Samenvatting Notities hoorcollege 2 Rechtsfilosofie B
5 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Rechtsfilosofie B (640324B6)
Instelling
Tilburg University (UVT)
betreft een samenvatting van HC2 Rechtsfilosofie B, zeer uitgebreide notities!! Bevat aantekeningen over Lecture 2, extra stof die is behandeld en de jurisprudentie.
Rechtsfilosofie B
HC2: het BverfG: De EU als ‘statenverbond’
Samenvatting week 1:
In welke zin is de EU een unie?
- Teleologische interpretatie
De vraag naar het unie karakter van de EU toets zich juridisch voor naar aanleiding van de
teleologische interpretatie van de verdragen door het europees hof van justitie. Het woord
teologie is afkomstig van het grieks telos, en dat betekend doeleind. In de kern wat het Europese
hof van justitie heeft bedacht met rechtstreekse werking en met de voorrang van europees recht
over nationaal recht is dat, wil je de doelstelling bereiken van de verwerkelijking van een
gemeenschappelijke markt, dan moet je de middelen inzetten die daarvoor nodig zijn. Wil je een
gemeenschappelijke markt op de been brengen, zonder dat de staten mogen treneren, dan heb
je zo iets als rechtstreekse werking en voorrang van europees recht.
Rechtstreekse werking betekend dat individuen, martkburgers van de Europese gemeenschap,
onder bepaalde voorwaarden rechtstreeks aan het verdrag rechten mogen ontlenen die ze
kunnen laten gelden tegen de lidstaten en andere marktburgers van de gemeenschap. Dat staat
haaks op het algemene principe van internationaal recht want in principe hebben alleen staten
rechten en plichten rechten onder verdragen, maar nu kunnen ook burgers rechten ontlenen
onder voorwaarden. Zij kunnen via een prejudiciële procedure de rechten laten gelden tegenover
lidstaten.
- Constitutionele handvest
het europees hof van justitie presenteert zich als een constitutionele rechter. Les verts
formuleert dat er een volwaardige legaliteitscontrole is waarbij het hof van justitie horizontaal
kan toetsen tussen de de instellingen op europees niveau wanneer er een geschil is over bij wie
de bevoedgheden liggen. Maar het hof kan ook verticaal toetsen tussen de lidstaten en de
instellingen van de EU, waar de bevoegdheid ligt. Daarmee wordt er over een constitutionele
handvest gesproken in HR Les verts.
In welke zin is de EU ‘Europees’?
- Grenzen van Europa
Als we kijken naar de kaart van Europa zien we dat Europa is afgebakent tot aan de
oeralgebergte, en daar houdt Europa op. We hebben altijd meegekregen dat Europa X aantal
grenzen heeft, maar dat klopt niet. De oeral als een zogenaamde grens van Europa is een louter
conventionele grens. De grenzen van Europa zijn betwistbaar.
- Democratie
Als democratie volkssoevereiniteit is, wie maakt dan onderdeel uit van het europees volk?
Inleiding
, Het Maastricht-arrest van het BVerfG is zeer omvangrijk en niet alle aspecten van de argumentatie die
daar te berde komen zijn van belang voor deze cursus. De argumen- tatielijn van het arrest die direct te
maken heeft met de vraag naar de normatieve grondslag van het gemeenschapsrecht kan in vier stappen
onderscheiden worden: (1) de autonomie van het gemeenschapsrecht, (2) soevereiniteit als
noodzakelijkbegrip voor recht en politiek, (3) de juridische representatie van het volk en (4) de implicaties
van het arrest voor het gemeen- schapsrecht
In het vorige hoofdstuk hebben we besproken dat het EEG-Verdrag meer is dan enkel een wederkerige
overeenkomst. Het is een autonome rechtsorde, die rechtstreekse werking heeft en tevens boven
nationale wetgeving staat. Het Verdrag wordt bestempeld als een constitutie waarbij het HvJ als
constitutionele rechter optreedt. De teleologische interpretatie van het EEG-Verdrag: wil je een
gemeenschappelijke markt tot stand brengen, dan moet je de middelen inzetten die daarvoor nodig zijn.
De Europese Gemeenschappen ontwikkelden zich voort in het Verdrag van Maastricht en het Verdrag
betreffende de Europese Unie. Bij het ratificeren van het Verdrag van Maastricht stelden verschillende
Duitse onderdanen dat het Verdrag in strijd zou zijn met de Duitse grondwet, ook wel het Grundgesetz. Zij
legden hun klachten neer bij het Duitse constitutionele HvJ: het Bundesverfassungsgericht (hierna:
BVerfG). De klagers stelden dat de grondrechten die in de Duitse grondwet werden gewaarborgd onder
druk komen te staan door het Verdrag. Tevens werd aangevoerd dat met invoering van het Verdrag de
Duitse soevereine staat zou worden bedreigd nu de nieuwe Unie verschillende wettelijke bevoegdheden
heeft gekregen om binnen nationale lidstaten te oordelen. Hiermee zouden de bevoegdheden die
eigenlijk behoren tot de wetgevende macht worden neergelegd bij de regering (uitvoerende macht). Het
BVerfG gaf in het Maastricht-arrest haar visie over de verenigbaarheid van het Verdrag met de Duitse
Grondwet.
De argumenten van het BVerfG kunnen op 3 verschillende manieren worden gegroepeerd:
- De autonomie van het gemeenschapsrecht;
- Het democratieprincipe;
- Representatie volgens BVerfG.
Samenvatting van de redenering van het BVerfG
Het Maastricht-arrest van het BVerfG is zeer omvangrijk en niet alle aspecten van de argumentatie die
daar te berde komen zijn van belang voor deze cursus. De argumentatielijn van het arrest die direct te
maken heeft met de vraag naar de normatieve grondslag van het gemeenschapsrecht kan in vier stappen
onderscheiden worden: (1) de autonomie van het gemeenschapsrecht, (2) soevereiniteit als
noodzakelijkbegrip voor recht en politiek, (3) de juridische representatie van het volk en (4) de implicaties
van het arrest voor het gemeen- schapsrecht.
Na WOII, met het opstandkomen van het bondsrepublik van duitsland, had je de trias politica maar er
werd een speciaal gewicht gegeven aan de hoogste rechter. Om goeie redenen, vergeet auschwitz niet.
de gedachte was dat de duitse rechter degene die garant stond voor de rechten van de mens en de
menselijk waardigheid wanneer de andere 2 machten zouden falen in hun democratische gehalte. De
duitse grondwet begint in artikel 1, met de stelling: de menselijke waardigheid is onaantastbaar. Onder de
3 machten geniet het bundesverfassungsgericht (is het grondwettelijk hof van Duitsland) van de aller
grootste respect en waardering van de burgers. Het is niet alleen een hoge raad, het is vooral een
constitutionele rechter.
Wanneer de hoge raad in nederland zou zeggen dat iets niet deugd met het verdrag, dan liggen we daar
niet van wakker. Maar wanneer het bundesverfassungsgericht zegt dat de unie niet deugd, dan liggen de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaelmanai. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
