Samenvatting Geschiedenis, HAVO/VWO, Memo 1A (exemplaar uit 2019) isbn 9789402056679 - Hoofstuk 2 De Grieken - Tijd van de Grieken en Romeinen: Paragraaf 2.1 t/m 2.4 (Het leven in een Griekse stadstaat, Politiek in Athene, Religie, wetenschap en filosofie, De verspreiding van de Griekse cultuur)
Samenvatting Geschiedenis
HAVO/VWO
Memo 1A (exemplaar uit 2019) isbn 9789402056679
Hoofstuk 2 De Grieken
Tijd van de Grieken en Romeinen
Paragraaf 2.1 t/m 2.4 (Het leven in een Griekse stadstaat, Politiek in
Athene, Religie, wetenschap en filosofie, De verspreiding van de Griekse
cultuur)
§2.1 Het leven in een Griekse stadstaat
Stadstaat Een stad (met het omringend gebied) die zichzelf bestuurt.
Polis (meervoud: poleis) Griekse woord voor stadstaat: een stad (met het omringend gebied) die
zichzelf bestuurt.
Noem eigenschappen 1. 700 verschillende stadstaten.
van Griekse stadstaten. 2. Een stadstaat bestond uit een stad met omringend land en werd in
(7) het Grieks een polis genoemd.
3. De stadstaten werden van elkaar gescheiden door bergketens en
water.
4. De meeste waren heel klein en telden niet meer dan 1.000
inwoners; alleen Sparta en Athene waren veel groter.
5. Iedere polis had een eigen bestuur en eigen wetten.
6. In iedere polis sprak men Grieks
7. Vereerde men dezelfde goden en bouwde men op dezelfde manier
tempels.
Ongelijkheid Verschillen tussen mensen in bezit, macht of rechten.
Slavernij Systeem waarin mensen het eigendom zijn van iemand anders en dus
onvrij zijn en geen rechten hebben.
Burgerrecht (bij de Het lidmaatschap van een polis. Alleen volwassen vrije mannen die
Grieken) geen vreemdeling waren, hadden burgerrecht.
Wie hadden er wel en Er was grote ongelijkheid tussen mensen. Alleen mannen die uit de
geen burgerrechten in stad zelf afkomstig waren hadden burgerrechten!
Griekenland? Vrouwen, vreemdelingen en slaven hadden geen burgerrecht.
Noem 3 feitjes over de Slaaf werd je door oorlog of geboorte.
slavernij in Griekenland. Werken in landbouw, mijnen, huishouden, als arts of leraar.
Heel soms vrijgelaten of zichzelf vrijkopen.
Noem 5 feitjes over Alleen voor mannelijke burgers.
burgerrechten. Ze moesten in tijd van oorlog de stad helpen verdedigen.
In ruil daarvoor mochten ze meebeslissen over het bestuur.
In het begin mochten maar weinig mannen meepraten. Om de stad te
verdedigen moest je eigen wapens en harnas hebben.
1
, Later kregen in sommige stadstaten ook arme boeren en
handwerkslieden inspraak; zij waren onmisbaar voor de oorlog.
Hoe zag het leven in een 1. De meeste mensen leefden van de landbouw. Ze verbouwden vooral
Griekse stadstaat eruit? graan, druiven en olijven.
Vertel over 5 aspecten 2. Ook veel handel: aardewerk, wijn en olijfolie en kochten dan graan in.
wat. Ze hadden overal langs de kusten handelscontacten.
3. De taakverdeling was heel strikt. De man was het hoofd van het
gezin. Hij zorgde voor het inkomen, bijvoorbeeld als boer of
handelaar. Ook bepaalde hij met wie zijn dochters trouwden.
4. Rijke jongens kregen uitgebreid onderwijs. Jongens uit arme gezinnen
kregen minder lang onderwijs, meisjes vaak helemaal niet.
5. Vrouwen hadden minder rechten dan mannen.
Zij stonden altijd onder toezicht van een man, meestal hun vader
of echtgenoot, en mochten niets doen zonder zijn toestemming.
Vrouwen in rijke families moesten in huis blijven.
Meisjes trouwden vroeg, soms al op hun veertiende.
Bij arme vrouwen werkten wel vaak buitenshuis.
§2.2 Politiek in Athene
Politiek De manier waarop een land of een stad besluiten neemt.
Beschrijf 4 verschillende 1. Begin vaak een monarchie. Dit is een vorm van bestuur met een
manieren waarop een erfelijke koning aan het hoofd. Een raad van ouderlingen (wijze oude
Griekse stadstaat kon mannen) hielp hem bij het bestuur.
worden bestuurd 2. Daarna ontstond de aristocratie. Een vorm van bestuur waarbij een
kleine groep mensen met voorrechten (edelen) de macht heeft. Dat
gebeurde toen sommige vrije mannen meer inspraak eisten in ruil
voor het verdedigen van de stad. Deze edelen kwamen een paar keer
per jaar samen en namen dan gezamenlijk beslissingen. De edelen
kregen, net als de koning vroeger, advies van een raad van
ouderlingen.
3. Tirannie: één man heeft alle macht in handen. Athene werd een
tijdlang bestuurd door een tiran.
4. Democratie bij de Grieken: Een vorm van bestuur waarbij alle
volwassen mannen met burgerrecht mogen meebeslissen in de
politiek. Hoe dit ontstond:
Rond 590 v.C. werd in Athene besloten dat voortaan ook
‘gewone’ burgers moesten meevechten.
Deze boeren en handwerkslieden eisten dat ze in ruil daarvoor
mochten meebeslissen. Eerst nog verzet edelen.
Volksvergadering Een officiële bijeenkomst van (vertegenwoordigers van) het volk, waar
politieke besluiten worden genomen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merel3P. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.