De disciplines die in de twintigste eeuw als sociale wetenschappen werden erkend, zijn
voortgekomen uit oudere takken van kennis door een proces van scheiding en onderhandeling
tussen verwante en overlappende interessegebieden. Het moderne idee van disciplines zelf ontstond
in de loop van de 19e eeuw door toenemende specialisaties, wetenschap en technisch expertise. Een
discipline kan het best worden omschreven als project: Disciplines waren geen product van de
automatische vooruitgang van de wetenschap, noch waren het ‘natuurlijke’ categorieën. Ze moesten
zichzelf profileren als gezaghebbende leveranciers van beschrijvingen van de wereld. Dit ging met
onzekerheid en conflicten. Zo moesten sociale wetenschappers ‘strijden om het recht om te
definiëren wat als intellectueel gevestigd en cultureel legitiem zal gelden’, niet alleen tussen en
binnen de disciplinaire gebieden, maar ook in de publieke arena. Zowel intellectuele als professionele
overwegingen speelden een wisselwerking in de strijd om legitimiteit, middelen en praktische
expertise
Wat voor project was de disciplinaire formatie in de sociale wetenschappen? 1870-1914
Deze alinea beschrijft de opkomst en ontwikkeling van de sociale wetenschappen, met een nadruk
op de late 18e eeuw tot het einde van de 20e eeuw. In deze periode zochten liberale elites naar een
bron van gezag en rede te midden van historische crises. Deze crises omvatten problemen met
betrekking tot de sociale kwestie, zoals levensomstandigheden die verslechterden als gevolg van de
industrialisatie. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, begonnen sociale wetenschappers zich te
specialiseren in verschillende disciplines.
Deze disciplinaire specialisatie had een paradoxale impact. Aan de ene kant beloofde het de
wetenschappelijke en politieke autoriteit van sociale wetenschappers te vergroten door hun focus te
verkleinen en hen te distantiëren van politieke druk. Aan de andere kant sneed deze strategie de
wortels af van de morele en politieke wereld die het sociale wetenschapsproject voedde. Niettemin
bleven deze specialisten in zekere zin verbonden met het begrip van het gewone volk, vooral als ze
probeerden dat begrip te beïnvloeden.
Een belangrijke bron van wetenschappelijke autoriteit voor sociale wetenschappen was de opkomst
van de evolutionaire biologie, met name de theorie van Charles Darwin. Deze theorie maakte het
aannemelijk dat mensen zich aanpassen aan hun omgeving, en dat de samenleving zelf een
organisme is met aanpasbare structuren en functionele behoeften.
Andere disciplines zoals geschiedenis en economie dienden ook als invloedrijke bronnen voor sociale
wetenschappen. De economie, in het bijzonder, werd getransformeerd door het marginalisme, dat
de economie beschouwde als een zelfregulerend systeem van marktkeuzes. Dit hielp de klassieke
politieke economie te evolueren tot de gespecialiseerde discipline die we vandaag kennen als de
economie.
De sociologie ontwikkelde zich deels vanuit dezelfde sociaalhistorische context, en sociologen
begonnen de sociale fundamenten van cohesie en vooruitgang in de moderne samenleving te
onderzoeken. In Duitsland leidde het debat over methoden tussen aanhangers van de Oostenrijkse
marginalistische economie en de Duitse historische economie tot de opkomst van een creatieve
groep sociologen, waaronder Max Weber en Georg Simmel.
De ondersteuning voor deze disciplinaire agenda's kwam voornamelijk van universitaire systemen,
maar ook van externe instellingen zoals banken, vakbonden, scholen, enzovoort, die sociale
Classificatie: Corporate
, wetenschappers werk en onderzoeksmogelijkheden boden. Deze driehoekige basis - de academie, de
markt en politieke en sociale instellingen - veroorzaakte echter ook spanningen.
In de VS probeerde het disciplinaire project vaak om deze externe locaties te koloniseren voor
academische sociale wetenschappen, en academische graden werden steeds belangrijker. Dit leidde
tot versterking van disciplinaire verschillen.
In Europa was er minder expansie van universiteiten en waren er strakkere controles door centrale
overheidsinstanties, waardoor de sociale wetenschappen minder benoemingen kregen. Filosofie en
geschiedenis bleven concurrenten en paden naar vooruitgang in Europa, en deze disciplines bleven
een centraal onderdeel van de opleiding van sociale wetenschappers, wat bijdroeg aan hun
intellectuele diepgang en levensduur.
Between science and the humanities
Deze alinea gaat over de evolutie van de sociale wetenschappen en hoe deze discipline zich heeft
ontwikkeld in relatie tot verschillende kennisdomeinen, methodologieën en ethische waarden. Het
begint met de nadruk op het belang van wetenschap als het middel waarmee sociale
wetenschappers hun doelen nastreefden, waaronder het uitoefenen van liberale invloed, het
verwerven van intellectuele autoriteit en het verkrijgen van erkenning binnen academische kringen.
Deze ambitie leidde echter tot een grotere scheiding tussen wetenschappelijke en humanistische
vormen van kennis.
Het positivisme, gebaseerd op het idee dat geldige kennis alleen kon voortkomen uit zintuiglijke
waarneming en logische denkprocessen, stelde dat alleen wetenschap dergelijke geldige kennis kon
bieden. Dit resulteerde in pogingen om methoden te ontwikkelen binnen de sociale wetenschappen
die vergelijkbaar waren met die van de natuurwetenschappen. In landen als Engeland, Frankrijk en
de Verenigde Staten werden psychologen en marginalisten aangetrokken tot laboratoriummethoden
en toepassingen van fysieke wetenschap in economie.
Echter, de wens om de sociale wetenschappen te modelleren naar de natuurwetenschappen stuitte
op uitdagingen bij het definiëren van wat als wetenschappelijk kon worden beschouwd, en hoe
wetenschap zich verhield tot ethische en beleidskwesties. Religieuze idealen, vooral in Engeland en
de Verenigde Staten, zagen wetenschap als een middel voor aardse verlossing.
Tegen het einde van de 19e eeuw en in de vroege 20e eeuw werden de oorspronkelijke paradigma's
van de sociale wetenschappen aangevallen door specialisten met uiteenlopende intellectuele en
politieke verplichtingen. Uniforme menselijke vooruitgang en het begrip wetenschap zelf werden in
twijfel getrokken. Ernst Mach en Karl Pearson argumenteerden dat zintuiglijke ervaring geen exacte
weergave van de werkelijkheid bood. Het neopositivisme stelde dat wetenschap universele wetten
kon ontwikkelen door abstractie en generalisatie.
Max Weber bracht een evenwicht tussen deze ideeën door te beweren dat sociale wetenschappen
zowel causale als generaliserende wetenschappen konden zijn en dat waarden diep verweven waren
met sociaal-wetenschappelijk werk.
In het algemeen hebben academische sociale wetenschappers vaak geprobeerd expliciete
partijdigheid te vermijden en hebben ze de rol van technisch expert aangenomen, vooral in de
Amerikaanse context. Dit heeft geleid tot een verdeeld intellectueel veld waarin de
geesteswetenschappen een tegenidentiteit hebben geconstrueerd rond waarden. Dit benadrukt de
complexiteit van de sociale wetenschappen en hun relatie tot andere kennisgebieden en
maatschappelijke invloeden.
Classificatie: Corporate
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisechantalalma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
