Zeer goede voorbereiding voor het mondelinge deel van het examen Bijzondere weefselleer. Enorm veel termen met ook de delen die niet in de hoofdvragen voorkomen, maar wel in de bijvragen uitgebreider uitgewerkt.
BIJVRAGEN CEL EN WEEFSELLEER II
Wat gebeurt er als de door het wegnemen van de bijschildklier kan hypoparathyreoïdie ontstaan wegvallen
bijschildklier wordt van PTH secretie (verhoogd Ca) => gevolgen :
weggehaald? • [Ca] in het bloed daalt + [P] in het bloed stijgt
• skeletspier in meer prikkelbaar + bij sterkte verlaging van de Ca-spiegel kan
tetanie optreden (= kramptoestand van alle skeletspieren)
Wat gebeurt er als de dit zou resulteren in het wegvallen van de secretie- en opslagplaats voor de
schildklier wordt schildklierhormonen (T3 & T4) => gevolgen :
weggehaald? • stimulatie van de eiwitsynthese valt weg
• metabolisme zal dalen (verdikken, vermoeidheid…)
• problemen met lichaamsgroei (gevolg voor de ontwikkeling)
• minder opname van koolhydraten ter hoogte van de darm
Pijnappelklier = epifyse = endocrien orgaantje tegen middellijn (onder corpus callosum) van hersenen
dat uitsteekt boven dak van diecephalon
• aan de bovenkant van de derde ventrikel “derde oog”
licht gevoelig orgaan bij dieren melatonine
• pinealocyten (gemodificeerde zenuwcellen met uitlopers)
o licht basofiel cytoplasma
o produceren melatonine
• gliocyten (astrocyt-achtige cellen)
o donkere langgerekte kern
o lange uitlopers met intermediaire filamenten
• stroma (steunweefsel)
o fibroblasten + mestcellen
o corpora arenacea = hersenzand
Hond die heel veel Kan wijzen op het syndroom van Cushing. Hierbij zal te veel cortisol geproduceerd
drinkt : wat kan er mis worden worden in de ZF van de BNS. Kan liggen aan :
zijn? • een tumor in de bijnier (adenoma)
• hyperplasie / vergroting van ACTH-producerende cellen (corticotropen) in
adenonohypofyse
Dier drinkt meer door De hypofyse produceert GH, TSH, FSH en LH => tumor zorgt voor daling van productie
een tumor in hypofyse : van deze hormonen. TSH beïnvloed de schildklier => deze wordt minder actief door
hoe komt dit? minder hormoon => minder T3 en T4 => stofwisseling daalt => minder honger en dorst.
Pinealocyten = cellen in epifyse
• gemodificeerde zenuwcellen met uitlopers
• licht basofiel cytoplasma
• produceren melatonine
o secretie bepaald door input van sympatische neuronen
▪ stimulatie bij duisternis – inhibitie bij licht
o melatonine remt de secretie van gonadotrofines
Ovulatiefossa paard Bij een paard is de situatie in de ovarium omgekeerd : cortex zit centraal en is omgeven
door merg follikels bevinden zich in de cortex, er is dus een uitweg nodig primaire
oöcyt kan slechts op één plaats worden vrijgegeven ; die plaats = ovulatiefossa = de plaats
waar de cortex in contact komt met het ovariumoppervlakte.
Komen de follikels uit neen
het kiemepitheel? • Het ovarium wordt bedekt door een plooivisceraal peritoneum (= éénlagig kubisch
mesotheel) dat ook wel kiemepitheel genoemd wordt. Dit is een foute benaming
want er worden noch follikels noch bestanddelen die in follikels zitten
geproduceerd.
• follikels zitten in cortex (zona parenchymatosa) van het ovarium
Verschil tussen LOOPSHEID = voorbereiding op seksuele ontvankelijkheid
menstruatie van de • bloedverlies = doorsijpelen van bloed doorheen het endometrium (weinig)
mens en de loopsheid • eens per 6-12 maanden
van een hond • hond is enkel seksueel ontvankelijk tijdens loopsheid
• hond : oestrische cyclus indien geen bevruchting zal het endometrium
geresorbeerd worden
MENSTRUATIE
• veel bloedverlies afstoting van lamina functionalis (stratum compactum +
stratum spongiosum) van endometrium (als geen bevruchting)
• eens per 28-30 dagen
• mens is ook seksueel ontvankelijk buiten menstruatie MAAR de periode om
zwanger te worden is beperkt tot dag 11-17 van de cyclus (individuele verschillen)
,Verschil tussen de BRONST = periode van seksuele ontvankelijkheid
menstruele cyclus van • bronstbloed = bloed dat vrijkomt door het opzetten van BV in stroma van de uterus
de mens en de bloed sijpelt door tussen epitheel van endometrium
bronstcyclus van de • metorhaggia = bloeding uit BM, niet afkomstig van cyclus
koe? • op dag 0 & dag 1 van de cyclus
MENSTRUATIE : zie hierboven
Granulosacellen = kubische cellen die de follikelwand opmaken
• vanaf secundaire follikel in meerdere lagen geordend, daarvoor slechts 1 laag
(primordiaal & primair follikel)
≠ granulosalutheïnecellen (= cellen in corpus lutheum)
Granulosaluteïnecellen = cellen in corpus lutheum
• grote en licht gekleurde cellen
• produceren progesteron
• liggen tegen membraan van Slavjanski aan (naar de buitenzijde toe)
• liggen tegen centraal BW aan (naar de binnenzijde toe)
Theca luteïne cellen = cellen in buitenste laag corpus lutheum
• kleine donkere cellen
• produceren progesteron
• naar binnen toe liggen ze tegen membraan van Slavjanski
• komen voort uit theca interna
Uterus van de duif = schaalklier (~uterus v-want niet ‘ontworpen’ voor innesteling)
pseudomeerlagig cilindrisch eptiheel met geciliëerde & secretorische cellen (secretoire
cellen productie anorganisch materiaal voor kalkschaal rond ei)
Rechter ovarium kip AFWEZIG : bij kippen is enkel het linker vrouwelijk voortplantingsstelsel ontwikkeld
Oviduct kip enkel links aanwezig :
• infundibulum
o trechtervormig uiteinde van eileider
o voorzien van fibrae = vingerormige uitstulpingen
o pseudomeerlagig, gecilieerd, cilindrisch epitheel
o sterk geplooide mucosa
• magnum (~ampulla bij mammalia) = middendeel
o éénlagig cilindrisch epitheel met slijmbekercellen
o sterk vertakte klieren aanwezig – voor eiwitproductie
• istmus gaat over in schaaldier
o éénlagig cilindrisch epitheel met slijmbekercellen
o vertakte tubulaire klieren – voor vorming ei-membranen & albuminoiden
Magnum kippen- (~ampulla bij mammalia) = middendeel
oviduct - éénlagig cilindrisch epitheel met slijmbekercellen
- sterk vertakte klieren aanwezig – voor eiwitproductie
Vesicula seminalis kat AFWEZIG bij carnivoren
= zaadblaasjes = 2 klieren die tegen de prostaat aan liggen
helpen de prostaat met het produceren van spermavocht
=> bij stier bol / vol type
=> bij hengst hol type
Klier van Cowper = bulbo-urethrale klier = accessoire mannelijke geslachtsklieren
dit zijn endocriene klieren die voorvocht afscheiden aan de urinebuis
Diersoortverschillen - hond : seromuceuze klier volledig sereus
prostaat - pars externa :
- Car & Eq : goed ontwikkeld
o kRu : afwezig
o hond & primaten : omgeeft urethra volledig
- pars interna :
o Eq : afwezig
Juxtaglomerulair = extraglomeraal apparaat
apparaat = onderdeel van de nier = systeem van cellen in de wand tussen aanvoerende en
afvoerende arteriolen van de niergomeruli liggen
=> cellen zijn gespecialiseerde gladde spiercellen => produceren en scheiden Renine af
=> belangrijke rol in bloeddrukregeling
functie : info over de samenstelling van het filtraat doorgeven aan bloed
1. cellen van macula densa
2. extraglomerulaire mesangiumcellen
3. juxtaglomerulaire cellen / epsiloncellen / Ruytercellen
, Renine • proteolytisch enzym
• geproduceerd in de nieren in de juxtaglomerulaire cellen deel van
juxtaglomerulair apparaat
• gesecreteerd door cellen van de macula densa
• stimuleert aanmaak van angiotensine II stimuleert NaCl absorptie thv prox TC
Cellen van Ruyter = epsiloncellen = juxtaglomerulaire cellen= gladdespiercellen van tunica media van
afferente arteriolen die gedifferentieerd zijn tot epitheloïde cellen
• maken deel uit van juxtaglomerulair apparaat
• liggen in de wand van afferente arteriolen
• secretoire functie
o productie van renine
o bevatten secretiegranula met daarin renine = proteolytisch enzym
▪ belangrijk bij RAAS (= renine-angiotensine-aldosteron systeem)
1. zorgt voor omzetting van angiotensinogeen in angiotensine
2. onder invloed van ACE (= angiotensin converting enzyme)
wordt angiotensine I omgezet in angiotensine II
stimulatie NaCl absorptie ter hoogte van nier
Macula densa => heeft invloed op nierlichaampje
= gespecialiseerd gebied van gedifferentieerde cellen in de wand van de gewonden distale
tubulus contortus op de plaats waar dist TC & afferente arteriolen elkaar raken
• sensorische functie : cellen van macula densa detecteren veranderingen in de
[NaCl] en zullen de filtratiesnelheid in glomeruli beïnvloeden (door
vasocontrictie/vasodilatatie van de efferente/afferente arteriolen)
• cilindrisch met donkere kern
Hormonen met invloed • aldosterone stimuleert NaCl-resorptie ter hoogte van dist TC
op distale tubuli • [aldosterone] stijgt onder invloed van stijgende [angiotensine II]
contorti • [angiotensine II] stijgt onder invloed van stijgende [renine]
Waarom zijn delen van De proximale TC, dit komt door het ontstaan van de concentratiegradiënt, veroorzaakt door
nier donkerder? de dist TC, de nefronen en de vasa recti (rechte arteriën)
Limiterende/bepalende Filtratie gebeurt ter hoogte van de glomerulus ongefilterde substantie gaat binnen via
factor van filtratie van afferente arteriole en de gefilterde substantie komt buiten via de efferente arteriole
de nier ter hoogte van de glomerulus zitten we dus met een bepalende factor = filtratiegrens
deze filtratiegrens wordt opgemaakt door (van capillairen naar kapsel van bowman toe) :
• gevensterd endotheel van capillairen van glomerulus
o poriën in dit endotheel laten geen RBC, WBC & bloedplaatjes door
o wel doorlaatbaar voor H2O, ureum, glucose & kleine eiwitten
• verdikte lamina basalis (opgebouwd uit 3 lagen)
o lamina rara interna (tegen endotheelcellen aan)
o lamina densa (middelste laag)
o lamina rara externa (tegen podocyten aan)
o houdt grote moleculen tegen (geen eiwitten in urine)
• podocyten met hun uitlopers die rond capillairen van glomerulus gewikkeld zitten
o fagocyteren moleculen die aan de oppervlakte gevangen zitten
Ongefilterd bloed komt het capillairnetwerk van de glomerulus binnen via de afferente
arteriole bloed in capillairen staat onder aanzienlijke druk plasma wordt uit de
capillairen gedreven via vensters in endotheel (RBC, WBC & BP worden tegengehouden)
door lamina basalis via podocyten filtraat komt terecht in afgelosten ruimte van
nierkapsel (=intraglomerulair mesangium) afvoer via proximale tubulus contortus.
Neurobiotine = een molecule dat wordt gebruikt om zenuwweefsel te merken zodat deze zichtbaar
worden onder de lichtmicroscoop studie
Sfincter van Oddi = een kringspier rondom de papil van Vater waarmee de hoeveelheid vloeistof vanuit de
lever, galblaas en alvleesklier geregeld kan worden
Voormagencomplex caecum / blinde darm => groot en bevat veel bacteriën
overnemen bij paard
Papil van Vater = papilla duodeni
plaats waar de ductus choledochus (afvoerbuis van de galblaas of galgang) en de ductus
pancreaticus (afvoerbuis van de alvleesklier) uitmonden in de twaalfvingerige darm.
Proventriculus = kliermaag van de vogel
- eenlagig cilindrisch epitheel zonder slijmnaptcellen
- adenomeren op secretorische deel (opening in adenomeren waar mucosa kan
wegvloeien)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentDiergeneeskunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.