Het vasculair systeem heeft 2 hoofdfuncties: transport en uitwisseling.
Transport gebeurt in de grote bloedvaten (arteriën en venen), uitwisseling in de
capillairen.
De bloedsomloop is als een transportband die alle organen verbindt. Dit laat toe
de organen verantwoordelijk voor de opname van essentiële nutriënten en
zuurstof, de organen verantwoordelijk voor de uitscheiding van afvalstoffen en
de organen met andere essentiële functies te verbinden. De communicatie tussen
alle onderdelen is het bloedsomloop.
- Opname van zuurstof = longen.
- Transport van zuurstof = rode bloedcellen (haemoglobine).
- Uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide met weefsels: capillair bed.
Daarnaast speelt het vasculair system een rol in thermoregulatie.
Opeenvolging van structuren van het hart naar het hart: arteriën (slagaders),
arteriolen, capillairen, venulen, venen.
BOUW EN FUNCTIE VAN DE VAATWAND: ARTERIEN
De bouw van de vaatwand is essentieel om de
transportfunctie te onderscheiden van de
uitwisselingsfunctie.
De arteriële vaatwand bestaat uit
verschillende lagen:
- Endotheel laag / intima:
o Enkele lagen endotheelcellen die essentieel zijn in de homeostase
zowel lokaal in de bloedvat als systemisch
o Binnenste laag van het bloedvat
o Wordt afgegrensd door lamina elastica interna en de media (1 van
de 3 lagen).
- Spierlaag / media:
o Grootste verschil tussen arteriën en venen
Arteriën: staan in voor de regulatie van bloeddruk op lokaal
niveau en het mechanisme van vasoconstrictie en
vasodilatatie gaan rusten op de gladde spiercellen van de laag
o Afgegrensd door lamina elastica externa en adventitia
- Bindweefsel laag / adventitia:
o Interstitiële bindweefsellaag
o Structuur inbedt in omliggend weefsel
33
, MIA Fysiopathologie | M. Parent
BOUW EN FUNCTIE VAN DE VAATWAND: CAPILLAIREN
De uitwisselingscomponent van het vasculair systeem.
Vaatwand moet dunwandig genoeg zijn om vloeistof en
substraten (O2 en CO2) te kunnen uitwisselen tussen het
intravasculair en extravasculair vloeistofcompartiment.
Uitwisselingsflux wordt bepaald door drukevenwicht tussen hydrostatische druk
(druk uitgeoefend door vloeistof in de bloedvaten) en colloïd oncotische druk
(druk die resulteert van de opgeloste proteïnen).
Hoe ziet die wand eruit? Endotheel met extracellulaire matrix.
Bloedstroom op dit niveau is traag, om net die uitwisseling mogelijk te maken,
maar ook omdat de diameter van de bloedvaten zodanig klein zijn dat die niet
anders dan traag kan zijn.
BOUW EN FUNCTIE VAN DE VAATWAND: CAPILLAIREN =>
DRUKEVENWICHTEN
Dit is een figuur die de drukevenwichten beschrijft.
De evolutie van enerzijds de hydrostatische druk
die daalt van de arteriële zijde naar de veneuze
zijde van het capillair bed, en anderzijds de colloïd
druk die stijgt van de arteriële zijde naar de
veneuze zijde van het capillair bed. Hier zien we
goed hoe de vaatwand van het capillair, endotheelcel met basaal membraan en
interstitiële matrix, de uitwisselingsfunctie dient in termen van het
vergemakkelijken van de uitwisseling en dat de vloeistofoverschot afgevoerd
wordt via de lymfebanen.
BOUW EN FUNCTIE VAN DE VAATWAND: VENEN, VENULEN EN
LYMFEVATEN
Postcapillaire venulen:
- Dunwandig - Bijzonder endotheel
- Weinig gespierd
Venen:
- Minder gespierd dan arteriën, weinig elastische dilatatie/contractie
- Veneuze terugkeer door kleppen
- Veneuze insufficiëntie = spataders en stuwingsoedeem in onderste
ledematen
o Falen vd optimale terugkeer v bloed vanuit de onderste ledematen.
Lymfevaten: nog dunwandiger dan venen, druk is bijna onbestaand, maar is
essentieel voor vochtafdrijving.
34
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mp1572. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.