Dit is een samenvatting van het vak 'Politieke, sociale en culturele geschiedenis' voor het eerste jaar sociaal werk op de Karel de Grote Hogeschool. We werkten in hoorcolleges met verschillende soorten vragen en begrippen. Uit deze vragen en begrippen nam de docent er voor op het examen. Deze staa...
inleiding
Ancien Régime - 1750 (FR maakt einde aan AR)
- maatschappelijke orde: god en traditie
- zelfvoorzienend: autarkisch
- standensamenleving: juridische ongelijkheid
- adel en clerus = eigen wetten
- predemocratisch en prekapitalistisch
Standenmaatschappij - juridische ongelijkheden
- sterke socio economische ongelijkheid
- 3 standen: adel, clerus, burgerij
- geboorte bepaald stand
- nieuwe elite: adel + burgerij
e
imperialisme - ± 1885: 2 IR
- internationalisering van kapitalisme
- uitbuiting en onderdrukking in kolonies: sociale kwestie
- sociaal darwinisme
- motief: grondstoffen en afzetmarkten
- conferentie van Berlijn: Westen verdeelt Afrika
e
sociale kwestie - 19 eeuw
- donkere, negatieve kan van de vooruitgang van de
economie
- politieke ordening en samenleving
- verzet arbeiders
- proletarisering: toestand waar je niets hebt behalve
spierkracht (cottage industry)
burgerlijke rechtsstaat - juridische gelijkheid
- scheiding der machten
- wetten beschermen burgers
- overheid en burger gebonden aan recht
- 1885
Wall street crash - 1929, VS
- beurscrash
- financiële afloop WO I
- speculatiedrift
- economische crisis tot na WO II
- gevolg: grote depressie à New Deal (Roosevelt)
vijfjarenplannen in de Sovjetunie - vanaf 1928
- Stalin
- Staat bepaalt wat en hoe
- Planeconomie (dwang, opstanden, doden)
- Collectivisering landbouw
- oorlogseconomie
Tien an men-plein - 1989
- plein van de Hemelse vrede in Peking
- protest tegen almacht Chinese communistische partij
- willen democratischer China
- aanleiding: overlijden voormalig secretatis generaal
- brutale en bloederige repressie
Tahrirplein - Egyptische revolutie: Arabische lente
- 2011
- protest tegen geweld regering: tegen corruptie, arbeid
- tijdens Jasmijnrevolutie
- vrije meningsuiting
- roep tot democratie: mensenrechten
- doet denken aan FR
Fukuyama - 1992
, 2
- the end of history and the last man
- einde van de geschiedenis en de laatste mens
- aanleiding: Val Berlijnse muur
- Amerikaanse economie is superieur (liberaal)
- nooit meer conflicten bij zelfde ideologie
- tegengesproken door Huntington
Huntington - 1996
- the clash of civilizations / de botsing der beschavingen
- Amerikaans politicoloog
- Weerlegt Fukuyama
- Er komen nog oorlogen over cultuur en religie
- Westen ó Islamfundamentralisten
- Voorspelt nine eleven / Charlie Hebdo
1750
economie
commons - onbebouwd land
- gemene gronden
- gratis gebruik is levensnoodzakelijk
- ontstaan sociale problemen bij verdwijning
- grond dat van niemand is
- belangrijk voor economie
enclosures - commons worden privé bezit
- sociaal drama, armoede
- ontstaan agrokapitalisme
- rijke grootgrondbezitters investeren in industrie (IR)
- boeren worden loonknecht / loonarbeider
Thomas Malthus - Malthusiaans Plafond / catastrofe (bevolkingsgroei groter
dan groei levensmiddelen)
e
- 18 eeuwse Brit
- beschrijft demografie
- oorlogen breken uit
- slechte oogst à gevolg honger en ziekte
- ongelijk
Autarkie - streven van een land naar economische onafhankelijkheid
van andere landen
- zelfvoorzienend
- geen import / export
- artisanaal (met de hand gemaakt)
Cottage Industry - economie op het platteland
- weinig voordelen: lage lonen, risico’s,…
- bijverdienste voor boeren
- arbeidskracht aanbieden op arbeidsmarkt
- voordelen koopman – ondernemer: lage investering, grote
winsten
- = huisnijverheid
boer-thuiswerker - boer heeft het financieel moeilijk
- bijverdienste
- cottage industry
- opdracht van koopman – ondernemer
- geen bescherming: economisch risico
- proletarisering: niets om aan de kost te doen behalve
spierkracht
koopman-ondernemer - boer – thuiswerker
- lage investering
, 3
- hoge winsten
- cottage industry
- nauwelijks risico’s
- winst
proletariaat - bezitloze klasse
- niets om aan de kost te komen, behalve eigen spierkracht
- arbeidskracht aanbieden op arbeidsmarkt
o afhankelijk van wat op de arbeidsmarkt gebeur
- afhankelijk van degene die productiemiddelen bezitten
- sociale ongelijkheid
- kiem sociale kwestie
corporatie, corporatisme, ambacht, - verenigingen van mensen binnen zelfde beroep zonder
gilde tegenstelling WN WG en vermijden concurrentie
- afgeschaft door Wet Le Chapelier (FR)
- meewerken aan stabiele SL
- goede kwaliteit voor consument
- bestaanszekerheid voor producent
- sociale functie: gemeenschappelijke kas om leden bij
ziekte,… te helpen (= SZ)
- geïnstitutionaliseerde solidariteit
manufactuur - produceren voor de handel
- loonarbeiders
- niet voor lokale markt werken
- winst
- begin vrije markt
- atelier (enkele WN voor handel)
- niet gereglementeerd
handelskapitalisme - doel = winst
- opkomst kapitalisme
- zonder handel geen winst
- massaproductie
- nood aan investering (know how)
- verzakelijking arbeidsverhouding
cultuur
obscurantisme - dogma’s: godsdienst is de waarheid waar niemand aan
twijfelt
- rede komt in plaats van dogma’s à verlichting
- magie
- duisternis: onwetende mens
- Ancien Régime heeft dit mogelijk gemaakt (koning was
zogezegd door God gekozen)
reformatie / contrareformatie - voor Ancien Régime
- reformatie
o hervormen van de godsdienst
o Luther (±1500)
- Contrareformatie
o Katholieke kerk gaat protestanten bestrijden
(sterk religieuze orde)
o Vandaag: jezuïeten
- Gevolg: conflicten van godsdiensten (oorlogen
eeuwenlang)
- Sociaal contract sluiten (democratie): Hobbes
- Beeldenstorm: maatschappelijk geweld
verlichting - reactie op obscurantisme
- zelfstandig denken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Itebal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
