Samenvatting
Samenvatting boek 'Zijn wij wel narcistisch genoeg?' voor het vak psychodynamische therapie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Bondige samenvatting van het boek 'Zijn wij wel narcistisch genoeg?'
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 38 pagina's
Voorbeeld 3 van de 38 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting boek “Zijn wij wel narcistisch genoeg?”1 Zijn we allemaal narcistisch geworden?
2 Narcisme: de mythe en daarna
2.1 Psychoanalyse
- Sigmund Freud: Theorie van onbewuste psychische processen ontwikkeld o.b.v. het
luisteren naar zijn patiënten.
- Wees de patiënten ook op hun weerstanden (= drempels die iemand die in analyse gaat
zelf opwerpt tegen het proces van zelfontdekking)
- Vrije invallen, dromen en symptomen worden geduid
Eerste druk van symptomen is in de kindertijd
- Deel van het psychoanalytisch behandelproces is het terugkeren van de verdrongen
vroegkinderlijke motieven en belevingen met behulp van projecties op de persoon
Bedoeling proces = Bewust maken van onbewuste wensen, conflicten en drijfveren
Symptomen met een verdrongen inhoud verdwijnen
- Begrip narcisme wordt gebruikt door Freud om een ontwikkelingsfase in de kindertijd
aan te duiden Hier wordt de basis gelegd voor gezond narcisme
Primair narcisme = Investering in de eigen persoon, een noodzakelijke stap voor
relaties met anderen
Secundair narcisme = Zodra de investeringen van energie in de ander werd
teruggetrokken en weer in de eigen persoon beland. Is meer verbonden met een
stoornis dan primair narcisme.
- Kernberg leverde bijdragen aan de psychoanalytische theorie over de narcistische
karakterstoornis
Zijn beschrijvingen zijn eerder somber en negatief
Mengt de narcistische stoornis met antisociale trekken
Narcist is een uitbuiter en kent geen schaamte- of schuldgevoelens, maar vooral een
innerlijke leegte. Ze genieten nauwelijks van het leven.
- Kohut: Theorie van het zelf + narcisme als een ontwikkelingslijn
Ouders of verzorgers zijn voor het zich ontwikkelende zelfgevoel van het kind een
zelfobject.
Via een proces van optimale frustratie komt het zelfgevoel van het kind tot stand
Verstoring van de ontwikkeling kan leiden tot het grandioze zelf of tot het
geïdealiseerde ouderimago.
Na nabijheid van een geïdealiseerd persoon voorkomt de beleving van
inferioriteitsgevoelens.
Je bent je eigen ideaal, maar anderen moeten dit voortdurend bevestigen zodat de
twijfel niet doorbreekt en er geen minderwaardigheidsgevoelens verschijnen.
Zie voorbeeld kleuter die valt over een tegel op straat. Je kan als vader het steken op
het kind zelf op op de tegel (dit houd de narcistische ontwikkeling in stand)
- Volgende psychoanalytische typologie is de persoon die het grandioze zelf als reparatie
van kwetsingen gebruikt, maar waarbij dit niet voldoende is.
1
,- Gabbard: Hypervigilant
Ze zijn uiterst op hun hoede en soms achterdochtig. Ze zijn openlijk over hun
minderwaardigheidsgevoelens en onder dit dun laagje zitten de grootheidsfantasieën
dit moet blootgesteld worden
Ze geven bijvoorbeeld anderen krediet waarvan ze onbewust vinden dat ze dit zelf
beter hadden gekund
- Naast narcisme als PH-trek is er ook narcistische compensatie (= afweer) Narcistische
trekken komen naar boven vanaf er kritiek is of angstig worden. Ze reageren dan met
ontkenning en zien fouten bij anderen systematisch gemakkelijker dan bij zichzelf.
- Mensen die narcisme als afweer gebruiken, hebben nog wel empathie en stellen hoge
eisen op voor zichzelf.
- Kern is een verstoord zelfgevoel
- Millon: Verschillende types van narcisme
Narcist zonder principes: Mengvorm van narcistische en antisociale trekken die je
vaak aantreft in de drugwereld
Amoureuze narcist: Verleidend gedrag en pathologisch liegen
Compensatoire narcist: Dieperliggende gevoelens van onzekerheid en zwakte, aan de
oppervlakte ontstaat er een pseudo-zelfzekerheid
Elitaire narcist: Het zelfverzekerde en arrogante type dat dichtbij het type van de DSM
komt.
- Bij Millon is psychopathisch gedrag een kernaspect
2.2 DSM
= Een atheoretisch classificatiesysteem voor psychische stoornissen.
- Narcisme bevindt zich op de As-II van de PH-stoornissen.
- Om een diagnose te krijgen moet je aan minstens 5 criteria van de 9 voldoen over een
periode van meerdere jaren
- DSM-concept meer bij mannen dan bij vrouwen doordat het beter past bij de typische
arrogante masculiene trekken in onze cultuur, vrouwen verbergen hun narcistische
trekken meer
- Overlap met borderline, antisociale PH-stoornis, theatrale PH-stoornis
- Narcisme heeft te maken met de handhaving van het zelfgevoel
Bij een stoornis is er een onevenwicht tussen persoon en sociale omgeving
- DSM-diagnose van narcisme wordt minder gesteld doordat de patiënten geen lijdensdruk
ervaren, meestal is de hulpvraag er door bv de partner
Daarom dimensies i.p.v. categorieën
2.2.1 Ontstaansgeschiedenis
- Trujilo: Narcistische stoornis met verlegen trekken
Voortdurend aanwezig patroon van grandiositeit
Behoefte aan bewondering
Overdreven gevoeligheid voor evaluatie en opinie
Beginnen in de vroege volwassenheid
2
, 2.3 Sociaalpsychologisch onderzoek
2.3.1 Narcisme als een subklinische variant
= Mensen met narcistische trekken die niet sterk genoeg zijn om geclassificeerd te worden in
een systeem als de DSM.
- Narcisstic Personality Invetory (NPI): 40 gedwongen keuze items
- Uit onderzoek blijkt dat narcisme een belangrijke rol speelt bij agressief gedrag en
reacties van boosheid als gevolg van sociale afwijzing en hangt negatief samen met
betrokkenheid in relaties
- Narcisten zijn “verslaafden” aan hun grandioze zelf
Intense bevrediging door de bewondering van anderen en craving voor dit type
bevrediging de honger naar bevrediging domineert en vermindert rationeel gedrag
- Scores op narcisme hangt samen met zelfvertrouwen, prestatiemotivatie en sociale
intelligentie
- In de klassiek psychoanalytische beschrijvingen worden de meer gestoorde vormen van
narcisme beschreven
- Samenhang narcisme en extraversie: deze mensen zijn minder depressief en minder
sociaal angstig
- Hoogscoorders op de narcismelijst zijn inventief om feedback en sociale informatie te
hervormen naar iets ondersteunend voor hun grandioze zelf
2.4 Wat bedoelen we met narcistisch?
- Het bewustzijn van de narcistische gedragswijze ontstaat sneller bij iemand in de directe
omgeving dan bij de persoon in kwestie
- Verschil met afhankelijke PH-stoornis
Iemand met de diagnose afhankelijke PH-stoornis zal de diagnose na enige tijd
accepteren en heeft ook een hulpvraag
Iemand met de diagnose narcistische PH-stoornis kent schaamte en wilt dit niet
accepteren en heeft ook meestal geen hulpvraag
- Tweede subtiel verschil is het afweeraspect
Narcistische trekken hebben een sterkere afweerfunctie, ze dienen als compensatie
zodat bv minderwaardigheidsgevoelens bedekt blijven
- Derde verschil is de dynamiek
Narcisten presenteren zich in het hier en nu en doorgaans meer indirect
- Dé narcist bestaat niet!
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahpauwels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81311 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen