H3: EIWITTEN VN STRUCTUUR NR FUNCTIE VIA
OPVOUWING EN COMPLEXVORMING
3.1. INLEIDEND OVERZICHT: VN BOUWSTENEN NR FUNCTIONELE
BIOMOLECULE
Functioneel eiwit: functie ~ structuur
eiwit
- unieke primaire structuur
o ppk met spec lengte en volgorde vn AZ
- macromoleculen & biopolymeren
- bouwstenen (20 ᾳ-AZ) via peptidenbindingen cov op mekaar gekoppeld =>
peptide
opgevouwen eiwit
- sec en tert structuur (≠ niveaus en complexiteit onderscheiden)
correcte opvouwen eiwit associëren/in interactie gaan/stabiele complex vormen met
andere/identieke eiwitten
- quaternaire structuur
3.2. PRIMAIRE STUCTUUR VN EIWIT
UNIEKE AMINOZUURSEQUENTIE VN EIWIT
Proteïne/eiwit
= unieke genetisch bpld AZseq
- Synthese dr ribosomen: peptidebindingen (= cov) tss AZ
- Spec volgorde bpld dr genetische code (eiwit = vertaling vn info in gen)
o Prim structuur bevat alle info vr functioneel eiwitten DUS bplt finale
tertiaire/3D-structuur
- Verschillen vn elke eiwit in samenstelling (= # vn elk AZ) en in lengte (= # AZ)
(Insuline = 1ste eiwitseq die men heeft kunnen achterhalen)
Opvouwing wordt grotendeels gebaseerd op:
Zwakke krachten tss -NH en -CO vn peptide binding = sec structuur
Zwakke kracht tss functionele groepen op zijketens = tert structuur
GROOTTE & SAMENSTELLING VN NATUURLIJK VOORKOMENDE EIWITTEN
Grootte:
gem tss 100-1000 AZ in eiwit
- Min 40-100 AZ nodig vr opvouwen tot stabiele 3D-structuur
- meer dan 1000 AZ = meer kans op fouten & kost meer tijd (natuur: zo efficiënt
mogelijk werken)
, - Titine = ‘giant protein’ = >27 000 AZ
o in spieren en doet spier uittrekken en daarna terug relaxeren
Samenstelling:
Meest voorkomende = Leu, Ala, Gly, Val, Ser, Glu
Zeldzaam = Met (vaak 1ste AZ),
Trp (aromatische keten => groot en niet overal in eiwit past)
Cys (2 knn samen S-brug vormen)
=> hebben spec eig
AZ in pkk hebben een … :
meer een functionele rol:
o wnr AZ die met hun chem vinger op contactopp zijn, niet meer aanw zijn
Meer een structurele rol:
o apolaire zijketens wijzen nr binnen/nr centrum vn ppk
o polaire zijketens zullen aan opp voorkomen
3.3. SECUNDAIRE STRUCTUUR
= lokale opvouwing / lokale ruimtelijke organisatie in ppk
- dr zwakke/niet-cov krachten !!
BEPERKTE ROTATIES ROND COV BINDINGEN VN POLYPEPTIDERUGGENGRAAT
niet willekeurig, niet alles is mogelijk:
1.BEPERKING VN ROTATIES ROND 3 COV BINDINGEN IN PPKRUGGENGRAAT
- rond cov bind tss N en Cᾳ = ϕ phi
o => 2 draaiingen mogelijk:
Transconfiguratie vn R-groepen
ω = 180° (= rotatiehoek)
R-groepen ver vn mekaar => niet in mekaars weg
hoe volumineuzer R, hoe groter beperking in rotatie
Cisconfiguratie vn R-groepen
ω = 0°
R-groepen staan in mekaars weg
sterische hinder!! hoger dus minder E gunstig (alleen
proline min verschil)
! behalve vr proline kan dit niet
<= die staat al in hoek (dr aromatische keten)
in cis of trans => maakt niet uit, allebei sterische hinder
- rond cov bind tss Cᾳ en CO = ψ psi
- rond cov bind tss CO en NH = ω omega (=eig peptidebinding)
o beperking dr resonantie
(= elektronendelokalisatie: e- verspringen over O, C en N)
=> peptidebinding krijgt partieel dubbelingskarakter
Welke waarden mogelijk voor de hoeken?
- ω-hoek = 180°: ligt vast <= willen alleen in trans staan
- ϕ en ψ, rotatie mogelijk: hoeken knn veranderen vn waarde <= vlakken vn AZ tov
mekaar knn bewegen
o waarde afh vn rotatiehoeken vn dihedrale hoek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneleenverhaeghe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.