vandaag tot steeds alive and well
Foto 9: Ayatollah Ruhollah Khomeini in 1979 in de Iraanse revolutie. Na ballingschap komt hij
terug naar Iran en wordt die op deze manier ontvangen door de bevolking. Nr verwijzing van het
overlijden van Mahsa Amini omdat ze haar hoofddoek niet nr behoren droeg.
Foto 10: Fidel Castro. Cubaanse revolutie: 1959 deze bracht Castro aan de macht.
Cuban Missile Crisis: oktober 1962. Het koudste moment in de Koude oorlog. Chroesjtsjov en JF
Kennedy.
Foto 11: 1989 The Tiananmenplein (plein van de hemelse vrede), Beijing, protests door Chinese
studenten. Man probeert zelf tanks tegen te houden.
Foto 12: Israëlische - palestijnse kwestie: L. Yassr Arafat. = voormalig president van Palestina. M.
= Shimon Peres en R.: Yitzhak Rabin. Ze krijgen samen de Nobelprijs vr de vrede 1974.
Foto 13: Michael Gorbatsjov en Ronald Reagan bij ondertekening van het INF treaty (ANF
overeenkomst), 1987 nog in Koude Oorlog (KO). Een van de belangrijke overeenkomsten om
wapenwedloop te beëindigen, af te bouwen. Ondertussen zijn beiden overleden.
1
,Hoofdstuk 1
Het broze bondgenootschap tussen de 3 grote valt uit elkaar.
A. Ontwikkelingen op het Europese continent
We beginnen iets voor 1945. Schets van hoe tijdens WOII eig al de zaadjes werden gepland voor
wat later de KO werd. Geen consensus over wanneer KO begonnen is, wel over het einde:
9/11/1989 val van de Berlijnse muur. 6 topontmoetingen tijdens of net na WOII werd er enerzijds
over samenwerking gesproken, maar anderzijds werd ook meteen heel duidelijk dat er grote
onoverbrugbare meningsverschillen waren tussen de grote 3: VK, USA en Sovjet Unie (Churchill,
Roosevelt en Stalin).
Waarom toch beginnen tijdens de WOII? 2 redenen
1) Er werden tijdens deze ontmoetingen afspraken gemaakt tussen de grote 3 waardoor de hele
politieke wereldorde radicaal veranderde. De internationale architectuur hoe ze er nu nog in grote
mate uit ziet, werd toen de grondvesten gelegd. Het was enerzijds een ontstaan van een
ontzettend belangrijk bondgenootschap tussen de grote 3, maar ook al de eerste tekenen
vormden van breuken in dit bondgenootschap die aanleiding hebben gegeven nr de KO.
2) Overstijgen van West-Europees perspectief op WOII:
Hertekende landsgrenzen in Centraal- en Oost-Europa
Aandacht geven aan impact van WOII voor de andere werelddelen. Kijken nr ontwikkelingen Stille
Zuidzee: Paci c War.
WOII was een globale oorlog: vele slachto ers over de hele wereld
2
fi ff
, Les 2: 16/02
Operatie Barbossa: 22.06.1941
Nazi-Duitsland valt SU binnen op grote schaal via 3 fronten. Dit was een regelrechte schending
van het Molotov-von Ribbentrop pact (aug. 1939) = niet-aanvalspact dat was gesloten tss
Duitsland en SU, genoemd nr beiden ministers BZ.
SU = Sovjet-Unie = USSR = niet enkel Rusland!
Deze inval was een zeer grote verrassing voor grote 3, vooral Stalin. Stalin was zeer paranoïde
man; wantrouwde alles en iedereen. Bleek ook uit terreur van de jaren 30, grote zuiveringen
doorgevoerd van iedere mogelijke opponent, capabele mensen = Goelag. Dus vooral nog ja-
knikkers rondom Stalin. (Generaal Zjoekov = grote held in Rusland vandaag als militair genie =
toen aanvoerder van het Rode leger.)
—> Naar aanleiding van deze inval hebben de 3 het bondgenootschap gesmeed.
Naast MvR pact waren er ook geheime protocollen afgesloten tss SU en Duitsland: over inval van
Polen en wie welke delen zou krijgen en bezetten. SU zouden de Baltische republieken mogen
inlijven.
De inval van de nazi’s in Polen is op het Europees continent aangenomen als de start van WOII,
kort na MvR pact, 1939.
OPERATIE BARBOSSA WAS EEN GROTE VERRASSING OP 3 VLAKKEN
Timing: (Stalin) hij was zodanig verrast ondanks vele interne/externe waarschuwingen aan
hem. Extern: Churchill en intern: zijn inlichtingendiensten. Hij negeerde al deze. Stalin zou het
wel vermoed hebben maar dacht meer tijd te hebben. Hij bleef grondsto en leveren aan Nazi-
Duitsland: olie en hout. Door deze soort relaties te onderhouden dacht hij dat die inval wel niet
zou gebeuren. SU had ook niet-aanvalsverdrag gesloten met Japan. Dus zowel in westen als
oosten; SU = grootste land ter wereld. Aan beide kanten oorlog voeren was onbegonnen werk
en dat wist Stalin ook. Dit niet-aanvalsverdrag met Japan zou Nazi-Duitsland moeten
afschrikken (ontradingsefect) omdat hij in geval van nood al zijn troepen (het Rode Leger aan
de westelijke grens gestationeerd) zou kunnen richten op de nazi’s.
Locatie: (Stalin) drie fronten tegelijk
Gevolg: (Hitler) ontstaan van het bondgenootschap tussen de grote 3
Functie Stalin: Secretaris generaal van de communistische partij van de USSR (= Unie van de
socialistische sovjet republieken) = machtigste functie in SU.
Politbureau van de communistische partij = hét machtsorgaan van een handjevol mensen
(wetgevend en uitvoerende macht — niét democratisch).
KAART: OPERATION BARBAROSSA NIET KENNEN!
Doel van deze aanval:
- 3 miljoen manschappen bij betrokken: naast Duitse troepen, ook Kroatische, Roemeense, nse,
Italiaanse en Hongaarse.
- Noordelijk doel: Leningrad (nu: Sint-Petersburg) innemen.
- Front richting Moskou: ging over het territorium van Oekraïne nu. Met ertussen ook Minsk, nu
Belarus.
- Zuidelijke richting: Donbas en steenkoolmijnen innemen —> Succesvol tijdelijk. Het Kremlin
ook
- Verder oprukken was altijd de bedoeling richting Baku, Azerbeidzjan. Waarom? Olievelden in de
Kaspische zee.
GROTE BONDGENOOTSCHAP WORDT GEBOREN NA OPERATIE BARBAROSSA
Verregaande steun van UK en VS aan SU
Juli 1941: UK-SU akkoord. Heel snel na Barbarossa
3
ff fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ERBkul. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.
